AAIB ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ''ਚ ਖੁਲਾਸਾ !  Air India 171 ਫਲਾਈਟ ਨੂੰ ਕੈਪਟਨ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਉਡਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਸਹਿ-ਪਾਇਲਟ

ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ: ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਫਲਾਈਟ AI171 ਦੇ ਭਿਆਨਕ ਹਾਦਸੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ 15 ਪੰਨਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਨੇ 12 ਜੂਨ ਨੂੰ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਕਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ ਵਾਪਰੇ ਹਾਦਸੇ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਰੂਪ-ਰੇਖਾ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ 'ਚ ਜਹਾਜ਼ 'ਚਸਵਾਰ 241 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ। ਬੋਇੰਗ 787 ਡ੍ਰੀਮਲਾਈਨਰ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੇ ਬੀਜੇ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਦੇ ਹੋਸਟਲ ਮੈੱਸ ਸਹੂਲਤ ਵਿੱਚ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਗਿਆ।

ਸਹਿ-ਪਾਇਲਟ ਉਡਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਹਾਜ਼ 
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੱਥ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸਹਿ-ਪਾਇਲਟ ਜਹਾਜ਼ ਉਡਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੈਪਟਨ ਇੱਕ ਸੁਪਰਵਾਈਜ਼ਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਇੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਦੋ ਪਾਇਲਟ ਹਨ - ਇੱਕ ਪਾਇਲਟ ਉਡਾਣ ਦਾ ਕੰਟਰੋਲ (ਪਾਇਲਟ ਫਲਾਇੰਗ) ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਜਾ ਪਾਇਲਟ ਨਿਗਰਾਨੀ (ਪਾਇਲਟ ਨਿਗਰਾਨੀ) ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ 32 ਸਾਲਾ ਸਹਿ-ਪਾਇਲਟ ਨੂੰ ਟੇਕਆਫ ਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਚੜ੍ਹਾਈ ਦੌਰਾਨ ਜਹਾਜ਼ ਉਡਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੌਂਪੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਤਜਰਬੇਕਾਰ 56 ਸਾਲਾ ਕੈਪਟਨ ਨੇ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਰੇਡੀਓ ਸੰਚਾਰ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੰਭਾਲੀ। ਦੋਵੇਂ ਪਾਇਲਟ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੰਦਰੁਸਤ ਅਤੇ ਲਾਇਸੈਂਸਸ਼ੁਦਾ ਸਨ।

ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਪਲ
ਟੇਕਆਫ 12 ਜੂਨ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 1-39 ਵਜੇ ਰਨਵੇਅ 23 ਤੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਆਮ ਗਤੀ ਨਾਲ ਉੱਡਿਆ ਪਰ ਟੇਕਆਫ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਸਕਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਇੰਜਣ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ। ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਇੰਜਣਾਂ ਦੇ ਬਾਲਣ ਨਿਯੰਤਰਣ ਸਵਿੱਚ "RUN" ਤੋਂ "CUTOFF" ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇੰਜਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਅਚਾਨਕ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ। ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਸਾਬਤ ਹੋਈ ਕਿਉਂਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਅਜੇ ਵੀ ਉਚਾਈ ਗੁਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸਿਸਟਮ ਸਰਗਰਮ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੇ ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਨੇ ਵੀ ਰੈਮ ਏਅਰ ਟਰਬਾਈਨ (RAT) ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਪਾਵਰ ਸਰੋਤ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਕਾਕਪਿਟ 'ਚ ਦਹਿਸ਼ਤ 
ਵੌਇਸ ਰਿਕਾਰਡਰ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਪਾਇਲਟਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਉਲਝਣ ਵੀ ਸੁਣੀ। ਇੱਕ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, "ਤੁਸੀਂ ਕੱਟ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ?" ਜਵਾਬ ਸੀ, "ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।" ਦੋਵਾਂ ਨੇ RUN 'ਤੇ ਫਿਊਲ ਸਵਿੱਚ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਇੰਜਣਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਚਾਲੂ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਇੰਜਣ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਪਰ ਦੂਜਾ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਜਹਾਜ਼ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉਚਾਈ ਗੁਆਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆ।
12 ਜੂਨ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 1-39 ਵਜੇ, ਇੱਕ "ਮਈਡੇ" ਕਾਲ ਭੇਜੀ ਗਈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਕਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ ਜਹਾਜ਼ ਬੀਜੇ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਦੇ ਹੋਸਟਲ ਅਹਾਤੇ ਵਿੱਚ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਗਿਆ। 241 ਯਾਤਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 240, 10 ਕੈਬਿਨ ਕਰੂ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਇਲਟ ਮਾਰੇ ਗਏ, ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਯਾਤਰੀ ਗੰਭੀਰ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਬਚਿਆ।

ਜਾਂਚ ਲਈ ਸਹਿ-ਪਾਇਲਟ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਕਿਉਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ?
ਜਾਂਚਕਰਤਾਵਾਂ ਲਈ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ ਕਿ ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਜਹਾਜ਼ ਕੌਣ ਉਡਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਾਕਪਿਟ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਸਹੀ ਕ੍ਰਮ ਨੂੰ ਸਮਝ ਸਕਣ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗੀ ਕਿ ਚਾਲਕ ਦਲ ਨੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪਛਾਣਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੱਤੀ।
ਸਭ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਪਾਇਲਟ ਇੰਜਣ ਕੱਟ-ਆਫ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਫਿਊਲ ਕੰਟਰੋਲ ਸਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹਿੱਲਦੇ। ਹੁਣ ਜਾਂਚ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਕੋਈ ਤਕਨੀਕੀ ਨੁਕਸ ਸੀ, ਗਲਤੀ ਸੀ, ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਸੀ।

ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ

For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en

For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8