ਦੁਨੀਆ ਭਰ ''ਚ ਹਥਿਆਰ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਦੌੜ, ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਵਿਕਰੀ
Monday, Dec 02, 2024 - 03:00 PM (IST)
ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ— ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਜੰਗਾਂ ਨੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਯੂਕ੍ਰੇਨ ਅਤੇ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਨੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਥਿਆਰ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰੂਸ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਹਥਿਆਰ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਿਚ ਕਾਫੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਟਾਕਹੋਮ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਪੀਸ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (SIPRI) ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ 100 ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਹਥਿਆਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ 2023 ਵਿੱਚ 4.2 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਧ ਕੇ 632 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮਾਲੀਏ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇਖੀ ਗਈ ਕਿਉਂਕਿ ਗਲੋਬਲ ਹਥਿਆਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਮੰਗ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ ਉਤਪਾਦਨ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ। ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵਿਚ ਇਸ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 100 ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਇਕ ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।
ਹੋਰ ਵਧੇਗੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਦੌੜ
SIPRI ਫੌਜੀ ਖਰਚੇ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਖੋਜੀ ਲੋਰੇਂਜ਼ੋ ਸਕਾਰਜ਼ਾਟੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 2023 ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਮਾਲੀਏ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਹ 2024 ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਸਕਾਰਜ਼ਾਟੋ ਨੇ ਕਿਹਾ,"ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਚੋਟੀ ਦੀਆਂ 100 ਹਥਿਆਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਰੀ ਅਜੇ ਵੀ ਮੰਗ ਦੇ ਪੈਮਾਨੇ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।" ਕਈ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਭਰਤੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਾਜ਼ਾ ਅਤੇ ਯੂਕ੍ਰੇਨ ਵਿੱਚ ਜੰਗ, ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਵਧਦੇ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਉਤਪਾਦਕ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਅਹਿਮ ਖ਼ਬਰ-ਕੁਵੈਤ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਫਸੇ ਭਾਰਤੀ ਯਾਤਰੀ, ਭਾਰਤੀ ਦੂਤਘਰ ਨੇ ਪਹੁੰਚਾਈ ਮਦਦ
ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਅਮਰੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਆਪਣੀ ਵਿਕਰੀ ਵਿਚ 2.5 ਫੀਸਦੀ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਮਾਲੀਏ ਦਾ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ 100 ਵਿੱਚ 41 ਅਮਰੀਕੀ ਹਥਿਆਰ ਉਤਪਾਦਕ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਹਥਿਆਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਾਕਹੀਡ ਮਾਰਟਿਨ ਅਤੇ ਆਰਟੀਐਕਸ (ਪਹਿਲਾਂ ਰੇਥੀਓਨ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀਜ਼) ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 1.6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ 1.3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ।
ਰੂਸ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਫਾਇਦਾ
ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਰੈਂਕਿੰਗ 'ਚ ਦੋ ਰੂਸੀ ਗਰੁੱਪਾਂ ਦੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ 'ਚ 40 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹ ਰੋਸਟੈਕ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ 49 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਸੀ। ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ 13.6 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿਕਰੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਾਲੋਂ 15 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੱਧ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਅਧਾਰਤ ਤਿੰਨ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ 24 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ। ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਰੁਝਾਨ ਕਾਰਨ ਚਾਰ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆਈ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਲੀਏ ਵਿੱਚ 39 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਪੰਜ ਜਾਪਾਨੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਮਾਲੀਏ ਵਿੱਚ 35 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ. ਨੌਂ ਚੀਨੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ 0.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਆਮਦਨੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਪਰ 103 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਕੀਤੀ।
ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8
ਨੋਟ- ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਕੁਮੈਂਟ ਕਰ ਦਿਓ ਰਾਏ।