ਇਜ਼ਰਾਈਲ ''ਤੇ ਇਰਾਨੀ ਹਮਲਾ ਸ਼ੁਰੂ , ਭਾਰਤ ਦੇ 1.1 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦਾ ਵਧਿਆ ਸੰਕਟ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ - ਈਰਾਨ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੀ ਇਸ ਚਿਤਾਵਨੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਸਮੇਤ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ ਤਣਾਅ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਹਮਲਾ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਾਂਗੇ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਨਤੀਜੇ ਭੁਗਤਣੇ ਪੈਣਗੇ। ਸਕੂਲ ਵੀ ਅਗਲੇ ਹੁਕਮਾਂ ਤੱਕ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਹਮਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਜੰਗ  ਦੀ ਅੱਗ ਦਾ ਸੇਕ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਪਹੁੰਚੇਗਾ।

ਜੇਕਰ ਇਹ ਟਕਰਾਅ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧ ਹਨ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਪਾਰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਕਰੀਬ 1.1 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਈਰਾਨ ਨਾਲ ਲਗਭਗ 20,800 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। 

ਭਾਰਤ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਚਾਹ, ਕੌਫੀ ਅਤੇ ਖੰਡ ਭੇਜਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 15,300 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਸੀਂ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਕੋਕ, ਨਟਸ ਅਤੇ ਏਸਾਈਕਲ ਅਲਕੋਹਲ ਸਮੇਤ 5500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਕੀਤੀ। ਭਾਰਤ ਈਰਾਨ ਦੀ ਚਾਬਹਾਰ ਬੰਦਰਗਾਹ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਚਾਬਹਾਰ ਸਪੈਸ਼ਲ ਇੰਡਸਟਰੀਅਲ ਜ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਾਈਵਾਲ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਨੇ 2023 'ਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲ ਕਰੀਬ 89 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕਰੀਬ 70 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਦੇ ਲੋਕ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਰਾਨ ਵਿਚ ਲਗਭਗ 4000 ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ  ਹੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚ 18500 ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਭਾਰਤੀ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਟਕਰਾਅ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। 

ਅਮਰੀਕਾ: ਦੋ ਜੰਗੀ ਬੇੜੇ ਤੇ ਫੌਜ ਭੇਜੀ, ਇੱਕ ਜਰਨੈਲ ਵੀ ਭੇਜਿਆ

ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੋ ਜੰਗੀ ਬੇੜੇ ਪੂਰਬੀ ਭੂਮੱਧ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭੇਜੇ ਹਨ। ਦੋ ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਲਾਲ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਤਾਇਨਾਤ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇਹ ਯਮਨ ਦੇ ਹੂਤੀ-ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਦਾਗੀਆਂ ਗਈਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਡਰੋਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਰਾਕ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹਮਲੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਫੌਜ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਜਨਰਲ ਵੀ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਨ। ਮਧਿਅਪੂਰਵ ਵਿਚ 8 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਸਾਹਇਤਾ ਲਈ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਈਰਾਨ ਨੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ 

ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਫੌਜੀ ਸਥਾਪਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਦਰਜਨਾਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਡਰੋਨਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਅਪਡੇਟ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।  ਹਾਲਾਂਕਿ, ਈਰਾਨ ਹੋਰਮੁਜ਼ ਦੱਰੇ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪੈ ਜਾਵੇਗਾ। ਦੁਨੀਆ ਦਾ 20% ਤੇਲ ਇਸ ਰਸਤੇ ਰਾਹੀਂ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ ਕਰ ਰਹੇ ਤਿਆਰੀ

ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵੀ ਈਰਾਨ ਦੇ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਯੁੱਧ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਰਾਸ਼ਨ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ, ਤੇਲ ਅਵੀਵ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਸੈਂਟਰਾਂ ਤੋਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਸਤਾਂ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਲਾਈਨਾਂ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਦੇਖੇ ਗਏ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਜ਼ਮੀਨਦੋਜ਼ ਕਮਰਿਆਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਦਾ ਕੰਮ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕਰਵਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਹਮਲੇ ਦੇ ਡਰੋਂ ਕੱਚਾ ਤੇਲ 1% ਵਧਿਆ। ਪ੍ਰਤੀ ਬੈਰਲ ਦੀ ਕੀਮਤ 85 ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 90 ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਈ। ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਨੇ ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਦੂਤਾਵਾਸ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੇ ਪਠਾਨ ਤੋਂ ਲੰਡਨ ਲਈ ਉਡਾਣਾਂ ਦਾ ਰੂਟ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।