Fact Check: ਭਾਰਤ ਖਿਲਾਫ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਬੋਲੇ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਸ਼ਬਦ, ਕੀ ਹੈ ਵੀਡੀਓ ਦੀ ਸੱਚਾਈ
Friday, Mar 14, 2025 - 12:50 AM (IST)

Fact Check by PTI
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਗੌਰਵ ਲਲਿਤ/ਆਸ਼ੀਸ਼ਾ ਸਿੰਘ ਰਾਜਪੂਤ, ਪੀਟੀਆਈ ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ): ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਸ਼ਬਦ ਬੋਲਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਯੂਜ਼ਰਸ ਇਸ ਨੂੰ ਤਾਜ਼ਾ ਘਟਨਾ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪੀਟੀਆਈ ਫੈਕਟ ਚੈਕ ਨੇ ਵਾਇਰਲ ਦਾਅਵਾ ਫਰਜ਼ੀ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਹਾਲੀਆ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ 2021 ਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਟੀਮ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ 'ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀਡੀਓ 'ਚ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਨੌਜਵਾਨ ਇਰਸ਼ਾਦ ਉਰਫ ਸੱਦਾਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਮਰਥਕ ਦੱਸਦਿਆਂ ਭਾਰਤ ਖਿਲਾਫ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ।
ਦਾਅਵਾ:
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਐਕਸ 'ਤੇ ਇੱਕ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ 10 ਮਾਰਚ, 2025 ਨੂੰ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ, “ਹਿੰਦੂਓ, ਧਿਆਨ ਦਿਓ, ਇਸ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਵਾਇਰਲ ਕਰੋ ਕਿ ਅਗਲੇ ਘੰਟੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਗੱਦਾਰ ਜੇਹਾਦੀ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਜੇਹਾਦੀ ਲੜਕਾ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੇਵਾਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਗਵਾਂ ਨੇੜੇ ਪਿੰਡ ਕਟਪੁਰੀ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਕਦੋਂ ਹੋਵੇਗੀ ਕਾਰਵਾਈ, ਕਿਸ ਦੀ ਉਡੀਕ ਹੈ ?? ਪੋਸਟ ਦਾ ਲਿੰਕ, ਆਰਕਾਈਵ ਲਿੰਕ ਅਤੇ ਸਕ੍ਰੀਨਸ਼ੌਟ ਇੱਥੇ ਦੇਖੋ।
ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ 5 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਲਾਈਕ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਉਥੇ ਹੀ ਇਕ ਹੋਰ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ 11 ਮਾਰਚ, 2025 ਨੂੰ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਪੋਸਟ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ, "ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਹਰਿਆਣੇ ਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਜੋਲ੍ਹਾ ਮੁੰਡਾ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੇਵਾਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਗਵਾਂ ਨੇੜੇ ਕਾਟਪੁਰੀ ਪਿੰਡ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। Haryana Police ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ Nayab Saini ਜੀ ਇਸ ਜੋਲਹੇ ਨੂੰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪੁਲਸ ਨੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕਿਆ, ਕਦੋਂ ਕਾਰਵਾਈ ਹੋਵੇਗੀ, ਅਸੀਂ ਕਿਸ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ? ਪੋਸਟ ਦਾ ਲਿੰਕ, ਆਰਕਾਈਵ ਲਿੰਕ ਅਤੇ ਸਕ੍ਰੀਨਸ਼ੌਟ ਇੱਥੇ ਦੇਖੋ।
ਪੜਤਾਲ :
ਵਾਇਰਲ ਦਾਅਵੇ ਦੀ ਸੱਚਾਈ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ, ਅਸੀਂ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਮੁੱਖ-ਫ੍ਰੇਮਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਵਰਸ ਇਮੇਜ ਸਰਚ ਕੀਤੀ। ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਦੀਪਕ ਦੂਬੇ ਨਾਂ ਦੇ ਯੂਜ਼ਰ ਦੀ ਫੇਸਬੁੱਕ ਵਾਲ 'ਤੇ ਵੀ ਇਹੀ ਵੀਡੀਓ ਪਾਈ ਗਈ। 28 ਅਕਤੂਬਰ, 2021 ਨੂੰ ਵੀਡੀਓ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਸਨੇ ਲਿਖਿਆ, "ਇਹ ਲੜਕਾ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੇਵਾਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਵਸਨੀਕ ਹੈ, ਪਿੰਗਵਾਂ ਨੇੜੇ ਕਾਟਪੁਰੀ ਪਿੰਡ ਦਾ… ਇਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜ਼ਿੰਦਾਬਾਦ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮਾੜਾ ਬੋਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, Manohar Lal ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਨੋਟਿਸ ਲਓ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਪੁਲਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿਓ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ।" ਪੋਸਟ ਦਾ ਲਿੰਕ ਅਤੇ ਸਕ੍ਰੀਨਸ਼ੌਟ ਇੱਥੇ ਦੇਖੋ।
ਪੜਤਾਲ ਦੇ ਅਗਲੇ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਦੀ ਸੱਚਾਈ ਜਾਣਨ ਲਈ ਸੰਬੰਧਿਤ ਕੀਵਰਡਸ ਸਰਚ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸਾਨੂੰ ETV ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਿੰਦੀ ਨਿਊਜ਼ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ 28 ਅਕਤੂਬਰ 2021 ਦੀ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਮਿਲੀ। ਵਾਇਰਲ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਲਿੰਕ ਅਤੇ ਸਕ੍ਰੀਨਸ਼ੌਟ ਇੱਥੇ ਦੇਖੋ।
ਈਟੀਵੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, “24 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਟੀਮ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਲੋਕ ਲਗਾਤਾਰ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇਕ ਮਾਮਲਾ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਨੂਹ ਤੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕਾਟਪੁਰੀ ਪਿੰਡ ਦੇ ਇਰਸ਼ਾਦ ਉਰਫ ਸੱਦਾਮ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਮਰਥਨ 'ਚ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਖਿਲਾਫ ਅਸ਼ਲੀਲ ਗਾਲ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ।
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਦੀ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਪੁਲਸ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਰਸ਼ਾਦ ਉਰਫ ਸੱਦਾਮ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰਕੇ ਜ਼ਿਲਾ ਅਦਾਲਤ 'ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਭਾਵੇਂ ਪੁਲਸ ਰਿਮਾਂਡ ਨਾ ਮਿਲਿਆ ਪਰ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਨਿਆਂਇਕ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਭੌਂਡਸੀ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ। ਵਰਨਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਪਿੰਗਵਾਂ ਪੁਲਸ ਨੇ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਭਾਰਤ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਭਾਸ਼ਾ ਵਰਤਣ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਹੇਠ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਸਾਡੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਹਾਲੀਆ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ 2021 ਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਟੀਮ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ 'ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀਡੀਓ 'ਚ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਨੌਜਵਾਨ ਇਰਸ਼ਾਦ ਉਰਫ ਸੱਦਾਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਮਰਥਕ ਦੱਸਦਿਆਂ ਭਾਰਤ ਖਿਲਾਫ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਸਾਡੀ ਜਾਂਚ 'ਚ ਇਹ ਸਾਫ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਯੂਜ਼ਰਸ 4 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਹਾਲੀਆ ਹੋਵੇ।
ਦਾਅਵਾ
ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਦੱਸਣ ਵਾਲੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਬਾਰੇ ਅਪਸ਼ਬਦ ਬੋਲੇ।
ਤੱਥ
ਪੀਟੀਆਈ ਫੈਕਟ ਚੈਕ ਡੈਸਕ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਲ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪੋਸਟ ਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁੰਨ ਪਾਇਆ ਗਿਆ।
ਸਿੱਟਾ
ਸਾਡੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਹਾਲੀਆ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ 2021 ਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਟੀਮ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ 'ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀਡੀਓ 'ਚ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਨੌਜਵਾਨ ਇਰਸ਼ਾਦ ਉਰਫ ਸੱਦਾਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਮਰਥਕ ਦੱਸਦਿਆਂ ਭਾਰਤ ਖਿਲਾਫ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਸਾਡੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਯੂਜ਼ਰ 4 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਂਝਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਹ ਹਾਲੀਆ ਹਨ।
(Disclaimer: ਇਹ ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ ਮੂਲ ਤੌਰ 'ਤੇ PTI ਵੱਲੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ Shakti Collective ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ‘ਜਗ ਬਾਣੀ’ ਨੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।)