ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੂਣ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਇਕ ਵਾਰ ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹਨ ਇਸ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ
Monday, Mar 27, 2023 - 12:27 PM (IST)
ਜਲੰਧਰ (ਬਿਊਰੋ)– ਲੂਣ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੇਵਨ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਘਾਤਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲੂਣ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੇਵਨ ਸਰੀਰ ’ਚ ਸੋਡੀਅਮ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਵਧਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਰੀਰ ’ਚ ਸੋਡੀਅਮ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਵੀ ਸਰੀਰ ’ਚ ਸੋਜ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਅਨੁਸਾਰ ਸੋਡੀਅਮ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ’ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪਹਿਲੀ ਗਲੋਬਲ ਰਿਪੋਰਟ ’ਚ ਡਬਲਯੂ. ਐੱਚ. ਓ. ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਸਾਲ 2025 ’ਚ ਸੋਡੀਅਮ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ 30 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੱਕ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਗਲੋਬਲ ਟੀਚੇ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹੈ।
WHO ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਸੋਡੀਅਮ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਟੀਚੇ ਤੋਂ ਭਟਕ ਗਈ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਵੱਡੇ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ, ਸਟ੍ਰੋਕ ਤੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਜੋਖ਼ਮ ਨੂੰ ਵੀ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਸਿਰਫ 5 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦੇਸ਼ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਸੋਡੀਅਮ ਘਟਾਉਣ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨਾਲ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ 73 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ’ਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਲੜੀ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ।
70 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਬਚੇਗੀ ਜਾਨ
ਡਬਲਯੂ. ਐੱਚ. ਓ. ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੋਡੀਅਮ ਘਟਾਉਣ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਲ 2030 ਤੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਲਗਭਗ 7 ਮਿਲੀਅਨ ਜਾਂ 7 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ’ਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿਣ ਲਈ ਸ਼ੂਗਰ ਤੇ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘੱਟ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਇਨਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸੋਡੀਅਮ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪਰ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ’ਚ
ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਸੋਡੀਅਮ ਸਾਡੇ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਰਨਾਕ ਤੇ ਬੇਕਾਰ ਹੈ। ਸੋਡੀਅਮ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਹੈ ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੂਣ ਖਾਣ ਨਾਲ ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਸਬੰਧੀ ਮੌਤਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜੋਖ਼ਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੋਡੀਅਮ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਰੋਤ ਟੇਬਲ ਲੂਣ (ਸੋਡੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ) ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਸੋਡੀਅਮ ਗਲੂਟਾਮੇਟ ਵਰਗੇ ਹੋਰ ਮਸਾਲਿਆਂ ’ਚ ਵੀ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਗਲੋਬਲ ਔਸਤ ਲੂਣ ਦਾ ਸੇਵਨ 10.8 ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ 5 ਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਘੱਟ ਲੂਣ (ਇਕ ਚਮਚਾ) ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਤੋਂ ਦੁੱਗਣਾ ਹੈ। ਕਈ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਭੋਜਨ ’ਚ ਲੂਣ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਤ ਦੇ ਜੋਖ਼ਮ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਸਬੂਤ ਉੱਚ ਸੋਡੀਅਮ ਦੇ ਸੇਵਨ ਤੇ ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਸਥਿਤੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੈਸਟਿਕ ਕੈਂਸਰ, ਮੋਟਾਪਾ, ਓਸਟੀਓਪੋਰੋਸਿਸ ਤੇ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਦੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਜੋਖ਼ਮ ਨੂੰ ਵੀ ਜੋੜਦੇ ਹਨ।
ਪੈਕਡ ਫੂਡ ਤੋਂ ਬਚੋ
ਡਾ. ਗੁਪਤਾ ਤੇ NAPI ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰੀ-ਪੈਕ ਕੀਤੇ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ’ਚ ਲੂਣ, ਚੀਨੀ ਤੇ ਸੰਤ੍ਰਿਪਤ ਚਰਬੀ ਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦੇਣ ਲਈ ਫਰੰਟ-ਆਫ-ਪੈਕ ਲੇਬਲਿੰਗ (FOPL) ਹੁੰਦੀ ਹੈ। FOPL ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਨੀਤੀਗਤ ਹੱਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਖੰਡ, ਸੋਡੀਅਮ ਤੇ ਸੰਤ੍ਰਿਪਤ ਚਰਬੀ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰਾਂ ਬਾਰੇ ਸੂਚਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤੇ ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਪੈਕ ਕੀਤੇ ਭੋਜਨ ਦੀ ਖਰੀਦ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨੋਟ– ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ’ਚ ਲੂਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿੰਨੀ ਕਰਦੇ ਹੋ? ਕੁਮੈਂਟ ਕਰਕੇ ਜ਼ਰੂਰ ਦੱਸੋ।