Janmashtami 2021: ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰੇ ਹਨ ਬੰਸਰੀ, ਮੋਰ ਪੰਖ, ਮੱਖਣ ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਰੀ, ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ?
Monday, Aug 30, 2021 - 10:52 AM (IST)
ਜਲੰਧਰ (ਬਿਊਰੋ) - ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਆਫ਼ਤ ਕਾਰਨ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ 'ਤੇ ਬਜ਼ਾਰਾਂ 'ਚ ਰੌਣਕਾਂ ਘੱਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ 'ਚ ਪੂਰੀ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਾ ਸਮੁੱਚਾ ਜੀਵਨ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਸੇਧ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹਰ ਕੰਮ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਮਕਸਦ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਾ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਹਰ ਪਹਿਲੂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸਨਾਤਨ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਦਵਾਰਕਾਧੀਸ਼ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਬਾਰੇ।
ਬੰਸਰੀ
ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਬੰਸਰੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸ਼ੌਕੀਨ ਹਨ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਨਾਮ ਮੁਰਲੀਧਰ ਵੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਇਆ। ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੰਸਰੀ ਦੇ ਬੋਲ ਬਹੁਤ ਸੁਰੀਲੇ ਹਨ। ਇਹ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵੀ ਬੰਸਰੀ ਵਾਂਗ ਸੁਰੀਲੀ ਅਤੇ ਮਿੱਠੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸਥਿਤੀ ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਸਾਨੂੰ ਹਰ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਮੱਖਣ ਮਿਸ਼ਰੀ
ਕਨ੍ਹਈਆ ਨੂੰ ਮੱਖਣ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਸੀ। ਗੋਪੀਆਂ ਦਾ ਮੱਖਣ ਚੋਰੀ ਕਰਕੇ ਖਾਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਖਣਚੋਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਗਵਾਨ ਬਾਲਮਕੁੰਡ ਵੀ ਮੱਖਣ ਮਿਸ਼ਰੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਮੱਖਣ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਮਿਸ਼ਰੀ ਨੂੰ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਇਕੱਠੇ ਮਿੱਠੇ ਸੁਆਦ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵੀ ਮੱਖਣ ਮਿਸ਼ਰੀ ਵਾਂਗ ਮਿਲ ਕੇ ਮਿਠਾਸ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਮੋਰ ਪੰਖ
ਮੋਰ ਦੇ ਖੰਭ ਵੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਹਨ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੁਕੁਟ ਉਤੇ ਧਾਰਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਮੋਰ ਦੇ ਖੰਭਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਦੱਸੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਕਮਲ
ਕਮਲ ਦੇ ਫੁੱਲ ਨੂੰ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਚਿੱਕੜ ਵਿੱਚ ਖਿੜ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ, ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਕੋਮਲਤਾ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦਾ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਜੀਵਨ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਅਰਾਮਦਾਇਕ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਜਿਉਣਾ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਵੈਜਯੰਤੀ ਮਾਲਾ
ਮੁਰਲੀ ਮਨੋਹਰ ਨੇ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਵੈਜਯੰਤੀ ਦੀ ਮਾਲਾ ਪਹਿਨੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਲਾ ਕਮਲ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਧਾਗਾ ਬਣਾ ਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਮਲ ਦੇ ਬੀਜ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਨੂੰ ਵੈਜਯੰਤੀ ਮਾਲਾ ਤੋਂ ਸੰਦੇਸ਼ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੀਵਨ ਚਾਹੇ ਉਹ ਕਿੰਨੀ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਿੱਚ ਘਿਰਿਆ ਹੋਵੇ ਪਰ ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਲਏ ਗਏ ਫ਼ੈਸਲੇ ਸਖ਼ਤ ਰਾਹਾਂ ਨੂੰ ਸੌਖੇ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਗਾਂ
ਸਨਾਤਨ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਗਊ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਜਾਨਵਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੰਚਗਵਯ ਅਰਥਾਤ ਗਊ ਦਾ ਦੁੱਧ, ਦਹੀ, ਗੌ-ਮੂਤਰ, ਗਊ ਦਾ ਘਿਓ ਅਤੇ ਗੋਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਗੌਸੇਵਾ ਦੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਕੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
