Fact Check: ਯੂਨੀਅਨ ਕਾਰਬਾਈਡ ਕੂੜੇ ਦੇ ਵਿਰੋਧ 'ਚ ਹੋਏ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸਪਾ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦਾ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ
Wednesday, Mar 12, 2025 - 04:49 AM (IST)

Fact Check By Vishvas.News
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : (ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼) : ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ (ਸਪਾ) ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਯੂਜ਼ਰਸ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੀਥਮਪੁਰ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਅਨ ਕਾਰਬਾਈਡ ਦੇ ਕੂੜੇ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੌਰਾਨ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਰਘੂਵੰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਪਟੇਲ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਭਾਜਪਾ) ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਸਪਾ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ
9 ਮਾਰਚ, 2025 ਨੂੰ ਵੀਡੀਓ (ਆਰਕਾਈਵ ਲਿੰਕ) ਪੋਸਟ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਐਕਸ ਯੂਜ਼ਰ ਜਤਿੰਦਰ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਪਾ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਦੱਸਿਆ।
ਫੇਸਬੁੱਕ ਯੂਜ਼ਰ ਸ਼ੈਲੇਂਦਰ ਨਾਥ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ (ਆਰਕਾਈਵ ਲਿੰਕ) ਅਤੇ ਲਿਖਿਆ,
"ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾ ਅਜੇ ਵੀ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਮੂਰਖ ਕੌਣ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਗੁਪਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਾਈਟਰ ਜਗਾ ਕੇ ਭੱਜ ਗਿਆ।"
ਪੜਤਾਲ
ਸਾਬਕਾ ਯੂਜ਼ਰ ਜਤਿੰਦਰ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪੋਸਟ 'ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੀਥਮਪੁਰ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਅਨ ਕੈਰਾਈਡ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਕੂੜੇ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਜੋਂ ਦੱਸਿਆ ਹੈ।
समाजवादी पार्टी के नेताजी आज भी खोज रहे हैं कि वह कौन समाजवादी लफंडर था जो चुपके से लाइटर जलाया और भाग😂😂😂😂😂 pic.twitter.com/lxbR8EpDWl
— 🇮🇳Jitendra pratap singh🇮🇳 (@jpsin1) March 9, 2025
ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੀਥਮਪੁਰ ਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਭੋਪਾਲ ਤੋਂ ਭੇਜੇ ਗਏ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਕੂੜੇ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਲੋਕ।
ਇਸ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕੀਵਰਡਸ ਨਾਲ ਖੋਜ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 3 ਜਨਵਰੀ, 2025 ਨੂੰ NDTV MPCG ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਇਸ 'ਚ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਸਕਰੀਨਸ਼ਾਟ ਵੀ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਖਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੀਥਮਪੁਰ 'ਚ ਯੂਨੀਅਨ ਕਾਰਬਾਈਡ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਕੂੜਾ ਸਾੜਨ ਖਿਲਾਫ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਏ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬੱਸ ਸਟੈਂਡ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਅੱਧੇ ਘੰਟੇ ਲਈ ਜਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਰਾਮਕੀ ਐਨਵਾਇਰੋ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼ (ਜਿੱਥੇ ਕੂੜਾ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ) ਵੱਲ ਜਾਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਪੁਲਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਲਿਆ। ਪੀਥਮਪੁਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਚੌਰਾਹੇ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਰਘੂਵੰਸ਼ੀ ਨੇ ਪੈਟਰੋਲ ਛਿੜਕਿਆ ਤਾਂ ਭੀੜ 'ਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਮਾਚਿਸ ਜਗਾ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਅੱਗ ਦੀ ਲਪੇਟ 'ਚ ਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਰਾਜ ਪਟੇਲ ਵੀ ਝੁਲਸ ਗਏ। ਦੋਵੇਂ ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਨੂੰ ਇੰਦੌਰ ਦੇ ਚੋਥਰਾਮ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਭਰਤੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਹ ਖਬਰ ਨਈ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ 3 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਖਬਰ 'ਚ ਵੀ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੋਵਾਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ 'ਚ ਇਸ ਨੂੰ ਸਪਾ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
3 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ 'ਆਜ ਤਕ' ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ 2-3 ਦਸੰਬਰ 1984 ਦੀ ਦਰਮਿਆਨੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਭਾਪਾਲ ਦੀ ਯੂਨੀਅਨ ਕਾਰਬਾਈਡ ਫੈਕਟਰੀ ਤੋਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਗੈਸ ਮਿਥਾਈਲ ਆਈਸੋਸਾਈਨੇਟ ਦਾ ਰਿਸਾਅ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਅਪੰਗ ਹੋ ਗਏ। ਗੈਸ ਘੋਟਾਲੇ ਦੇ 40 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਇਸ ਫੈਕਟਰੀ ਤੋਂ 337 ਟਨ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਕੂੜਾ ਪੀਥਮਪੁਰ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਗਿਆ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਗਰਿਕ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਪੀਥਮਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਕੂੜੇ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵਿਰੋਧ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਘਟਨਾ ਦਾ ਦੂਜਾ ਵੀਡੀਓ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਯੂਜ਼ਰ mr.harikeshdwivedi ਦੇ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ 'ਤੇ 3 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਰਘੂਵੰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਪਟੇਲ ਨੂੰ ਪੁਲਸ ਦੀ ਕਾਰ 'ਚ ਬੈਠੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦੈਨਿਕ ਭਾਸਕਰ ਅਖਬਾਰ ਦੀ ਖਬਰ 4 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਧਾਰ ਦੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਸਾਵਿਤਰੀ ਠਾਕੁਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਡਾਕਟਰ ਹੇਮੰਤ ਪਟੇਲ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਅਕਾਊਂਟ ਤੋਂ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਰਘੂਵੰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਪਟੇਲ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਦੋਸਤ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਲਦੀ ਠੀਕ ਹੋਣ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕੀਤੀ। ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਮੁਤਾਬਕ ਹੇਮੰਤ ਪਟੇਲ ਭਾਜਪਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ।
ਰਘੂਵੰਸ਼ੀ ਦੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਤੋਂ 24 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਇਕ ਲੱਖ ਪੋਸਟ ਕਾਰਡ ਮੁਹਿੰਮ ਤਹਿਤ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਪੋਸਟ ਕਾਰਡ ਭੇਜ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੀਥਮਪੁਰ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਰਘੂਵੰਸ਼ੀ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਭਾਜਪਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਅਸੀਂ ਸਥਾਨਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹਰੀਕੇਸ਼ ਦਿਵੇਦੀ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਪੀਥਮਪੁਰ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਰਘੂਵੰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਪਟੇਲ ਭਾਜਪਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਸ ਦਾ ਐਸਪੀ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਰਾਜ ਪਟੇਲ ਦਾ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਵੀ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਭਾਜਪਾ ਸਮਰਥਕ ਹੈ।
ਅਸੀਂ ਉਸ ਯੂ਼ਜ਼ਰ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਸਕੈਨ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨੇ ਸਪਾ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਪੀਥਮਪੁਰ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਵੀਡੀਓ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕਿਸੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਯੂਜ਼ਰ ਦੇ 99 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਲੋਅਰਜ਼ ਹਨ।
ਸਿੱਟਾ: ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੀਥਮਪੁਰ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਅਨ ਕਾਰਬਾਈਡ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਵਿਰੁੱਧ ਰੋਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਦੋਵੇਂ ਭਾਜਪਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਸਪਾ ਦਾ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
(Disclaimer: ਇਹ ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ ਮੂਲ ਤੌਰ 'ਤੇ Vishvas.News ਵੱਲੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ Shakti Collective ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ‘ਜਗ ਬਾਣੀ’ ਨੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ)