2024 ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਸਾਲ : ਯੂਰਪੀਅਨ ਜਲਵਾਯੂ ਏਜੰਸੀ

Friday, Jan 10, 2025 - 05:57 PM (IST)

2024 ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਸਾਲ : ਯੂਰਪੀਅਨ ਜਲਵਾਯੂ ਏਜੰਸੀ

ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ/ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਭਾਸ਼ਾ)- ਯੂਰਪੀਅਨ ਜਲਵਾਯੂ ਏਜੰਸੀ ਕੋਪਰਨਿਕਸ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਸਾਲ 2024 ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਸਾਲ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਔਸਤ ਤਾਪਮਾਨ ਪੂਰਵ-ਉਦਯੋਗਿਕ ਪੱਧਰ ਤੋਂ 1.5 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਿਹਾ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਜਲਵਾਯੂ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 2024 ਵਿੱਚ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਜੂਨ ਤੱਕ ਦਾ ਹਰ ਮਹੀਨਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਮਹੀਨਾ ਸੀ। ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਹਰ ਮਹੀਨਾ 2023 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਿਕਾਰਡ 'ਤੇ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਰਿਹਾ। 

ਕੋਪਰਨਿਕਸ ਕਲਾਈਮੇਟ ਚੇਂਜ ਸਰਵਿਸ (C3S) ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ 1850 ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਤਾਪਮਾਨ ਮਾਪ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2024 ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਸਾਲ ਰਿਹਾ। ਔਸਤ ਗਲੋਬਲ ਤਾਪਮਾਨ 15.1 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਰਿਹਾ - ਜੋ 1991-2020 ਦੇ ਔਸਤ ਤੋਂ 0.72 ਡਿਗਰੀ ਵੱਧ ਅਤੇ 2023 ਦੇ ਔਸਤ ਤੋਂ 0.12 ਡਿਗਰੀ ਵੱਧ ਰਿਹਾ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ 2024 ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਤਾਪਮਾਨ 1850-1900 ਦੇ ਬੇਸਲਾਈਨ ਨਾਲੋਂ 1.60 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਜੈਵਿਕ ਇੰਧਨ ਜਲਾਉਣ ਵਰਗੀਆਂ ਮਨੁੱਖੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੇ ਅਜੇ ਜਲਵਾਯੂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਖਾਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਪੂਰੇ ਕੈਲੰਡਰ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਔਸਤ ਗਲੋਬਲ ਤਾਪਮਾਨ 1850-1900 ਦੇ ਔਸਤ ਨਾਲੋਂ 1.5 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਹੁਣ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਤਾਪਮਾਨ ਲਗਾਤਾਰ ਇਸ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਰਹੇਗਾ। 

ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਅਹਿਮ ਖ਼ਬਰ- ਨਵੇਂ ਸਾਲ 'ਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਬਦਲੇ H-1B ਵੀਜ਼ਾ ਨਿਯਮ, ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ ਫ਼ਾਇਦਾ

ਜਲਵਾਯੂ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ ਸਸਟੇਨੇਬਲ ਸੰਪਦਾ ਕਲਾਈਮੇਟ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜਲਵਾਯੂ ਹਕੀਕਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ, ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹੜ੍ਹ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਤੂਫਾਨ ਹੋਰ ਵੀ ਅਕਸਰ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਅਜਿਹੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਤਿਆਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹਰ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਨੁਕੂਲਨ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਵਧਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ, ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਮੁੜ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਾਣੀ, ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।” ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਨਾ ਰਹੇ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਦਲੇਰਾਨਾ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਵੱਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। 

C3S ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 2024 ਵਿੱਚ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਦਾ ਪੱਧਰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਸਾਲਾਨਾ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਦਾ ਪੱਧਰ 2023 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2.9 ਹਿੱਸੇ ਪ੍ਰਤੀ ਮਿਲੀਅਨ (ppm) ਵੱਧ ਸੀ, ਜੋ 422 ppm ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੀਥੇਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਪ੍ਰਤੀ ਅਰਬ (ppb) ਤਿੰਨ ਹਿੱਸੇ ਵਧ ਕੇ 1897 ppb ਹੋ ਗਿਆ। ਆਰਕਟਿਕ ਅਤੇ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਬਰਫ਼ ਦੀ ਹੱਦ, ਜੋ ਕਿ ਧਰਤੀ ਦੇ ਜਲਵਾਯੂ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੂਚਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਲਗਾਤਾਰ ਦੂਜੇ ਸਾਲ "ਰਿਕਾਰਡ ਜਾਂ ਰਿਕਾਰਡ ਦੇ ਨੇੜੇ-ਨੀਵੇਂ" 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। 2024 ਨੂੰ ਉਸ ਸਾਲ ਵਜੋਂ ਵੀ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਵਿਕਸਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਕੋਲ 'ਗਲੋਬਲ ਸਾਊਥ' ਵਿੱਚ ਜਲਵਾਯੂ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਫੰਡ ਦੇ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ 1.5 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਸੀਮਾ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦਾ ਆਖਰੀ ਵੱਡਾ ਮੌਕਾ ਸੀ, ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। 

ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਅਹਿਮ ਖ਼ਬਰ-ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ 'ਚ ਭਿਆਨਕ ਅੱਗ ਵਿਚਕਾਰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗੇ ਘਰਾਂ 'ਚ ਲੁੱਟ-ਖੋਹ ਸ਼ੁਰੂ

ਵਿਕਸਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਗਲੋਬਲ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ 2035 ਤੱਕ ਸਿਰਫ਼ 300 ਬਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 2025 ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਲੋੜੀਂਦੇ ਖਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਲਵਾਯੂ ਵਿਗਿਆਨ ਏਜੰਸੀ ਆਈ.ਪੀ.ਸੀ.ਸੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਨੂੰ 1.5 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਲਈ, 2025 ਤੱਕ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ, 2030 ਤੱਕ 43 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ 2035 ਤੱਕ 57 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਘਟਾਉਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਮੌਜੂਦਾ ਨੀਤੀਆਂ ਇੱਕ ਗਰਮ ਭਵਿੱਖ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, 2100 ਤੱਕ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ। 

ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8

ਨੋਟ- ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਕੁਮੈਂਟ ਕਰ ਦਿਓ ਰਾਏ।


author

Vandana

Content Editor

Related News