ਅਮਰੀਕਾ, ਫਰਾਂਸ, ਅਰਮੇਨੀਆ... ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਰੱਖਿਆ ਖਰੀਦਦਾਰ, ਜਾਣੋ ਕਿਸ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਕੀ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ
Tuesday, Oct 29, 2024 - 03:57 PM (IST)
ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ — ਭਾਰਤ ਦਾ ਰੱਖਿਆ ਨਿਰਯਾਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਰੱਖਿਆ ਨਿਰਯਾਤ 30 ਗੁਣਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ, ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਅਰਮੇਨੀਆ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜੀ ਨਿਰਯਾਤ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਗਾਹਕਾਂ ਵਜੋਂ ਉਭਰੇ ਹਨ। ਅਧਿਕਾਰਤ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ 100 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਫੌਜੀ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਚੋਟੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ, ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਅਰਮੇਨੀਆ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਨਿਰਯਾਤ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਕੀ ਖਰੀਦਿਆ
ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਲਾਕਹੀਡ ਮਾਰਟਿਨ ਅਤੇ ਬੋਇੰਗ ਵਰਗੀਆਂ ਗਲੋਬਲ ਰੱਖਿਆ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਫਰਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਮਿਤ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਫਰਾਂਸ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਰਮੇਨੀਆ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ATAGS ਤੋਪਖਾਨੇ, ਪਿਨਾਕਾ ਮਲਟੀ-ਬੈਰਲ ਰਾਕੇਟ ਲਾਂਚਰ ਸਿਸਟਮ, ਸਵਾਥੀ ਹਥਿਆਰ ਲੱਭਣ ਵਾਲੇ ਰਾਡਾਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਰੱਖਿਆ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ
ਅਧਿਕਾਰਤ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 16 ਰੱਖਿਆ ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਇਕਾਈਆਂ, 430 ਲਾਇਸੰਸਸ਼ੁਦਾ ਫਰਮਾਂ ਅਤੇ 16000 ਦਰਮਿਆਨੇ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨਾਲ ਰੱਖਿਆ ਉਦਯੋਗਿਕ ਆਧਾਰ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 2014-15 ਤੋਂ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਰੱਖਿਆ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਮੁੱਲ 'ਚ ਕਾਫੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, "2014-15 ਤੋਂ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। 2014-15 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ 46,429 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਉਪਕਰਨ ਬਣਾਏ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇਹ 1.27,265 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। "
ਭਾਰਤ ਕਿਹੜੇ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ?
ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਇਸ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ 21 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਮੁੱਖ ਰੱਖਿਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਐਲਸੀਏ ਤੇਜਸ ਲੜਾਕੂ ਜੈੱਟ, ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ, ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼, ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ, ਧਨੁਸ਼ ਤੋਪਖਾਨਾ ਗਨ ਸਿਸਟਮ, ਐਮਬੀਟੀ ਅਰਜੁਨ, ਐਡਵਾਂਸਡ ਟੋਇਡ ਆਰਟਿਲਰੀ ਗਨ ਸਿਸਟਮ ਲਾਈਟ ਸਪੈਸ਼ਲਿਸਟ ਵਹੀਕਲ, ਹਾਈ ਮੋਬਿਲਿਟੀ ਵਹੀਕਲ, ਵੈਪਨ ਲੋਕੇਟਿੰਗ ਰਾਡਾਰ, 3ਡੀ ਟੈਕਟੀਕਲ ਕੰਟ੍ਰੋਲ, ਰਡਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਡਿਫਾਈਨਡ ਰੇਡੀਓ ਅਤੇ ਆਕਾਸ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਸਿਸਟਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।