ਪਾਕਿ ''ਚ ਹਾਲੇ ਵੀ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ 20 ਲੱਖ ਅਫਗਾਨ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ, UNHCR ਨੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਅੰਕੜੇ

ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ: ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਅਫਗਾਨ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਰਿਪੋਰਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਏਜੰਸੀ (UNHCR) ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਲ 2025 'ਚ 10 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਫਗਾਨਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਪਰਤਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਹਾਲੇ ਵੀ ਲਗਭਗ 20 ਲੱਖ ਅਫਗਾਨ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ।

ਨਵੰਬਰ ਮਹੀਨੇ 'ਚ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਤੇਜ਼
ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਕੱਲੇ ਨਵੰਬਰ ਮਹੀਨੇ 'ਚ ਹੀ 171,055 ਅਫਗਾਨ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਵਾਪਸ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ 37,899 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚਮਨ, ਤੋਰਖਮ ਅਤੇ ਬਾਰਬਚਾ ਸਰਹੱਦਾਂ ਰਾਹੀਂ ਡਿਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ 31,500 ਤੋਂ ਵੱਧ 'ਪਰੂਫ ਆਫ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ' (PoR) ਕਾਰਡ ਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਾਪਸ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਮੁਹਿੰਮ (IFRP) 
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਤੰਬਰ 2023 ਵਿੱਚ 'ਇਲੀਗਲ ਫੋਰਨਰਸ ਰੀਪੈਟਰੀਏਸ਼ਨ ਪਲਾਨ' (IFRP) ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪੜਾਅ ਚਲਾਏ ਗਏ ਹਨ। 
ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਪੜਾਅ: ਇਹਨਾਂ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਾਲੇ ਅਫਗਾਨਾਂ ਅਤੇ 'ਅਫਗਾਨ ਸਿਟੀਜ਼ਨਸ਼ਿਪ ਕਾਰਡ' ਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਜੁਲਾਈ 2025 ਤੱਕ 1.1 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਵਾਪਸ ਗਏ।
ਤੀਜਾ ਪੜਾਅ: ਸਤੰਬਰ 2025 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਇਸ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ PoR ਕਾਰਡ ਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਹੁਣ ਤੱਕ ਲਗਭਗ 166,000 ਲੋਕ ਪਰਤ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਕੁੱਲ ਅੰਕੜਾ: IFRP ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 1.82 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਫਗਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਛੱਡ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।

ਸਰਹੱਦਾਂ 'ਤੇ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਹਾਇਤਾ
ਨਵੰਬਰ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ-ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਵਧੇ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਮਨੁੱਖੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆਈ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਮਨ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣਾ ਪਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, UNHCR ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੇ ਔਰਤਾਂ, ਕੁੜੀਆਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਹਾਇਤਾ ਵਰਗੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀਆਂ ਹਨ।

ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਪਿੰਡ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬੰਦ
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਚੁੱਕਦਿਆਂ ਖੈਬਰ ਪਖਤੂਨਖਵਾ (KP), ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਸਾਰੇ 54 ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਪਿੰਡਾਂ ਨੂੰ ਡੀ-ਨੋਟੀਫਾਈ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਾਂ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, UNHCR ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ 'ਚ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਤੋਂ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ ਤੇ ਫਿਲਹਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਦਿੱਤੀ ਵੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।