BCCI ਨੂੰ ICC ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਕਮਾਈ ਤੋਂ ਸੜਦਾ ਹੈ ਪਾਕਿ.. ਚਾਹੁੰਦੈ ਬਦਲਾਅ, ਜਾਣੋ ICC ਦਾ ਮਾਲੀਆ ਮਾਡਲ
Monday, Dec 02, 2024 - 12:27 PM (IST)
ਸਪੋਰਟਸ ਡੈਸਕ- ਆਈਸੀਸੀ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ 2025 ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਸਪੈਂਸ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਇਸ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਮਿਲੀ ਸੀ, ਪਰ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗੀ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਇਸ ਪੂਰੇ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰਨਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਹੁਣ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਪਰਿਸ਼ਦ (ਆਈਸੀਸੀ) ਇਸ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਨੂੰ 'ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਮਾਡਲ' ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਆਈਸੀਸੀ ਨੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਬੋਰਡ ਦੀ ਬੈਠਕ 'ਚ ਮੋਹਸਿਨ ਨਕਵੀ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕ੍ਰਿਕਟ ਬੋਰਡ (ਪੀ.ਸੀ.ਬੀ.) ਜਾਂ ਤਾਂ 'ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਮਾਡਲ' ਅਪਣਾਵੇ ਜਾਂ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹੇ। ਪੀਸੀਬੀ ਮੁਖੀ ਨਕਵੀ 'ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਮਾਡਲ' ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹਨ, ਪਰ ਕੁਝ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨਾਲ। ਪੀਸੀਬੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸ਼ਰਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਆਈਸੀਸੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਾਲੀਏ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ 5.75 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵਧਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਹੈ ਜੋ ਸਾਰੀ ਖੇਡ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਪੀਸੀਬੀ ਮਾਲੀਏ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੈ
ਆਈਸੀਸੀ ਆਪਣੇ ਮੌਜੂਦਾ ਮਾਲੀਆ ਮਾਡਲ (2024-27) ਦੇ ਤਹਿਤ ਸਾਲਾਨਾ 600 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ (ਲਗਭਗ 5073 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਵੰਡ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ (ਬੀ.ਸੀ.ਸੀ.ਆਈ.) ਨੂੰ ਆਈਸੀਸੀ ਦੇ ਇਸ ਮਾਲੀਏ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 38.50% (ਲਗਭਗ 1953 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸਾਲਾਨਾ) ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਸੋਸੀਏਟ ਦੇਸ਼ (ਸਬੰਧਤ ਦੇਸ਼ਾਂ) ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 11.19 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਇੰਗਲੈਂਡ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 6.89%, 6.25% ਅਤੇ 5.75% ਹਿੱਸਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਗਭਗ 291 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰੋਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲੋਂ 7 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਸਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬਿਲਕੁਲ ਸਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਕ੍ਰਿਕਟ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਆਈਸੀਸੀ ਦੇ ਮਾਲੀਏ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਆਈਸੀਸੀ ਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਰੈਵੇਨਿਊ ਮਾਡਲ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸਹੀ ਹੈ।
ਪੀਸੀਬੀ ਹੁਣ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਈਸੀਸੀ ਦੇ ਮਾਲੀਏ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ 5.75 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵਧਾਇਆ ਜਾਵੇ, ਜੋ ਫਿਲਹਾਲ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਜਾਪਦਾ। ਜੇਕਰ ਪੀਸੀਬੀ ਰੈਵੇਨਿਊ ਸ਼ੇਅਰ ਵਧਾਉਣ 'ਤੇ ਅੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਆਈਸੀਸੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਚੈਂਪੀਅਨਸ ਟਰਾਫੀ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਨਾਲ ਆਈਸੀਸੀ ਦੀ ਸਾਖ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਆਈਸੀਸੀ ਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਮਾਲੀਆ ਮਾਡਲ
ਦੇਸ਼ | ਮਾਲੀਆ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ (ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ 'ਚ) | ਮਾਲੀਏ 'ਚ ਹਿੱਸਾ (ਫੀਸਦੀ ਵਿਚ) |
ਭਾਰਤ | 231.00 | 38.50 |
ਐਸੋਸੀਏਟ ਨੇਸ਼ਨਸ | 67.16 | 11.19 |
ਇੰਗਲੈਂਡ | 41.33 | 6.89 |
ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ | 37.53 | 6.25 |
ਪਾਕਿਸਤਾਨ | 34.51 | 5.75 |
ਨਿਊ਼ਜ਼ੀਲੈਂਡ | 28.38 | 4.73 |
ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ | 27.50 | 4.58 |
ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ | 27.12 | 4.52 |
ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ | 26.74 | 4.46 |
ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ | 26.24 | 4.37 |
ਆਇਰਲੈਂਡ | 18.04 | 3.01 |
ਜ਼ਿੰਬਾਬਵੇ | 17.64 | 2.94 |
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ | 16.82 | 2.80 |
ਪੀਸੀਬੀ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼ਰਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 2031 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਆਈਸੀਸੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ‘ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਮਾਡਲ’ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਜੋ ਕਿ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਜਾਪਦਾ, ਭਾਵ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਆਈਸੀਸੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਖੇਡਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਨੇ 2031 ਤੱਕ ਤਿੰਨ ICC ਪੁਰਸ਼ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟਾਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਨੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਨਾਲ 2026 T20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ, 2029 ਦੀ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨਾਲ 2031 ਵਨਡੇ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
...ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੈਚ ਦੁਬਈ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ
ਪੀਸੀਬੀ ਦੀ ਇਕ ਹੋਰ ਸ਼ਰਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ ਫਾਈਨਲ ਲਈ ਲਾਹੌਰ ਨੂੰ ਬੈਕਅੱਪ ਵਜੋਂ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ। ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਦਾ ਤਾਂ ਖ਼ਿਤਾਬੀ ਮੈਚ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਮਾਡਲ' ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਮੈਚ ਦੁਬਈ 'ਚ ਹੋਣਗੇ। ਜਦਕਿ ਬਾਕੀ ਮੈਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕੋਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਮੁਲਤਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪੀਸੀਬੀ ਨੂੰ 60 ਲੱਖ ਡਾਲਰ (50.73 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਫੀਸ ਗੁਆਉਣੀ ਪਵੇਗੀ।
ਇਹ ਮੁਕਾਬਲਾ 19 ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ 9 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਕਰਵਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। 2008 ਦੇ ਮੁੰਬਈ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਕਟ ਨਹੀਂ ਖੇਡੀ ਹੈ। ਚੈਂਪੀਅਨਸ ਟਰਾਫੀ 2017 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਈਸੀਸੀ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ 2017 'ਚ ਇੰਗਲੈਂਡ 'ਚ ਹੋਈ ਚੈਂਪੀਅਨਸ ਟਰਾਫੀ ਦਾ ਆਖਰੀ ਐਡੀਸ਼ਨ ਜਿੱਤਿਆ ਸੀ। ਏਸ਼ੀਆ ਕੱਪ 2023 ਜਿਸ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਮੈਚ 'ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਮਾਡਲ' ਦੇ ਤਹਿਤ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਿੱਚ ਖੇਡੇ।