ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਬਚਾਵੇ ਭਾਰਤ

ਡਾ. ਵੇਦਪ੍ਰਤਾਪ ਵੈਦਿਕ

ਢਾਕਾ- ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਵਿਗੜੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਹੀ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵੀ ਉਸੇ ਰਾਹ ’ਤੇ ਚੱਲਣ ਨੂੰ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਤਰੱਕੀ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ’ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਮੰਨੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਉਹ ਹੁਣ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਾਂਗ ਝੋਲੀ ਅੱਡਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਵਾਂਗ ਯੀ ਨੇ ਵੀ ਢਾਕਾ ਦਾ ਖਾਲੀ ਚੱਕਰ ਲਾ ਲਿਆ ਪਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਇੰਨੇ ਵੱਡੇ ਕਰਜ਼ ’ਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 13 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਮੋੜਨ ਲਈ ਉਸ ਕੋਲ ਕੋਈ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਮਸਲੇ ’ਤੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਮੱਖਣ ਲਾਉਣ ਲਈ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ‘ਇਕ ਚੀਨ ਨੀਤੀ’ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਵਾਂਗ ਯੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਜ਼ਰਾ ਵੀ ਢਿੱਲੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਰਜ਼ ਮੋੜਨ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਾਲ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਹਸੀਨਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਤੇਲ ’ਤੇ 50 ਫੀਸਦੀ ਟੈਕਸ ਵਧਾ ਿਦੱਤਾ ਹੈ। ਰੋਜ਼ ਵਰਤੋਂ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਭਾਅ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10 ਫੀਸਦੀ ਵਧ ਗਏ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਕਾਫੀ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਮਹਾਮਾਰੀ ਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਸੱਟ ਮਾਰੀ ਸੀ। ਬਾਂਗਲਾ ਟਕਾ ਰੁਪਏ ਦਾ ਭਾਵ 20 ਫੀਸਦੀ ਡਿੱਗ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇਸ਼ ’ਚ 16-17 ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਟੈਕਸ ਭਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸਿਰਫ 23 ਲੱਖ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਤਾਂ ਉਹ ਹੋਰ ਵੀ ਘਟੇਗੀ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਅਜਿਹਾ ਜਾਪ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪੂਰੇ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ’ਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਹੀ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਹੈ ਪਰ ਹੁਣ ਉੱਥੇ ਵੀ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਾਂਗ ਜਨਤਾ ਨੇ ਬਗਾਵਤ ਦਾ ਝੰਡਾ ਫੜ ਲਿਆ ਹੈ।

ਢਾਕਾ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ’ਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਸੜਕਾਂ ’ਤੇ ਉਤਰ ਆਏ ਹਨ। ਇਸ ’ਚ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਨੇਤਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੋਸ ਵਿਖਾਵਿਆਂ ਨੂੰ ਖੂਬ ਹਵਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਅਸਲੀਅਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਾਂਗ ਬਾਂਗਲਾ ਜਨਤਾ ਵੀ ਆਪਣੇ ਹੀ ਦਮ ’ਤੇ ਆਪਣਾ ਗੁੱਸਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਉਸ ਨਾਲ ਗੂੜ੍ਹੀ ਮਿੱਤਰਤਾ ਗੰਢਣ ਵਾਲਾ ਚੀਨ ਵੀ ਹੁਣ ਦੜ ਵਟ ਕੇ ਬੈਠਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਪਰ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦੀ ਸਹੀ ਸਹਾਇਤਾ ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 30 ਸਾਲ ’ਚ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ ’ਚੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ 12 ਵਾਰ, ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਨੇ 6 ਵਾਰ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੇ ਸਿਰਫ 3 ਵਾਰ ਕਰਜ਼ਾ ਿਲਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ’ਚ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਕਦੀ ਵੀ ਕਰਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਮੰਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਾਤਰਾ ’ਚ ਹੈ। ਉਹ ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਅਰਾਜਕਤਾ ਤੋਂ ਬਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਦੱਸਣ ਵਾਲੇ ਕਈ ਮੁਸਲਿਮ ਅਤੇ ਬੋਧੀ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵੀ ਕੰਨੀ ਕਤਰਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਭਿਆਨਕ ਹਾਲਤ ’ਚ ਭਾਰਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਾਖਾ ਸਿੱਧ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਪੂਰੇ ਦੱਖਣ ਅਤੇ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ 16 ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪਰਿਵਾਰ ’ਚ ਪਿਰੋਣ ਦਾ ਕੰਮ ਭਾਰਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।