''ਚੰਦਰਯਾਨ-2'' ਨੇ ਪਾਰ ਕਰ ਲਈ ਹੈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਮੁਸ਼ਕਲ : ਇਸਰੋ ਚੀਫ ਸੀਵਾਨ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ (ਇਸਰੋ) ਨੇ ਇਕ ਵੱਡੀ ਉਪਲੱਬਧੀ ਹਾਸਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਪੰਧ 'ਚ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਸਫ਼ਲਤਾਪੂਰਵਕ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਇਸਰੋ ਚੇਅਰਮੈਨ ਕੇ. ਸੀਵਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਅੱਜ ਇਕ ਵੱਡਾ ਮੀਲ ਦਾ ਪੱਥਰ ਪਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਹੈੱਡ ਕੁਆਰਟਰ ਨੇ ਇਕ ਬਿਆਨ 'ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਲੂਨਰ ਆਰਬਿਟਰ ਇੰਸਸ਼ਰਨ' (ਐੱਲ.ਓ.ਆਈ.) ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਵੇਰੇ 9.02 ਵਜੇ 'ਤੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੂਰੀ ਹੋਈ। ਪ੍ਰਣੋਦਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਰਾਹੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸੰਪੰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ,''ਇਹ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 1,738 ਸੈਕਿੰਡ ਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਪੰਧ 'ਚ ਸਫ਼ਲਤਾਪੂਰਵਕ ਸਥਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ।'' ਇਸਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯਾਨ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤਿਹ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 100 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਚੰਦਰ ਧਰੁਵਾਂ ਦੇ ਉੱਪਰੋਂ ਲੰਘਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਅੰਤਿਮ ਪੰਧ 'ਚ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਚਾਰ ਹੋਰ ਪੰਧ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੈਂਡਰ 'ਵਿਕਰਮ' 2 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਆਰਬਿਟਰ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।

ਇਸਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 7 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤਿਹ 'ਤੇ 'ਸਾਫ਼ਟ ਲੈਂਡਿੰਗ' ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲੈਂਡਰ ਸੰਬੰਧੀ 2 ਪੰਧ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਬਿਆਲਲੂ ਸਥਿਤ ਇੰਡੀਅਨ ਡੀਪ ਸਪੇਸ ਨੈੱਟਵਰਕ (ਆਈ.ਡੀ.ਐੱਸ.ਐੱਨ.) ਦੇ ਐਂਟੀਨਾ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਸਥਿਤ 'ਇਸਰੋ, ਟੈਲੀਮੈਟ੍ਰੀ, ਟਰੈਕਿੰਗ ਐਂਡ ਕਮਾਂਡ ਨੈੱਟਵਰਕ' (ਆਈ.ਐੱਸ.ਟੀ.ਆਰ.ਏ.ਸੀ.) ਦੇ ਮਿਸ਼ਨ ਆਪਰੇਸ਼ਨਜ਼ ਕੰਪਲੈਕਸ (ਐੱਮ.ਓ.ਐਕਸ.) ਤੋਂ ਯਾਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਇਸਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਗਲੀ ਪੰਧ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਬੁੱਧਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ 12.30 ਵਜੇ ਤੋਂ ਡੇਢ ਵਜੇ ਦਰਮਿਆਨ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸਰੋ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਤਿੰਨ ਪੜਾਅ ਵਾਲੇ ਰਾਕੇਟ ਜੀ.ਐੱਸ.ਐੱਲ.ਵੀ.-ਐੱਮ.ਕੇ.3-ਐੱਮ1 ਨੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀਹਰਿਕੋਟਾ ਪੁਲਾੜ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ 22 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਲਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਨੇ 14 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਦੇ ਪੰਧ 'ਚੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਚੰਦਰ ਪੰਧ 'ਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸਰੋ ਦਾ ਇਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਜਟਿਲ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਭ ਕੁਝ ਸਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਰੂਸ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ, ਚੰਨ ਦੀ ਸਤਿਹ 'ਤੇ 'ਸਾਫਟ ਲੈਂਡਿੰਗ' ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਚੌਥਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ। 

'ਚੰਦਰਯਾਨ-2' ਮਿਸ਼ਨ ਭਾਰਤ ਲਈ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਬੇਹੱਦ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਚੰਨ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਖੇਤਰ 'ਚ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਚੰਨ ਦੇ ਅਣਸੁਲਝੇ ਰਹੱਸ ਜਾਣਨ 'ਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਹ ਅਜਿਹੀ ਨਵੀਂ ਖੋਜ਼ ਹੋਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਲਾਭ ਮਿਲੇਗਾ। ਪਹਿਲੇ ਚੰਦਰ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦੇ 11 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਇਸਰੋ ਨੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਲਾਂਚ ਯਾਨ ਜੀ.ਐੱਸ.ਐੱਲ.ਵੀ.-ਮਾਰਕ111 ਰਾਹੀਂ 978 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਬਣੇ 'ਚੰਦਰਯਾਨ-2' ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ। ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਬਣੇ 'ਚੰਦਰਯਾਨ-2' 'ਚ ਕੁੱਲ 13 ਪੇਲੋਡ ਹਨ। 8 ਆਰਬਿਟਰ, ਤਿੰਨ ਪੇਲੋਡ ਲੈਂਡਰ 'ਵਿਕਰਮ' ਅਤੇ 2 ਪੇਲੋਡ ਰੋਵਰ 'ਪ੍ਰਗਿਆਨ' 'ਚ ਹਨ।