ਮਨੋਰੰਜਨ ਜਗਤ 'ਚ ਪਸਰਿਆ ਸੋਗ, ਮਸ਼ਹੂਰ ਡਾਂਸਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ

ਐਂਟਰਟੇਨਮੈਂਟ ਡੈਸਕ- ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨਾਚ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾ ਸੋਗ ਫੈਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਥਕ ਨਾਚ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਡਾਂਸਰ ਅਤੇ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫਰ ਕੁਮੁਦਿਨੀ ਲੱਖੀਆ ਦਾ 12 ਅਪ੍ਰੈਲ 2025 ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਹ 94 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਨਾਲ ਕਲਾ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਸੋਗ ਦੀ ਲਹਿਰ ਦੌੜ ਗਈ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਦੁੱਖ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ 'ਤੇ ਦੁੱਖ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਐਕਸ (ਪਹਿਲਾਂ ਟਵਿੱਟਰ) 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ, 'ਕੁਮੁਦਿਨੀ ਲੱਖੀਆ ਜੀ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਬਣਾਈ।' ਕਥਕ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨਾਚਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨੂੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਝਲਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸੱਚੀ ਮੋਢੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਦਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਵੇਦਨਾਵਾਂ। ਓਮ ਸ਼ਾਂਤੀ।

ਕੁਮੁਦਿਨੀ ਲੱਖੀਆ ਕੌਣ ਸੀ?
ਕੁਮੁਦਿਨੀ ਲੱਖੀਆ ਦਾ ਜਨਮ 17 ਮਈ 1930 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਕਥਕ ਨਾਚ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਵਾਇਤੀ ਕਥਕ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਸੋਚ ਜੋੜ ਕੇ ਇਸ ਕਲਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਅਮੀਰ ਬਣਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਟੇਜ 'ਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਸਗੋਂ ਕਈ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਵੀ ਦਿੱਤੀ। ਕੁਮੁਦਿਨੀ ਨੇ 12 ਅਪ੍ਰੈਲ 2025 ਨੂੰ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ, ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਲਿਆ।
'ਕਦੰਬ' ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ
ਸਾਲ 1964 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ 'ਕਦੰਬ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਡਾਂਸ ਐਂਡ ਮਿਊਜ਼ਿਕ' ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਸੰਸਥਾ ਅੱਜ ਕਥਕ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਇੱਥੇ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵੱਡੇ ਸਨਮਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ
ਕੁਮੁਦਿਨੀ ਲੱਖੀਆ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ (ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ - 1987), (ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਅਵਾਰਡ - 1982), (ਕਾਲੀਦਾਸ ਸਨਮਾਨ - 2002-03), (ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ - 2010), (ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ - ਭਾਰਤ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਰਵਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ) ਆਦਿ ਦੇ ਕਈ ਵੱਡੇ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫੀਆਂ
ਕੁਮੁਦਿਨੀ ਲੱਖੀਆ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨਾਚ ਰਚਨਾਵਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਖਾਸ ਹਨ (ਧਬਕਰ, ਡੁਏਟ, ਐਟ ਕਿਮ)।
ਆਖਰੀ ਵਿਦਾਈ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਨਾਲ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਸਦਮਾ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਕਲਾਕਾਰ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਕਥਕ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਨਾਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਜੀਵਨ ਦਾ ਇੱਕ ਦਰਸ਼ਨ ਬਣਾਇਆ।