RBI ਨੇ 10 ਰੁਪਏ ਦੇ ਸਿੱਕੇ ''ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਅੰਤਿਮ ਫੈਸਲਾ , ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸਪੈਸ਼ਲ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ
Wednesday, Jul 16, 2025 - 12:06 PM (IST)

ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ ਡੈਸਕ : ਆਮ ਆਦਮੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦੁਕਾਨਦਾਰਾਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ ਤੱਕ--- ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ 10 ਰੁਪਏ ਦੇ ਸਿੱਕਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਅਜੀਬ ਉਲਝਣ ਅਕਸਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਕਦੇ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਸਿੱਕਾ ਦੇਖ ਕੇ ਸ਼ੱਕ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕਦੇ ਕੋਈ ਛੋਟਾ ਸਿੱਕਾ ਵਾਪਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ - "ਇਹ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ!" ਪਰ ਹੁਣ ਇਸ ਉਲਝਣ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ 10 ਰੁਪਏ ਦੇ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੇ ਸਾਰੇ 14 ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੈਧ ਹਨ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਝਿਜਕ ਦੇ ਵਰਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ 500 ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੋਟ! ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਵੱਡਾ ਅਪਡੇਟ
ਵੈਧਤਾ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ
RBI ਅਨੁਸਾਰ, 10 ਰੁਪਏ ਦੇ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਹਨ - ਕੁਝ ਵੱਡੇ, ਕੁਝ ਛੋਟੇ, ਕੁਝ ਕਿਰਨਾਂ ਦਾ ਆਕਾਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਕੁਝ ਨਹੀਂ। ਪਰ ਇਹ ਸਿੱਕੇ ਦੀ ਵੈਧਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਬੈਂਕ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਕਾ ਕੋਈ ਵੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਹੋਵੇ, ਇਹ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੈਧ (ਕਾਨੂੰਨੀ ਟੈਂਡਰ) ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਰੱਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ।
ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਭੰਬਲਭੂਸਾ
ਇਹ ਇੱਕ ਆਮ ਧਾਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੇ ਉੱਪਰ 15 ਕਿਰਨਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਅਸਲੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਕਿਰਨਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਨਕਲੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁੰਨ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਵੇਲੇ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਿੱਕੇ ਪ੍ਰਚਲਨ ਵਿੱਚ ਹਨ -
15 ਕਿਰਨਾਂ ਵਾਲਾ ਸਿੱਕਾ (ਇਸ ਵਿੱਚ ₹ ਦਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਨਹੀਂ ਹੈ)
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਵੱਡੀ ਛਲਾਂਗ ਨਾਲ ਨਵੇਂ ਸਿਖ਼ਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ ਚਾਂਦੀ, ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ
10 ਕਿਰਨਾਂ ਵਾਲਾ ਸਿੱਕਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ₹ ਦਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ
ਦੋਵੇਂ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੈਧ ਹਨ।
ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਝਲਕ: ਕਿਹੜੇ ਸਿੱਕੇ ਕਦੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ?
15 ਕਿਰਨਾਂ ਵਾਲੇ ਸਿੱਕੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ₹ ਦਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ 10 ਕਿਰਨਾਂ ਵਾਲੇ ਸਿੱਕੇ 22 ਜੁਲਾਈ 2011 ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ₹ ਦਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਸਾਫ਼ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਅਪੀਲ - ਹਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰੋ, ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰੋ
ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀਆਂ ਅਫਵਾਹਾਂ ਅਤੇ ਗਲਤਫਹਿਮੀਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਅਤੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਝਿਜਕ ਦੇ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ 10 ਰੁਪਏ ਦੇ ਸਿੱਕਿਆਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਨਕਾਰ ਨਾ ਕਰਨ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਬੱਸ, ਆਟੋ, ਟੈਕਸੀ ਆਦਿ ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ ਵਿੱਚ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਿੱਕਿਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : 2 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਬਦਲੇ ਮਿਲ ਰਹੇ 1600 ਰੁਪਏ, ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਗੁਪਤ ਜਾਂਚ 'ਚ ਕਈ ਵੱਡੇ ਖੁਲਾਸੇ
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਹੈ, ਤਾਂ 14440 'ਤੇ ਕਾਲ ਕਰੋ
ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਆਰਬੀਆਈ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਟੋਲ-ਫ੍ਰੀ ਨੰਬਰ 14440 'ਤੇ ਕਾਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਬੰਧੀ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਉੱਥੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ
10 ਰੁਪਏ ਦੇ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੇ ਸਾਰੇ 14 ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਵੈਧ ਹਨ
ਡਿਜ਼ਾਈਨ, ਆਕਾਰ ਜਾਂ ਕਿਰਨਾਂ - ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਸਿੱਕੇ ਦੀ ਵੈਧਤਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ
15 ਕਿਰਨਾਂ ਵਾਲਾ ਸਿੱਕਾ ਵੀ ਅਸਲੀ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਇਸ 'ਤੇ ₹ ਦਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਨਾ ਹੋਵੇ
10 ਕਿਰਨਾਂ ਵਾਲੇ ਸਿੱਕੇ 'ਤੇ ₹ ਦਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ 2011 ਤੋਂ ਪ੍ਰਚਲਨ ਵਿੱਚ ਹੈ
ਸਿੱਕਿਆਂ ਸੰਬੰਧੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਲਝਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, 14440 'ਤੇ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : 10 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ YouTube ਦਾ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ, ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣਗੇ ਇਹ Important Tab
ਨੋਟ - ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਕੁਮੈਂਟ ਬਾਕਸ ਵਿਚ ਦਿਓ ਆਪਣੀ ਰਾਏ।
ਜਗਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8