ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚੇਗਾ ਭਾਰਤ ਦਾ Chandrayaan-3, ਅੱਜ ਵੱਖਰਾ ਹੋਵੇਗਾ ਲੈਂਡਰ-ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਮੋਡਿਊਲ
Thursday, Aug 17, 2023 - 10:15 AM (IST)
ਬੈਂਗਲੁਰੂ: ਭਾਰਤ ਦਾ ਅਭਿਲਾਸ਼ੀ ਚੰਦਰਮਾ ਮਿਸ਼ਨ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਦੇ ਇਕਲੌਤੇ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦੇ ਹੋਰ ਵੀ ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ (ਇਸਰੋ) ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਹ ਅੱਜ ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਮਾਡਿਊਲ ਅਤੇ ਲੈਂਡਰ ਮਾਡਿਊਲ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ।
ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸੀਮਾ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ
ਇਸਰੋ ਨੇ ਐਕਸ (ਪਹਿਲਾਂ ਟਵਿੱਟਰ) 'ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ, "ਅੱਜ ਦਾ ਸਫਲ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ 153 ਕਿਲੋਮੀਟਰ x 163 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਅਸੀਂ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਰੇਂਜ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ। ਹੁਣ ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਮੋਡੀਊਲ ਅਤੇ ਲੈਂਡਰ ਵੱਖ ਹੋਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ।
ਇਸਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 17 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੇ ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਮਾਡਿਊਲ ਤੋਂ ਲੈਂਡਰ ਮਾਡਿਊਲ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ। ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਨੇ 14 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 5 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਪੰਧ 'ਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ 6, 9 ਅਤੇ 14 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਨੇੜੇ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ। ਵੱਖ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਲੈਂਡਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਔਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇੱਕ "ਡੀਬੂਸਟ" (ਧੀਮੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ) ਤੋਂ ਗੁਜ਼ਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਇਕ ਅਜਿਹੇ ਪੰਧ ਵਿਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ ਜਿੱਥੇ ਪੈਰੀਲਿਊਨ (ਚੰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬਿੰਦੂ) 30 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ ਅਤੇ ਐਪੋਲਿਊਨ (ਚੰਨ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਦੂਰ ਦਾ ਬਿੰਦੂ) 30 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ।
ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਯੋਗਤਾ ਦਿਖਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ
ਇਸਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਥੋਂ 23 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵੀ ਖੇਤਰ 'ਤੇ ਵਾਹਨ ਦੀ ਸਾਫਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸਰੋ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਐੱਸ. ਸੋਮਨਾਥ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਡਰ ਦੇ ਵੇਗ ਨੂੰ 30 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੋਂ ਅੰਤਿਮ ਲੈਂਡਿੰਗ ਤੱਕ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਵਾਹਨ ਨੂੰ ਹਰੀਜੱਟਲ ਤੋਂ ਵਰਟੀਕਲ ਤੱਕ ਲਿਜਾਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ "ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੀ ਸਮਰੱਥਾ" ਦਿਖਾਉਣੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਸੋਮਨਾਥ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਲੈਂਡਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਵੇਗ ਲਗਭਗ 1.68 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਕਿੰਟ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਗਤੀ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਤੱਕ ਹਰੀਜੱਟਲ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਲਗਭਗ 90 ਡਿਗਰੀ ਝੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਲੰਬਕਾਰੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਲਣ ਦੀ ਖਪਤ ਘੱਟ ਹੋਵੇ, ਦੂਰੀ ਦੀ ਗਣਨਾ ਸਹੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਗਣਿਤਿਕ ਮਾਪਦੰਡ ਸਹੀ ਹੋਣ। ਸੋਮਨਾਥ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਆਪਕ ਸਿਮੂਲੇਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਬਦਲੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਕਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋੜੀਂਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨਿਰਪੱਖ ਉਤਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਐਲਗੋਰਿਦਮ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ।
ਇਸਰੋ ਨੇ 14 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਪੰਜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੱਕਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜਾਅਵਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। 1 ਅਗਸਤ ਨੂੰ, ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ, ਵਾਹਨ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਧਰਤੀ ਦੇ ਪੰਧ ਤੋਂ ਚੰਦਰਮਾ ਵੱਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਚੰਦਰਯਾਨ-2 (2019) ਦਾ ਅਗਲਾ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ ਜੋ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਉਤਰਨ ਅਤੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਣ ਲਈ ਅੰਤ ਤੋਂ ਅੰਤ ਤੱਕ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਮੋਡੀਊਲ, ਲੈਂਡਰ ਮੋਡੀਊਲ ਅਤੇ ਇੱਕ ਰੋਵਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅੰਤਰ-ਗ੍ਰਹਿ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਮੋਡੀਊਲ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਲੈਂਡਰ ਅਤੇ ਰੋਵਰ ਦੀ ਸੰਰਚਨਾ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਔਰਬਿਟ ਤੋਂ 100 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਇਹ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਪੰਧ ਤੋਂ ਧਰਤੀ ਦੇ ਸਪੈਕਟ੍ਰਲ ਅਤੇ ਪੋਲਰ ਮੈਟ੍ਰਿਕ ਮਾਪਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ 'ਸਪੈਕਟਰੋ-ਪੋਲਾਰੀਮੀਟਰ ਆਫ਼ ਹੈਬੀਟੇਬਲ ਪਲੈਨੇਟ ਅਰਥ' (SHAP) ਪੇਲੋਡ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਅਹਿਮ ਖ਼ਬਰ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ : ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤਾਂ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ, 9 ਜ਼ਮਾਨਤ ਪਟੀਸ਼ਨਾਂ ਰੱਦ
ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਫ਼ਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪਾਸ ਹੋਣ 'ਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰਦਿਆਂ ਇਸਰੋ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਕੇ.ਕੇ. ਸਿਵਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਲੈਂਡਰ ਦੀ 23 ਅਗਸਤ ਦੀ ਲੈਂਡਿੰਗ "ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਪਲ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਸਦਾ ਅਸੀਂ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ।" ਸਿਵਨ ਦੂਜੇ ਚੰਦਰ ਮਿਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੰਦਰਯਾਨ 2 ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲੰਘਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ "ਮਸਲਾ" ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਨ ਟੀਚੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਇਸ ਵਾਰ ਸਾਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਮਿਸ਼ਨ ਸਫਲ ਹੋਵੇਗਾ
ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਹੁਣ ਲੈਂਡਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੋਰ ਚਿੰਤਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਇਹ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਹਰ ਕੋਈ ਉਸ ਮਹਾਨ ਪਲ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਯਕੀਨ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਫਲ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਚੰਦਰਯਾਨ 2 ਦੌਰਾਨ ਹੋਈਆਂ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਲਿਆ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਅਸੀਂ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਮਿਸ਼ਨ ਸਫਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਲੈਂਡਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਮਾਡਿਊਲ ਦੇ ਵੱਖ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਸਿਵਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਅੱਜ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8
ਨੋਟ- ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਕੁਮੈਂਟ ਕਰ ਦਿਓ ਰਾਏ।