ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ 10 Transactions ''ਤੇ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ Income Tax ਦੀ ਨਜ਼ਰ! ਕਰ ਨਾ ਜਾਇਓ ਗਲਤੀ
Tuesday, Dec 02, 2025 - 05:22 PM (IST)
ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ : ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੱਡੇ ਵਿੱਤੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਸਾਵਧਾਨ ਹੋ ਜਾਓ! ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ (IT) ਵਿਭਾਗ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਤੇ ਅਣ-ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਆਮਦਨ ਨੂੰ ਟ੍ਰੈਕ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਡੇ ਮੁੱਲ ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ 'ਤੇ ਨੇੜਿਓਂ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਸਰੋਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਈ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਜੋ ਆਮ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਵੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ 'ਤੇ ਆਈ.ਟੀ. ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਜਾਂਚ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਹੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀਕਰਨ (Documentation) ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਹੱਦਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰਨ 'ਤੇ ਆਈ.ਟੀ. ਨੋਟਿਸ ਜਾਂ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਆਈ.ਟੀ. ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਟ੍ਰੈਕ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ 10 ਮੁੱਖ ਲੈਣ-ਦੇਣ:
ਆਈ.ਟੀ. ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਹੇਠ ਲਿਖੇ 10 ਵਿੱਤੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ 'ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੀਮਾ ਪਾਰ ਹੋਣ 'ਤੇ ਬੈਂਕ ਜਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ:
1. ਬਚਤ ਖਾਤੇ 'ਚ ਨਕਦ ਜਮ੍ਹਾ: ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ₹10 ਲੱਖ ਜਾਂ ਵੱਧ ਆਪਣੇ ਬਚਤ ਖਾਤੇ (savings account) ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਾਉਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਇਸਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਦੇਵੇਗਾ। ਵਾਰ-ਵਾਰ ਉੱਚ-ਮੁੱਲ ਵਾਲੇ ਜਮ੍ਹਾ ਫੰਡਾਂ ਦੇ ਸਰੋਤ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
2. ਕਰੰਟ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਨਕਦ ਜਮ੍ਹਾ: ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਖਾਤਿਆਂ (current accounts) ਲਈ, ਸੀਮਾ ਵੱਧ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ₹50 ਲੱਖ ਜਾਂ ਵੱਧ ਨਕਦ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਆਈ.ਟੀ. ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
3. ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਬਿੱਲਾਂ ਦਾ ਨਕਦ ਭੁਗਤਾਨ: ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਬਿੱਲ ਲਈ ₹1 ਲੱਖ ਜਾਂ ਵੱਧ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਨਕਦ ਵਿੱਚ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਇਸਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰੇਗਾ। ਵੱਡੇ ਨਕਦ ਭੁਗਤਾਨ ਤੁਹਾਡੀ ਐਲਾਨ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਖਰਚ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
4. ਜ਼ਿਆਦਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਖਰਚਾ: ਭਾਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਆਨਲਾਈਨ ਜਾਂ ਬੈਂਕਿੰਗ ਚੈਨਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਸਾਲਾਨਾ ₹10 ਲੱਖ ਜਾਂ ਵੱਧ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ 'ਤੇ ਖਰਚ ਕਰਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਖਰਚਾ ਤੁਹਾਡੀ ਆਮਦਨ ਕਰ ਫਾਈਲਿੰਗ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੋਵੇ।
5. ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਖਰੀਦ ਜਾਂ ਵਿਕਰੀ: ₹30 ਲੱਖ ਜਾਂ ਵੱਧ ਮੁੱਲ ਦੇ ਸਾਰੇ ਜਾਇਦਾਦ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਆਈ.ਟੀ. ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਅੰਤਰ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਕਿ ਸੌਦੇ ਦਾ ਮੁੱਲ ਤੁਹਾਡੇ ਆਮਦਨ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਦੱਸੇ ਗਏ ਮੁੱਲ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੋਵੇ।
6. ਫਿਕਸਡ ਡਿਪਾਜ਼ਿਟ (FDs) ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼: ₹10 ਲੱਖ ਜਾਂ ਵੱਧ ਫਿਕਸਡ ਡਿਪਾਜ਼ਿਟ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਵੀ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚ ਸਕਦਾ ਹੈ।
7. ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਯਾਤਰਾ ਜਾਂ ਫਾਰੇਕਸ ਖਰੀਦ: ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ₹10 ਲੱਖ ਜਾਂ ਵੱਧ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਖਰਚ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਫਾਰੇਕਸ (forex) ਖਰੀਦਣਾ ਲਿਬਰਲਾਈਜ਼ਡ ਰੈਮਿਟੈਂਸ ਸਕੀਮ (LRS) ਤਹਿਤ ਟ੍ਰੈਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਭਾਗ ਇਹ ਤਸਦੀਕ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਐਲਾਨ ਆਮਦਨ ਅਜਿਹੇ ਖਰਚਿਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।
8. ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਜਾਂ ਬਾਂਡਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼: ਮਿਊਚਲ ਫੰਡਾਂ, ਸਟਾਕਾਂ, ਜਾਂ ਬਾਂਡਾਂ ਵਿੱਚ ₹10 ਲੱਖ ਜਾਂ ਵੱਧ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਆਈ.ਟੀ. ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
9. ਨਕਦ ਤੋਹਫ਼ੇ: ਸਹੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀਕਰਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ₹50,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਨਕਦ ਤੋਹਫ਼ੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਟੈਕਸ ਸੰਬੰਧੀ ਮੁੱਦੇ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਤੋਂ ਤੋਹਫ਼ੇ ਛੋਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹਨ, ਪਰ ਦੂਜਿਆਂ ਤੋਂ ਤੋਹਫ਼ੇ ਟੈਕਸਯੋਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
10. ਇੱਕ ਦਿਨ 'ਚ ਵੱਡਾ ਨਕਦ ਲੈਣ-ਦੇਣ: ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ₹2 ਲੱਖ ਜਾਂ ਵੱਧ ਨਕਦ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 269ST ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਉਲੰਘਣਾ ਹੈ।
ਆਈ.ਟੀ. ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ ਨੋਟਿਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ, ਵੱਡੇ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਡਿਜੀਟਲ ਜਾਂ ਬੈਂਕ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
