ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਾ ਹੋਇਆ ਐਲਾਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਸਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸਨਮਾਨਿਤ
Tuesday, Oct 14, 2025 - 02:09 AM (IST)

ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ - ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੋਏਲ ਮੋਕਿਰ, ਫਿਲਿਪ ਐਘਿਓਨ ਅਤੇ ਪੀਟਰ ਹਾਵਿਟ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ, ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਤਿੰਨ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ: ਡੈਰੋਨ ਏਸੀਮੋਗਲੂ, ਸਾਈਮਨ ਜੌਹਨਸਨ ਅਤੇ ਜੇਮਜ਼ ਏ. ਰੌਬਿਨਸਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ ਅਮੀਰ ਕਿਉਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਗਰੀਬ ਕਿਉਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵਧੇਰੇ ਆਜ਼ਾਦ ਅਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਸਮਾਜਾਂ ਦੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਇਨਾਮ ਅਲਫ੍ਰੇਡ ਨੋਬਲ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ "ਐਲਫ੍ਰੇਡ ਨੋਬਲ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਸਵੀਡਨ ਪੁਰਸਕਾਰ" ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੈਂਟਰਲ ਬੈਂਕ ਨੇ ਇਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1968 ਵਿੱਚ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸਵੀਡਿਸ਼ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨੀ ਐਲਫ੍ਰੇਡ ਨੋਬਲ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਡਾਇਨਾਮਾਈਟ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪੰਜ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ, ਕੁੱਲ 96 ਜੇਤੂਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਇਨਾਮ 56 ਵਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
ਇਹ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਐਲਾਨੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੇ ਮਾਹਰ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਹਮੇਸ਼ਾ 10 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ, ਨੋਬਲ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ (1896 ਵਿੱਚ) ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ, ਮੈਡੀਸਨ, ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ, ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ, ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।