'ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨ'
Tuesday, Mar 25, 2025 - 12:11 PM (IST)

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ- ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ (IMF) ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸਨੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਾ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਸਾਹਮਣਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਧਿਐਨ IMF ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਵਿੱਤੀ ਖੇਤਰ ਮੁਲਾਂਕਣ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ (FSAP) ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। IMF ਨੇ ਭਾਰਤ-FSSA ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਜਲਦੀ ਹੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ 2017 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ 2010 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀਆਂ ਵਿੱਤੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਉਭਰ ਆਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਵੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗੈਰ-ਬੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਤ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੋਰ ਵਿਭਿੰਨ ਅਤੇ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਬੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਅਜੇ ਵੀ ਵੱਡੀ ਹੈ।
ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਅਹਿਮ ਖ਼ਬਰ-Canada ਦਾ ਦਾਅਵਾ, India ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਦਖਲ ਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦੀ ਕਰ ਸਕਦੈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼
ਬੈਂਕਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਪੂੰਜੀ ਲੋੜਾਂ
ਆਈ.ਐਮ.ਐਫ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਬੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਬੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਕੋਲ ਆਮ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੋੜੀਂਦੀ ਪੂੰਜੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੀਮਤ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਕਰਜ਼ਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕੁਝ ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਬੈਂਕਾਂ (PSBs) ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪੂੰਜੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਸ਼ਹਿਰੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ (UBCS) ਅਤੇ ਛੋਟੀਆਂ ਗੈਰ-ਬੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਨਕਦੀ ਦੀ ਕਮੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਹੈ।ਆਈ.ਐਮ.ਐਫ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਬੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸਕੇਲ-ਅਧਾਰਤ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੱਡੀਆਂ ਗੈਰ-ਬੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਬੈਂਕ ਵਰਗੇ LCR ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਜੋਖਮਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਕਰਜ਼ਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਕਾਸ ਫੰਡ (CDMDF) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਮਜ਼ਬੂਤ ਬੀਮਾ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਬੀਮਾ ਖੇਤਰ ਸਥਿਰ ਹੈ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਡਿਜੀਟਲ ਨਵੀਨਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਨਿਯਮ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ IMF ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕਾਂ, ਵਿੱਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਬੈਂਕਾਂ ਲਈ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਗਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੱਡੇ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪੂਰੇ ਵਿੱਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਈ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਜਾਂਚ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8
ਨੋਟ- ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਕੁਮੈਂਟ ਕਰ ਦਿਓ ਆਪਣੀ ਰਾਏ।