ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ! ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਯੂਨਿਟ ਨੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਐਡਵਾਇਜ਼ਰੀ
Monday, Oct 07, 2024 - 04:15 PM (IST)
ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ : ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਪੁਲਸ ਨੇ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਸਮੇਤ ਦੇਸ਼ ਭਰ 'ਚ 319 ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ 18 ਧੋਖੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਠੱਗਾਂ ਨੇ ਡਿਜੀਟਲ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ, ਸੈਕਸਟੋਰਸ਼ਨ, ਓਟੀਪੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਅਤੇ ਬੀਮਾ ਧੋਖਾਧੜੀ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ 7 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਠੱਗੀ ਮਾਰੀ ਸੀ। ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਸਿਟੀ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਯੂਨਿਟ, ਕਰਨਾਟਕ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਪੁਲਸ ਟੀਮਾਂ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਇੱਕ ਸਾਂਝਾ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ।
ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਸਿਟੀ ਪੁਲਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਸੀਵੀ ਆਨੰਦ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਕੋਲੋਂ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਨਕਦ ਅਤੇ 26 ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ 'ਚ 1 ਕਰੋੜ 61 ਲੱਖ 25 ਹਜ਼ਾਰ 876 ਰੁਪਏ ਫ੍ਰੀਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰਤੀ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਕੋਆਰਡੀਨੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੀਬੀਆਈ, ਈਡੀ ਜਾਂ ਪੁਲਸ ਵੀਡੀਓ ਕਾਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ। ਅਜਿਹੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਾਲ ਤੋਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
'ਘਬਰਾਓ ਨਾ, ਚੌਕਸ ਰਹੋ, ਪੁਲਸ ਵੀਡੀਓ ਕਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ'
ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਨਾ ਬਣਨ। ਇਸ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਘਬਰਾਓ ਨਾ, ਚੌਕਸ ਰਹੋ। ਸੀਬੀਆਈ, ਪੁਲਸ ਜਾਂ ਈਡੀ ਵੀਡੀਓ ਕਾਲ 'ਤੇ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ। ਫੇਸਬੁੱਕ, ਵਟਸਐਪ ਅਤੇ ਸਕਾਈਪ ਵਰਗੇ ਕਈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬਿਹਤਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨਾਲ ਤਾਲਮੇਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਡਿਜੀਟਲ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਕੀ ਹੈ, ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?
ਡਿਜੀਟਲ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਆਡੀਓ ਜਾਂ ਵੀਡੀਓ ਕਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪੁਲਸ, ਸੀਬੀਆਈ, ਈਡੀ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕਰੋ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੇਸ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਪੈਸੇ ਵਸੂਲਦੇ ਹਨ। ਤਾਜ਼ਾ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਗਿਰੋਹ ਦੇ ਇੱਕ ਠੱਗ ਨੇ 1 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ RRCAT ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਟਰਾਈ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਬਹਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਉਸ ਨਾਲ ਲੱਖਾਂ ਦੀ ਠੱਗੀ ਮਾਰੀ।
ਸੀਬੀਆਈ ਦਾ ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਚੱਕਰ-3, 26 ਠੱਗ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਸੀਬੀਆਈ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ 26 ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਚੱਕਰ-3 ਤਹਿਤ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਪੁਣੇ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ ਵਿੱਚ 32 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀ ਨੇ 58.45 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਨਕਦੀ, ਲਾਕਰ ਦੀਆਂ ਚਾਬੀਆਂ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਾਹਨ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਫਰਜ਼ੀ ਕਾਲ ਸੈਂਟਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪੀੜਤਾਂ ਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ
ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਠੱਗ ਫਰਜ਼ੀ ਕਾਲ ਸੈਂਟਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਫਸਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਦੀ ਠੱਗੀ ਮਾਰਦੇ ਸਨ। ਰੀਜੈਂਟ ਪਲਾਜ਼ਾ, ਪੁਣੇ 'ਚ ਵੀ.ਸੀ. ਇਨਕੰਫਾਰਮਿਟੀਜ਼ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਿਟੇਡ, ਵੀ.ਸੀ., ਮੁਰਲੀ ਨਗਰ, ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ ਇਨਫੇਰੋਮੈਟ੍ਰਿਕਸ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ 'ਚ ਵਾਈਜ਼ੈਕਸ ਸੋਲਿਊਸ਼ਨਜ਼ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ ਵਿੱਚ ਐਟਰੀਆ ਗਲੋਬਲ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ ਉੱਤੇ ਛਾਪੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ।
ਸੀਬੀਆਈ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰ ਕਾਲ ਸੈਂਟਰਾਂ 'ਚ ਲਾਈਵ ਆਨਲਾਈਨ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ 170 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਆਪਰੇਸ਼ਨ 'ਚ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਫਸਾ ਕੇ ਠੱਗਦੇ ਸਨ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ, ਲੋਕ ਫੋਨ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਕਹਿਣਗੇ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਹੈਕ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ 'ਚੋਂ ਪੈਸੇ ਆਪਣੇ ਖਾਤੇ 'ਚ ਟਰਾਂਸਫਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੇ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤੋਹਫ਼ੇ ਕਾਰਡਾਂ ਜਾਂ ਕ੍ਰਿਪਟੋ ਕਰੰਸੀ ਰਾਹੀਂ ਪੈਸੇ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ। ਸੀਬੀਆਈ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪੁਣੇ ਤੋਂ 10, ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਤੋਂ 5 ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ ਤੋਂ 11 ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਾਰਿਆਂ ਤੋਂ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।