ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਿਸਾਨ ਕਦੇ ਨਾ ਕਰਨ ਇਹ ਗ਼ਲਤੀਆਂ, ਝੱਲਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ - ਝੋਨੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਾਉਣੀ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਫ਼ਸਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਸੀਜ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਇਹ ਸਹੀ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਪੈਦਾ ਹੈ, ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ 'ਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਝੱਲਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ ਦੇ ਤਿੰਨ ਫ਼ਾਇਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਫ਼ਾਇਦਾ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦੂਜਾ ਇਹ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਤੀਸਰਾ ਫ਼ਾਇਦਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਗ੍ਰੀਨ ਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਵਿੱਚ 30 ਤੋਂ 35 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦੀ ਘਾਟ ਆਈ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਬੇਮੌਸਮਾ ਮੀਂਹ ਵਿਗਾੜੇਗਾ ਰਸੋਟੀ ਦਾ ਬਜਟ, ਟਮਾਟਰ ਤੇ ਅਦਰਕ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗੀ 'ਅੱਗ'

ਝੋਨੇ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਦੀਆਂ ਜੇਕਰ ਮੁਢਲੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1509, ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1692 ਅਤੇ ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1847 ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਕਿਸਮ 120 ਤੋਂ 125 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੱਕ ਕੇ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦਰਮਿਆਨੇ ਪੜਾਅ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ, ਜੋ 140 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ, ਦੇ ਵਿੱਚ ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1121, ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1718 ਅਤੇ ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1885 ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਮਾਂ 25 ਮਈ ਤੋਂ 10 ਜੂਨ ਤੱਕ ਹੈ। 

ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਝੋਨੇ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਿਸਮਾਂ 155 ਤੋਂ 160 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੱਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1847 (ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਝੁਲਸ ਰੋਗ / ਬਲਾਸਟ ਬਲਾਸਟ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀ ਰੋਧਕ) ਅਤੇ ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1885, ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1886 ਪੱਤਾ ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਪ੍ਰਤੀ ਰੋਧਕ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਦੇ ਲਈ ਢੁਕਵੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨ ਅਜਿਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਦੇ ਲਈ ਭਾਈ ਪੂਸਾ ਬਾਸਮਤੀ 1509, 1121 ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਬੈਂਕ ਆਫ ਬੜੌਦਾ ਦਾ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਤੋਹਫ਼ਾ, ਅਜਿਹੀ ਸਹੂਲਤ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਬਣਿਆ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਬੈਂਕ

ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਨੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂਕਿ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਗ਼ਲਤੀ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਪਹਿਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਝੋਨੇ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਅਸੀਂ ਕਿੰਨੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਬੀਜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਾਂਗੇ, ਦੇ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਹੋਵੇ। ਬੀਜ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਸੀਡ ਡਰਿੱਲ ਨਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਅੱਠ ਕਿਲੋ ਬੀਜ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਦਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬੀਜਾਈ ਲਈ ਬੀਜ ਸਹੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ 10 ਫ਼ੀਸਦੀ ਲੂਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਘੋਲ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿਓ। ਇਸ ਲਈ 10 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਿਲੋ ਲੂਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਘੋਲ ਵਿਚ ਅੱਠ ਕਿੱਲੋ ਬੀਜ ਪਾਓ ਅਤੇ ਡੰਡੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਦੇਰ ਹਿਲਾਓ। ਜੋ ਭਾਰੇ ਬੀਜ ਹਨ, ਉਹ ਵੱਸ ਜਾਣਗੇ, ਜੋ ਹਲਕੇ ਬੀਜ ਹਨ, ਉਹ ਉੱਪਰ ਤੈਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਹਲਕੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਸੁੱਟ ਦਿਓ। ਪਾਣੀ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਬੈਠੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਵਾਰ ਧੋ ਦਿਓ ਤਾਂ ਕਿ ਲੂਣ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਘੱਟ ਜਾਵੇ।

ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕੱਢਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁੱਕਣ ਲਈ ਛਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੀਜ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਝੋਨੇ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਜ਼ੀਰੋ ਡਰਿੱਲ ਮਸ਼ੀਨ ਜਾਂ ਲੱਕੀ ਸੀਡ ਡਰਿੱਲ ਮਸ਼ੀਨ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਕਤਾਰ ਤੋਂ ਕਤਾਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਲਗਭਗ ਅੱਠ ਇੰਚ ਅਤੇ ਡੂੰਘਾਈ ਡੇਢ ਇੰਚ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬੀਜ ਬੀਜਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੱਤ-ਅੱਠ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸਲ ਉਗਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਗਿੱਲੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਦੀਨਾਂ ਦੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਟਰੋਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੇਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪਾਣੀ ਦਿੰਦੇ ਰਹੋ। ਫ਼ਸਲ 'ਤੇ ਫਿਰ ਲਗਭਗ 100 ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਦਵਾਈ ਨੂੰ 200, 250 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੋਲ ਕੇ ਛਿੜਕਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਉੱਗਣ ਵਾਲੇ ਨਦੀਨ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫ਼ਸਲ ਵੀ ਚੰਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।  

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਬੈਕਾਂ 'ਚ ਪਏ 48,263 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਕੀ ਤੁਹਾਡੇ ਤਾਂ ਨਹੀਂ? RBI ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ 100 ਦਿਨ 100 ਭੁਗਤਾਨ' ਮੁਹਿੰਮ