Fact Check : ...ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਊਧਵ ਠਾਕਰੇ ਵੱਲੋਂ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਕੁੱਟਣ ਦੀ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਸੱਚ
Monday, Jun 17, 2024 - 05:22 PM (IST)
Fact Check By Boom
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ- ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਕਈ ਫਰਜ਼ੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵਾਇਰਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਝੂਠੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਤੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇਣ ਲਈ, ਅਸੀਂ ਇੰਡੀਆ ਟੀਵੀ ਤੱਥ ਜਾਂਚ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਾਂ। ਫਰਜ਼ੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦਾ ਤਾਜ਼ਾ ਮਾਮਲਾ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ (ਯੂਬੀਟੀ) ਨੇਤਾ ਊਧਵ ਠਾਕਰੇ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਵੀਡੀਓ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਜੰਗਲ ਦੀ ਅੱਗ ਵਾਂਗ ਫੈਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜਦੋਂ ਇੰਡੀਆ ਟੀਵੀ ਨੇ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪੋਸਟ 'ਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਝੂਠਾ ਹੈ।
ਦਰਅਸਲ, ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ (UBT) ਦੇ ਨੇਤਾ ਊਧਵ ਠਾਕਰੇ ਦਾ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣਾ ਵੀਡੀਓ, ਜਿਸ 'ਚ ਉਹ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਬੇਕਾਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਟਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੋਸਟ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਇਕ ਅਕਾਊਂਟ ਤੋਂ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਪੋਸਟ 'ਚ ਠਾਕਰੇ ਮਰਾਠੀ 'ਚ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸੁਣੇ ਗਏ ਹਨ, "ਮੈਂ ਉਹ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਨੇ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਬੇਕਾਰ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁੱਟਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।" ਇਸ ਪੋਸਟ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਉਪਭੋਗਤਾ (ਅਮਿਤਾਭ ਚੌਧਰੀ, @ਮਿਥੀਲਾਵਾਲਾ) ਦੁਆਰਾ ਵੀ X 'ਤੇ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੋਸਟ ਦੇ ਕੈਪਸ਼ਨ 'ਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, "ਮੈਂ ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਕੰਬ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਰਾਹੁਲ ਬਾਬਾ ਨਾਲ ਕੀ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਸਲ 'ਚ ਉਹੀ ਕੀਤਾ ਹੁੰਦਾ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।"
ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ 'ਚ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ। ਇੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਲ, ਅਸੀਂ ਕੀਵਰਡਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਗੂਗਲ 'ਤੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਵੀਡੀਓ 2019 ਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਊਧਵ ਠਾਕਰੇ ਨੇ ਵਿਵਾਦਤ ਹਿੰਦੂਤਵ ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ ਵੀਡੀ ਸਾਵਰਕਰ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਗੂਗਲ 'ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਫਰੇਮਾਂ ਨੂੰ ਉਲਟਾ ਚਿੱਤਰ ਖੋਜਿਆ ਅਤੇ ਯੂਟਿਊਬ 'ਤੇ ਇੰਡੀਆ ਟੀਵੀ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਿਪੋਰਟ ਮਿਲੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ 15 ਦਸੰਬਰ, 2019 ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਸੀ 'ਸਾਵਰਕਰ ਨੂੰ ਭਗੌੜਾ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਊਧਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਜੁੱਤੀ ਨਾਲ ਮਾਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।' ਵੀਡੀਓ ਦਾ 0:37 ਹਿੱਸਾ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਨਾਲ ਬਿਲਕੁਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜਾਂਚ 'ਚ ਕੀ ਆਇਆ ਸਾਹਮਣੇ?
ਇੰਡੀਆ ਟੀਵੀ ਦੇ ਤੱਥਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਿਆਨ ਜੁਲਾਈ 2023 'ਚ ਭਾਰਤ ਬਲਾਕ ਬਣਨ ਤੋਂ ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ 2019 'ਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਧਿਆਨਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਲਗਭਗ 4 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ ਪਰ ਮਾਰਚ 2023 'ਚ ਭਾਰਤ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਗਠਨ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ, ਊਧਵ ਠਾਕਰੇ ਨੇ ਸਾਵਰਕਰ ਬਾਰੇ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਦੀ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, ''ਉਹ (ਸਾਵਰਕਰ) ਉਹ ਸਾਡੇ ਭਗਵਾਨ ਹਨ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦਾ ਨਿਰਾਦਰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੇ।" ਠਾਕਰੇ ਦਾ ਇਹ ਬਿਆਨ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਵੱਲੋਂ ਸੰਸਦ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, "ਮੈਂ ਸਾਵਰਕਰ ਨਹੀਂ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਗਾਂਧੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਮੰਗਾਂਗਾ।"
(Disclaimer: ਇਹ ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ ਮੂਲ ਤੌਰ 'ਤੇ Boom ਵੱਲੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ Shakti Collective ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ‘ਜਗ ਬਾਣੀ’ ਨੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ)