GST ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਦਰਾਂ ਅੱਜ ਤੋਂ ਲਾਗੂ, ਦੁੱਧ-ਦਹੀਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ TV-ਕਾਰਾਂ ਤੱਕ 295 ਚੀਜ਼ਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਸਸਤੀਆਂ
Monday, Sep 22, 2025 - 08:14 AM (IST)

ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ : ਸੋਮਵਾਰ, ਯਾਨੀ ਅੱਜ ਤੋਂ ਨਰਾਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਐਲਾਨੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਜੀਐਸਟੀ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਅੱਜ, 22 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ 295 ਦੇ ਕਰੀਬ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਸਤੀਆਂ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੌਣ ਤੱਕ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ, ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ, ਦੋਪਹੀਆ ਵਾਹਨ, ਕਾਰਾਂ, ਮਹਿੰਗੇ ਕੱਪੜੇ, ਜੁੱਤੇ, ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਦਵਾਈਆਂ ਵਰਗੀਆਂ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਸਸਤੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣਗੀਆਂ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸਦਾ ਸਿੱਧਾ ਫ਼ਾਇਦਾ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੀਐਸਟੀ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹੁਣ ਚਾਰ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਜੀਐਸਟੀ ਸਲੈਬ - 5% ਅਤੇ 18% - ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਹਨ। 40% ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਨਵਾਂ ਟੈਕਸ ਬਰੈਕਟ ਵੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਅਤਿ-ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤੂਆਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਸਮੇਤ ਕਈ ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ GST 18% ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 0% ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ 5% ਤੇ 18% ਸਲੈਬ ਹਨ। 12% ਅਤੇ 28% ਸਲੈਬ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ‘ਚ GST ਕੌਂਸਲ ਨੇ ਵਸਤੂਆਂ ਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਟੈਕਸ ਨੂੰ ਚਾਰ ਸਲੈਬਾਂ ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ ਦੋ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਿਗਰਟ, ਤੰਬਾਕੂ ਤੇ ਹੋਰ ਸਬੰਧਤ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਨਵੀਆਂ ਟੈਕਸ ਦਰਾਂ ਅੱਜ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ।
ਗਲੂਕੋਮੀਟਰ, ਡਾਇਗਨੌਸਟਿਕ ਕਿੱਟਾਂ ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦਵਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਹੁਣ ਸਿਰਫ 5% ਜੀਐਸਟੀ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਹਿਲਾਂ, ਇਹ 12% ਜਾਂ 18% ਸਲੈਬ ‘ਚ ਸਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸਟੋਰਾਂ ਨੂੰ ਐਮਆਰਪੀ ਘਟਾਉਣ ਜਾਂ ਘੱਟ ਦਰਾਂ ‘ਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਵੇਚਣ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਟੀਵੀ, ਏਸੀ, ਫਰਿੱਜ ਤੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵੀ ਘਟਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ 28 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਜੀਐਸਟੀ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 18 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਲੈਬ ‘ਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਉਤਪਾਦ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਛੋਟੇ ਵਾਹਨ ਹੁਣ 18 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਜੀਐਸਟੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋਣਗੇ ਤੇ ਵੱਡੇ ਵਾਹਨ 28 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਜੀਐਸਟੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋਣਗੇ।
ਪਹਿਲਾਂ, ਐਸਯੂਵੀ ਤੇ ਐਮਪੀਵੀ ਵਰਗੇ ਵਾਹਨ 28 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਟੈਕਸ ਤੇ 22 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੈੱਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਨ। ਹੁਣ ਕੁੱਲ ਟੈਕਸ ਘੱਟ ਕੇ ਲਗਭਗ 40 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਵੱਡੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਥੋੜ੍ਹੀਆਂ ਘੱਟ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜੀਐਸਟੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨਾਲ ਅਰਥਚਾਰੇ ਵਿੱਚ 2 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਵਧੇਰੇ ਨਕਦੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜੋ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਟੈਕਸਾਂ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 12 ਫੀਸਦ ਜੀਐਸਟੀ ਸਲੈਬ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕਰੀਬ 99 ਫੀਸਦ ਵਸਤਾਂ ਇਸ ਸਮੇਂ 5 ਫੀਸਦ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 28 ਫੀਸਦ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ ਅਧੀਨ 90 ਫੀਸਦ ਵਸਤੂਆਂ 18 ਫੀਸਦ ਬਰੈਕਟ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਣਗੀਆਂ।