60ml ਦਾ ਹੀ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੈ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ 'ਪੈੱਗ' ? ਜਾਣੋ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਦਿਲਚਸਪ ਤਰਕ
Wednesday, Dec 31, 2025 - 01:06 PM (IST)
ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ- ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਅਕਸਰ 30ml ਜਾਂ 60ml ਦੇ ਪੈੱਗ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕੀ ਕਦੇ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪੈੱਗ ਦਾ ਸਾਈਜ਼ ਇੰਨਾ ਹੀ ਕਿਉਂ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ? ਸਰੋਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ 60ml ਦੇ ਪੈੱਗ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਸਬੰਧ ਤੁਹਾਡੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਲਿਵਰ (ਜਿਗਰ) ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਾਲ ਹੈ।
ਲਿਵਰ ਦੀ ਪਚਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਪੈੱਗ ਦਾ ਸਬੰਧ
ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੇਟ ਅਤੇ ਛੋਟੀਆਂ ਆਂਦਰਾਂ ਅਲਕੋਹਲ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸੋਖ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਖੂਨ 'ਚ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਲਈ ਅਲਕੋਹਲ ਇਕ ਜ਼ਹਿਰ (Poison) ਵਾਂਗ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲਿਵਰ ਖੂਨ 'ਚੋਂ ਛਾਣ ਕੇ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਕ ਆਮ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਲਿਵਰ ਇਕ ਘੰਟੇ 'ਚ ਲਗਭਗ 60ml (ਜਾਂ 1.5 ਔਂਸ) ਸ਼ਰਾਬ ਨੂੰ ਹੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰੋਸੈਸ ਜਾਂ ਪਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪੀਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਖੂਨ 'ਚ ਅਲਕੋਹਲ ਦਾ ਪੱਧਰ (BAC) ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਨਸ਼ਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਧਿਆਨ 'ਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਇਕ ਪੈੱਗ ਦੀ ਮਾਤਰਾ 60ml ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਕਿੱਥੋਂ ਆਇਆ 'ਪੈੱਗ' (Peg) ਸ਼ਬਦ?
ਸ਼ਰਾਬ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਦੀ ਇਹ ਇਕਾਈ ਡੈਨਮਾਰਕ ਦੀ ਮਾਪਣ ਵਾਲੀ ਇਕਾਈ 'paegl' ਤੋਂ ਆਈ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ 'ਚ ਇਸਨੂੰ ਇਕ ਸਟੈਂਡਰਡ ਯੂਨਿਟ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇਕ ਹੋਰ ਦਿਲਚਸਪ ਕਹਾਣੀ 'Precious Evening Glass' (P.E.G.) ਦੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ (UK) 'ਚ ਕੋਲੇ ਦੀਆਂ ਖਾਣਾਂ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਦਿਨ ਭਰ ਦੀ ਥਕਾਵਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਬ੍ਰਾਂਡੀ ਦਾ ਇਕ ਗਲਾਸ ਪੀਂਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਬਹੁਤ ਕੀਮਤੀ ਮੰਨਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸੇ ਤੋਂ 'ਪੈੱਗ' ਸ਼ਬਦ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਿਆ।
ਪੈੱਗ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਪੈੱਗ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ:
ਸਮਾਲ ਪੈੱਗ: 30ml
ਲਾਰਜ ਪੈੱਗ: 60ml
ਪਟਿਆਲਾ ਪੈੱਗ: ਇਸ 'ਚ ਲਗਭਗ 90ml ਸ਼ਰਾਬ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਸ਼ੌਟਸ (Shots): ਇਸ ਨੂੰ ਲੋਕ ਇਕੋ ਝਟਕੇ 'ਚ ਪੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਨੋਟ: ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਰੋਤਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਸ਼ਰਾਬ ਸਿਹਤ ਲਈ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹੈ।
ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8
For Whatsapp:- https://whatsapp.com/channel/0029Va94hsaHAdNVur4L170e
