Chaitra Navratri 2021: ‘ਚੇਤ ਨਰਾਤੇ’ ’ਤੇ ਜਾਣੋ ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਸ਼ੁੱਭ ਮਹੂਰਤ ਤੇ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਧੀ
04/13/2021 9:43:38 AM
ਜਲੰਧਰ (ਬਿਊਰੋ) - ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ 'ਚ ਨਰਾਤਿਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ ਭਰ 'ਚ ਨਰਾਤੇ ਚਾਰ ਵਾਰ ਮਨਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਚੇਤ ਤੇ ਅੱਸੂ ਦੇ ਨਰਾਤਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੋ ਗੁਪਤ ਨਰਾਤੇ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਘ ਤੇ ਹਾੜ ਦੇ ਨਰਾਤੇ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਨਰਾਤਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਸਰੂਪਾਂ ਦੀ ਨੌਂ ਦਿਨ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਪੰਚਾਂਗ ਅਨੁਸਾਰ ਚੇਤ ਦੇ ਨਰਾਤਿਆਂ ਦਾ ਆਰੰਭ 13 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਸਮਾਪਨ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ।
ਕਦੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਨਾ
ਚੇਤ ਦੇ ਨਰਾਤਿਆਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ 13 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਨਰਾਤਿਆਂ 'ਚ ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨਰਾਤਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਨਾ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਭ ਫਲਕਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਰਾਤਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁੱਤਰੀ, ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ, ਚੰਦਰਘੰਟਾ, ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ, ਸਕੰਦਮਾਤਾ, ਕਾਤਿਆਇਨੀ, ਕਾਲਰਾਤਰੀ, ਮਹਾਗੌਰੀ ਤੇ ਸਿੱਧੀਦਾਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਨਾ ਸ਼ੁੱਭ ਮਹੂਰਤ
ਤਾਰੀਖ਼ : 13 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2021 (ਦਿਨ ਮੰਗਲਵਾਰ)
ਸ਼ੁੱਭ ਮਹੂਰਤ : ਸਵੇਰੇ 5 ਵਜ ਕੇ 28 ਮਿੰਟ ਤੋਂ 10.14 ਮਿੰਟ ਤੱਕ
ਸਮਾਂ : 04 ਘੰਟੇ 15 ਮਿੰਟ
ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਵੀ ਖ਼ਬਰ - Chaitra Navratri 2021 : ਜਾਣੋ ਕਦੋਂ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ‘ਚੇਤ ਦੇ ਨਰਾਤੇ’, ਕਦੋਂ ਹੈ ਰਾਮ ਨੌਮੀ ਤੇ ਮਹਾਅਸ਼ਟਮੀ
ਕਿਉਂ ਕਿਉਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਨਾ
ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਗੰਗਾ ਜਲ ਨਾਲ ਸ਼ੁੱਧ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਲਸ਼ ਨੂੰ ਪੰਜ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਉਸ ਵਿਚ ਹਲਦੀ ਦੀਆਂ ਗੰਢਾਂ, ਸੁਪਾਰੀ, ਦੂਰਵਾ ਆਦਿ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਰੇਤ ਦੀ ਬੇਦੀ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਜੌਂ ਬੀਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜੌਂ ਬੀਜਣ ਦੀ ਵਿਧੀ ਧਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਦੇਵੀ ਅੰਨਪੂਰਨਾ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਫੋਟੋ ਜਾਂ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦਾ ਸ਼ਿੰਗਾਰ, ਰੋਲੀ, ਚੌਲ, ਸੰਧੂਰ, ਮਾਲਾ, ਫੁੱਲ, ਚੁੰਨੀ, ਸਾੜ੍ਹੀ, ਗਹਿਣੇ ਭੇਟ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਲਸ਼ ਵਿਚ ਅਖੰਡ ਜੋਤ ਜਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਵਰਤ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਦਿਨ ਤਕ ਜਲਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿਧੀ ਨਾਲ ਕਰੋ ਪੂਜਾ
ਚੇਤ ਦੇ ਨਰਾਤਿਆਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਥਾਂ 'ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇ, ਉਸ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਫ-ਸੁਥਰਾ ਕਰਕੇ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰ ਲਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼੍ਰੀ ਗਣੇਸ਼ ਜੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦਾ ਕੱਪੜਾ ਵਿਛਾ ਕੇ ਉਸ 'ਤੇ ਥੋੜੇ ਚੌਲ ਰੱਖੋ। ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਪਾਤਰ 'ਚ ਜੌ ਬੀਜ਼ ਕੇ ਪਾਤਰ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਕਲਸ਼ ਸਥਾਪਤ ਕਰੋਂ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਮੂੰਹ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੂਤਰ ਬੰਨ੍ਹ ਦਿਓ। ਕਲਸ਼ 'ਤੇ ਰੋਲ ਨਾਲ ਸਵਾਸਤਿਕ ਬਣਾਓ। ਕਲਸ਼ ਅੰਦਰ ਸਾਬੁਤ ਸੁਪਾਰੀ, ਦੁਰਵਾ, ਫੁੱਲ ਅਤੇ ਸਿੱਕਾ ਪਾਓ, ਫਿਰ ਇਸ 'ਤੇ ਅੰਬ ਜਾਂ ਅਸ਼ੋਕ ਦੇ ਪੱਤੇ ਰੱਖ ਕੇ 'ਤੇ ਨਾਰੀਅਲ ਰੱਖ ਦਿਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ 'ਤੇ ਲਾਲ ਕੱਪੜਾ ਲਪੇਟ ਕੇ ਮੌਲੀ ਬੰਨ੍ਹ ਦਿਓ। ਇਹ ਸਭ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਰੇ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰੋਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੌ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਘਟ 'ਚ ਵਿਰਾਜਮਾਨ ਰਹਿਣ ਦੀ ਅਰਦਾਸ ਕਰੋ। ਦੀਪਕ ਰੌਸ਼ਨ ਕਰਕੇ ਕਲਸ਼ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋਂ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਧੂਫ-ਬੱਤੀ ਲਗਾ ਕੇ ਇਸ 'ਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਮਾਲਾ ਚੜਾਓ। ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁੱਤਰੀ ਦੀ ਸੱਚੇ ਮਨ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪੂਜਾ ਦਾ ਫੱਲ ਮਾਂ ਭਗਤਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਵੀ ਖ਼ਬਰ - ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਦੇ ਨਾ ਕਰੋ ਇਹ ਗਲਤੀਆਂ, ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ
ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੇ 9 ਰੂਪ
ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਜੀ ਦੇ 9 ਰੂਪਾਂ 'ਚ ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁੱਤਰੀ, ਮਾਂ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ, ਮਾਂ ਚੰਦਰਘੰਟਾ, ਮਾਂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਮਾਂਡਾ, ਮਾਂ ਸਕੰਦਮਾਤਾ, ਮਾਂ ਕਾਤਿਆਇਨੀ, ਮਾਂ ਕਾਲਰਾਤਰੀ, ਮਾਂ ਮਹਾਗੌਰੀ ਅਤੇ ਮਾਂ ਸਿੱਧੀਦਾਤਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨਰਾਤਿਆਂ 'ਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਕੰਨਿਆ ਪੂਜਨ ਦਾ ਹੈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ
ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਮੁਤਾਬਕ ਨਰਾਤਿਆਂ 'ਚ ਕੰਨਿਆ ਪੂਜਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਜੀ ਦੇ ਭਗਤ ਅਸ਼ਟਮੀ ਜਾਂ ਨੌਵੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਕੁਮਾਰੀ ਕੰਨਿਆਵਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ 9 ਕੰਨਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਬੁਲਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਕਰਾਕੇ ਅਤੇ ਸਭ ਨੂੰ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਚੁੰਨੀਆਂ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੁਮਾਰੀ ਕੰਨਿਆਵਾਂ ਉਹ ਕਹਿਲਾਉਂਦੀ ਹਨ, ਜੋ 2 ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਹੋ ਚੁਕੀਆਂ ਹੋਣ, 3 ਸਾਲ ਦੀ ਕੰਨਿਆ ਤ੍ਰਿਮੂਰਤੀ, ਚਾਰ ਸਾਲ ਦੀ ਕਲਿਆਣੀ, 5 ਸਾਲ ਦੀ ਕੰਨਿਆ ਰੋਹਿਣੀ, 6 ਸਾਲ ਦੀ ਕੰਨਿਆ ਕਾਲਿਕਾ, 7 ਸਾਲ ਦੀ ਕੰਨਿਆ ਚੰਡੀਕਾ, 8 ਸਾਲ ਦੀ ਕੰਨਿਆ ਸ਼ੰਭਵੀ, 9 ਸਾਲ ਦੀ ਕੰਨਿਆ ਅਤੇ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਕੰਨਿਆ ਸੁਭਦਰਾ ਕਹਿਲਾਉਂਦੀ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਉਤੇ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਨਿਆਵਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
