ਸਾਵਧਾਨ! ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਖੋਖਲੀ ਚਮਕ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਨੌਜਵਾਨ

Saturday, Mar 18, 2023 - 03:52 PM (IST)

ਫਗਵਾੜਾ (ਜਲੋਟਾ) : ਆਧੁਨਿਕ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ’ਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਫਾਇਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਨਤੀਜੇ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਸਾਡੇ ਗੱਲ ਕਰਨ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੁਨਿਆ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ’ਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਪਰ ਜਦੋਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤੋਂ ਮਾਪਿਆਂ, ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ’ਚ ਵਧਦੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਗਈ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਗੰਭੀਰ ਪਹਿਲੂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਇਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਆਪਣਾ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਐਪਸ ’ਤੇ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਲੋਅਰਜ਼ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਜਨੂੰਨ ਲਈ ਸਾਰੀਆ ਸੀਮਾਵਾਂ ਅਤੇ ਹੱਦਾ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਨਤੀਜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਈ ਮੌਕਿਆਂ ’ਤੇ ਰੀਲਜ਼ ਵਾਸਤੇ ਆਪਣੇ ਵੀਡੀਓ ਸ਼ਾਟ ਲੈਂਦੇ ਸਮੇਂ ਖਤਰਨਾਕ ਸਟੰਟ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਦੌਰ ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਹੋਰ ਤਾਂ ਹੋਰ ਆਪਣੇ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕ੍ਰੇਜ਼ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਤੇ ਇਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਹਾਵੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਆਹੁਤਾ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿਚ ਖਟਾਸ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਕਈ ਮੌਕਿਆਂ ’ਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਜੋੜਿਆਂ ਵਿਚ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮਾਮਲੇ ਤਲਾਕ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਝਗੜੇ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪ੍ਰਤੀ ਖਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਿਚ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀ ਹੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਕੈਨੇਡਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ 700 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਡਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ’ਚ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ 2 ਕੰਸਲਟੈਂਸੀ ਏਜੰਟਾਂ ਦੇ ਲਾਇਸੈਂਸ ਕੀਤੇ ਸਸਪੈਂਡ

ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਐਪਸ ਦੀ ਲੱਗ ਚੁੱਕੀ ਲਤ
ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਆਪਣਾ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਬਰਬਾਦ ਕਰਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਲਤ ਵਾਂਗ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਫੇਸਬੁੱਕ, ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ, ਵਟਸਐਪ ਅਤੇ ਟਿਕਟਾਕ ਆਦਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਐਲਗੋਰਿਦਮ ਹਨ ਜੋ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਗਾਤਾਰ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਕਤ ਐਪਸ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ ਰੁੱਝੇ ਰੱਖਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਪਸੰਦਾਂ, ਟਿੱਪਣੀਆਂ, ਅਤੇ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਡੋਪਾਮਾਈਨ ਨੂੰ ਚਾਲੂ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਇਨਾਮ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਕ ਨਿਊਰੋਟ੍ਰਾਂਸਮੀਟਰ। ਜਿੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਡੋਪਾਮਾਈਨ ਦਿਮਾਗ ਛੱਡਦਾ ਹੈ, ਓਨਾ ਹੀ ਉਪਭੋਗਤਾ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ’ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਆਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲਤ ਐਪਸ ਤੇ ਆਂਦੀਆਂ ਫੀਡਾਂ ਰਾਹੀਂ ਘੰਟਿਆਂ ਬੱਧੀ ਸਕ੍ਰੌਲ ਕਰਨ, ਪੋਸਟਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਮੱਗਰੀ ’ਤੇ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਮੇਂ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।

PunjabKesari

ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁੰਦੈ ਮੁਕਾਬਲਾ
ਇਕ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਨੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਅਤੇ ਤੁਲਣਾ ਦਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਕਿਉਂ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਨੌਜਵਾਨ ਲੋਕ ਲਗਾਤਾਰ ਨਵੀਂ ਸਮੱਗਰੀ ਪੋਸਟ ਕਰਨ, ਵਧੇਰੇ ਫਾਲੋਅਰਜ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਪਸੰਦਾਂ ਅਤੇ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਪਾਉਣ ਲਈ ਦਬਾਅ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਸੰਦ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਅਤੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਇਹ ਦਬਾਅ ਜਨੂਨ ਵਾਲਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਸਿੱਟਾ ਚਿੰਤਾ, ਉਦਾਸੀਨਤਾ, ਅਤੇ ਘੱਟ ਸਵੈ-ਮਾਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਿਕਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਹਾਣੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਕੈਨੇਡਾ ਦੀਆਂ ਸਭਾ ਸੁਸਾਇਟੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ

ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਰਿਹਾ ਕੀਮਤੀ ਸਮਾਂ
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਜਾਂ ਪ੍ਰਹੇਜ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਜੋਂ ਵਰਤਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਜਾਂ ਬੋਰਿੰਗ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਸਿੱਟਾ ਮਾੜੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ, ਸਮਾਂ-ਸੀਮਾਵਾਂ ਵਿਚ ਕਮੀਆਂ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਨਿਕਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਰਥਪੂਰਨ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਨੌਜਵਾਨ ਲੋਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ’ਤੇ ਅਣਗਿਣਤ ਘੰਟੇ ਬਿਤਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਅਸਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਲਾਭਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰ ਕੇ ਨੌਜਵਾਨ ਆਪਣਾ ਕੀਮਤੀ ਸਮਾਂ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਖਮਿਆਜਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੁਗਤਣਾ ਵੀ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਰਮਾਦ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਫਿਰ ਵੀ ਸੰਭਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਕੀਮਤੀ ਸਮਾਂ ਬਚਾ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ’ਚ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਈਏ।

ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਫਾਲੋਅਰਜ਼ ਦਾ ਬਣ ਗਈ ਜਨੂੰਨ
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਐਪਸ ’ਤੇ ਫਾਲੋਅਰਜ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਜਨੂੰਨ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਹੋਰ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਰੁਝਾਨ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ, ਫਾਲੋਅਰਜ਼ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਅਤੇ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਇਕ ਪੈਮਾਨਾ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨ ਲੋਕ ਗਲਤ ਅਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਸਮੱਗਰੀ ਪੋਸਟ ਕਰਨ, ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਬੁਲਿੰਗ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਫਾਲੋਅਰਜ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਬੇਹਦ ਗੰਭੀਰ ਸਿੱਟੇ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਐਪਸ ਮਾਨਸਿਕ ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਪਾ ਰਹੇ ਮਾੜਾ
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ’ਤੇ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਬਰਬਾਦ ਕਰਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ’ਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਅਸਰ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ’ਚ ਵਧੀ ਹੋਈ ਚਿੰਤਾ, ਉਦਾਸੀਨਤਾ ਅਤੇ ਘੱਟ ਸਵੈ-ਮਾਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਸਿੱਟਾ ਨੀਂਦ ਦੀ ਕਮੀ, ਮਾੜੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਕਿਰਿਆ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਵੀ ਨਿਕਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਤੋਂ ਫਾਲੋਅਰਜ਼ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਦਬਾਅ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਲੋੜ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਵੈ-ਮੁੱਲ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਿਚ ਕਮੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਮਾਪੇ, ਅਧਿਆਪਕ ਤੇ ਸਿਹਤ ਪੇਸੇਵਰ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਕਰੇ ਜਾਗਰੂਕ
ਇਸ ਕਰਕੇ ਇਹ ਸਮੇਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਮਾਪਿਆਂ, ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਤੇ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਲੱਤ ਦੇ ਸੰਭਾਵੀ ਸਿੱਟਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਸਾਡੀ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਫਾਇਦਿਆਂ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨਾਂ ਬਾਰੇ ਸਹੀ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇਈਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਰਥਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰੀਏ ਜੋ ਉਹ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਜੋ ਅਸਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਲਾਭ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਆਦਤਾਂ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੰਪੂਰਨ ਜੀਵਨ ਜਿਉਣ ’ਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਪਾਵਰਕਾਮ ਦਾ ਕਾਰਨਾਮਾ : ਪਹਿਲਾ ਜ਼ੀਰੋ, ਦੂਜਾ ਬਿੱਲ ਭੇਜਿਆ 1 ਲੱਖ 2000 ਰੁਪਏ

ਨੋਟ - ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਸੰਬੰਧੀ ਕੀ ਹੈ ਤੁਹਾਡੀ ਰਾਏ, ਕੁਮੈਂਟ ਕਰਕੇ ਦੱਸੋ


Anuradha

Content Editor

Related News