ਜੰਗ ਵਿਚਾਲੇ ਆਈਏਈਏ ਮੁਖੀ ਨੇ ਕੀਤਾ ਈਰਾਨ ਦਾ ਦੌਰਾ, ਟਰੰਪ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਨਾਲ ਵਧੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ
Thursday, Nov 14, 2024 - 07:48 PM (IST)
ਦੁਬਈ (ਏਪੀ) : ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਏਜੰਸੀ (ਆਈ.ਏ.ਈ.ਏ.) ਦੇ ਮੁਖੀ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਈਰਾਨ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ “ਗੱਲਬਾਤ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤੀ ਦੀ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਘੱਟਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ” ਕਿਉਂਕਿ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ 'ਚ ਵਾਪਸੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਆਈਏਈਏ ਦੇ ਮੁਖੀ ਰਾਫੇਲ ਮਾਰੀਆਨੋ ਗ੍ਰੋਸੀ ਈਰਾਨ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਨਿਰੀਖਕਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਲੰਬੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਤਹਿਰਾਨ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਪਿਛਲੀਆਂ ਫੇਰੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਸੀਮਤ ਸਫਲਤਾ ਨਾਲ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ, ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਆਖਰੀ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਟਰੰਪ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਇਸਲਾਮਿਕ ਗਣਰਾਜ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇਕਪਾਸੜ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਗ੍ਰੋਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਈਰਾਨੀ ਹਮਰੁਤਬਾ ਮੁਹੰਮਦ ਇਸਲਾਮੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਤਰ ਅਜੇ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।
ਗ੍ਰੋਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਕੁਝ ਠੋਸ ਤੇ ਪ੍ਰਤੱਖ ਨਤੀਜੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਅਟੱਲ ਹੈ, ਜੋ ਇਹ ਦਰਸਾਏਗਾ ਕਿ ਇਹ ਸਾਂਝਾ ਕੰਮ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਆਮ ਅਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਖਰਕਾਰ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਦੂਰ ਲੈ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 2018 ਵਿੱਚ ਸੌਦੇ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਈਰਾਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੀਮਾ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਨੂੰ 60 ਫੀਸਦੀ ਸੁੱਧਤਾ ਤਕ ਵਧਾਇਆ ਹੈ। ਗ੍ਰੋਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਈਏਈਏ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਗੱਲਬਾਤ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਤੱਥ ਕਿ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਤਣਾਅ ਮੌਜੂਦ ਹਨ - ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੱਲਬਾਤ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤੀ ਦੀ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਵਧ ਨਹੀਂ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਸੁੰਗੜ ਰਹੀ ਹੈ।
ਗ੍ਰੋਸੀ ਨੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਅੱਬਾਸ ਅਰਾਗਚੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 'ਐਕਸ' 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ "ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਰਾਹੀਂ ਮਤਭੇਦਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।" ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ ਆਈਏਈਏ 'ਬੋਰਡ ਆਫ ਗਵਰਨਰਜ਼' ਦੀ ਆਗਾਮੀ ਬੈਠਕ 'ਚ ਈਰਾਨ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸਲਾਮੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਲਾਮਿਕ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ ਈਰਾਨ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਖਲ ਦੇਣ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਾ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਜਵਾਬਦੇਹ ਉਪਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦੇਵਾਂਗੇ।