50 ਰੁਪਏ ਦੇ ਸਿੱਕੇ ਬਾਰੇ ਵੱਡੀ ਅਪਡੇਟ! ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ''ਚ ਸਾਫ ਕੀਤਾ ਰੁਖ਼
Wednesday, Jul 09, 2025 - 03:15 PM (IST)

ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ : ਦਿੱਲੀ ਹਾਈ ਕੋਰਟ 'ਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਇੱਕ ਜਨਹਿੱਤ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ 50 ਰੁਪਏ ਦੇ ਸਿੱਕੇ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਅਪਡੇਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ 50 ਰੁਪਏ ਦਾ ਸਿੱਕਾ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਦਾਇਰ ਕੀਤੇ ਇੱਕ ਹਲਫ਼ਨਾਮੇ ਰਾਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 2022 ਵਿੱਚ ਆਰਬੀਆਈ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਆਮ ਲੋਕ ਸਿੱਕਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ 10 ਰੁਪਏ ਅਤੇ 20 ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਕਮ ਲਈ।
ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਚ ਉਠਾਈ ਗਈ ਮੰਗ
ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਉਦੋਂ ਉੱਠਿਆ ਜਦੋਂ ਰੋਹਿਤ ਨਾਮ ਦੇ ਇੱਕ ਪਟੀਸ਼ਨਰ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਨਹਿੱਤ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਿ 50 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਦੇ ਸਿੱਕੇ ਅਤੇ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਨੇਤਰਹੀਣ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਪਛਾਣਯੋਗ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਮੁਦਰਾ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਇਹ ਸਿੱਟਾ ਨਿਕਲਿਆ ਹੈ ਕਿ 50 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨੋਟਾਂ ਤੋਂ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਖਰਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਨੇਤਰਹੀਣਾਂ ਲਈ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ?
ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਲਫ਼ਨਾਮੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੁਕਤੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ: 10, 20 ਅਤੇ 50 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਵੀਂ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਲੜੀ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਵਿੱਚ ਐਂਗੁਲਰ ਬਲੀਡ ਲਾਈਨਾਂ ਅਤੇ ਉੱਚੇ ਪ੍ਰਿੰਟ (ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ) ਜਲਦੀ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹਨਾਂ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਲਾਗਤ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਲਤਾ 'ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਰੇਕ ਮੁੱਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦਾ ਆਕਾਰ ਵੱਖਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਨੇਤਰਹੀਣ ਲੋਕ ਛੂਹ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਣ।
ਪੁਰਾਣੇ ਤੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟਾਂ ਕਾਰਨ ਉਲਝਣ ਸੰਭਵ
ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਦੋਵੇਂ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਚਲਨ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਪਛਾਣ ਸੰਬੰਧੀ ਉਲਝਣ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਚਲਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਲੜੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਹੀਣ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
50 ਰੁਪਏ ਦੇ ਸਿੱਕੇ ਬਾਰੇ ਕੀ ਅਪਡੇਟ ਹੈ?
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ 50 ਰੁਪਏ ਦਾ ਸਿੱਕਾ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਲੋਕ ਇਸ ਮੁੱਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਲਈ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਕੋਈ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ।
ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8
For Whatsapp:- https://whatsapp.com/channel/0029Va94hsaHAdNVur4L170e