ਦੁਨੀਆ ਦੀ 10 ਫੀਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ''ਤੇ ਖ਼ਤਰਾ! Nasa ਦਾ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਬਚਾਏਗਾ ਲੱਖਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ

Friday, Jul 11, 2025 - 03:38 PM (IST)

ਦੁਨੀਆ ਦੀ 10 ਫੀਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ''ਤੇ ਖ਼ਤਰਾ! Nasa ਦਾ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਬਚਾਏਗਾ ਲੱਖਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ

ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ : ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਲਗਭਗ 10 ਫੀਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ 'ਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸਰਗਰਮ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਫਟਣ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਅਮਰੀਕੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਨਾਸਾ ਨੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਨਾਸਾ ਨੇ ਉੱਨਤ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਉਪਗ੍ਰਹਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਫਟਣ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨੂੰ ਸਮਝਣ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ ਬਲਕਿ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਾ ਵੀ ਸੰਭਵ ਬਣਾਏਗਾ।

ਨਾਸਾ ਦੇ ਉੱਚ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਉਪਗ੍ਰਹਿ
ਨਾਸਾ ਕੋਲ ਅੱਜ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉੱਨਤ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਹਨ ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਅਤੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ GOES-R ਲੜੀ ਦੇ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਅਸਲ ਸਮੇਂ 'ਚ ਸੁਆਹ ਦੇ ਬੱਦਲਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਭੇਜਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਵਾਈ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜੁਆਲਾਮੁਖੀ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਸੁਆਹ ਅਤੇ ਗੈਸਾਂ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਾਸਾ ਦੇ ਧਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਫਲੋਰੀਅਨ ਸ਼ਵੈਂਡਨਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਬਹੁਤ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਨਾਸਾ ਲਗਾਤਾਰ ਨਵੀਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਚੇਤਾਵਨੀ ਵਧੇਰੇ ਸਟੀਕ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਸਕੇ।

ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਫਟਣ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਫਟਣ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਗੈਸਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਸਲਫਰ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਇਹ ਗੈਸ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਥਾਨਕ ਹਵਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਬਲਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਜਲਵਾਯੂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ, ਬਾਰਿਸ਼ ਦੇ ਪੈਟਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜਲਵਾਯੂ ਸੰਕਟ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਵੀ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਜਲਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸਹੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਪੱਤਿਆਂ 'ਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਫਟਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ?
ਨਾਸਾ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਹ ਵੀ ਖੋਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਫਟਣ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਸਾਇਣਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਖੋਜ ਸਫਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਕਰਨਾ ਹੋਰ ਵੀ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।

Nasa ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੁਆਰਾ ਜਾਨ ਕਿਵੇਂ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ?
ਨਾਸਾ ਦੇ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੇ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਏਜੰਸੀਆਂ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਭੇਜਣਾ, ਹਵਾਈ ਉਡਾਣਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾਂ 'ਚ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨਾ। ਨਾਸਾ ਦੀ ਇਹ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਲਈ ਵੀ ਵਰਦਾਨ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗੀ ਜਿੱਥੇ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਬਾਰੇ ਘੱਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ ਜਾਂ ਉਹ ਖੇਤਰ ਬਹੁਤ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧੇਗੀ।

ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਸਮਝਣ 'ਚ ਮਦਦ
ਨਾਸਾ ਦਾ ਇਹ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਸਿਰਫ਼ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਾਰਨ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ 'ਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੁਰੱਖਿਆ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਣ ਜਾਣਗੀਆਂ।

ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ

For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en

For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8

For Whatsapp:- https://whatsapp.com/channel/0029Va94hsaHAdNVur4L170e

 


author

Baljit Singh

Content Editor

Related News