ਬੱਚੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਿੱਖ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਇਹ 5 ਬੁਰੀਆਂ ਆਦਤਾਂ, ਮਾਪੇ ਕਦੀ ਨਾ ਕਰਨ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼

Saturday, Sep 28, 2024 - 06:25 PM (IST)

ਜਲੰਧਰ- ਬੱਚੇ ਬਹੁਤ ਨਰਮਦਿਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਵਾਤਾਵਰਣ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਿੱਖਦੇ ਹਨ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਗੱਲ ਆਦਤਾਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਆਦਤਾਂ ਜਿੰਨੀ ਜ਼ਲਦੀ ਸਿੱਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜੀਵਨ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੀ ਉਨਾ ਹੀ ਡੂੰਘਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕੁਝ ਬੁਰੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪਛਾਣ ਕੇ ਦੂਰ ਕਰਨ। ਹੇਠਾਂ ਉਹ 5 ਬੁਰੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜੋ ਬੱਚੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਿੱਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ:

1. ਝੂਠ ਬੋਲਣਾ

ਬੱਚੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਪਿਆਂ ਜਾਂ ਵੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਝੂਠ ਬੋਲਣਾ ਸਿੱਖਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਮਾਪੇ ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਝੂਠ ਬੋਲਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਸੱਚ ਨੂੰ ਛੁਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਵਹਾਰ ਜਲਦੀ ਸਿੱਖ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਆਦਤ ਅੱਗੇ ਜਾਕੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

2. ਬਿਨਾਂ ਇਜ਼ਾਜ਼ਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲੈਣਾ

ਕਈ ਵਾਰ ਬੱਚੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਖਿਡੌਣਾਂ ਜਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਪੁੱਛੇ ਚੁੱਕ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਮਾਪੇ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਆਦਤ ਚੋਰੀ ਜਾਂ ਬਿਨਾਂ ਸਵਾਲ ਕੀਤੇ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਸਿਖਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਲਈ ਇਜ਼ਾਜ਼ਤ ਲੈਣੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।

3. ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾ ਲੈਣਾ

ਬੱਚੇ ਕਈ ਵਾਰ ਗਲਤੀਆਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਜੇ ਮਾਪੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲੈਣ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਲਈ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਆਦਤ ਆਗੇ ਜਾਕੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

4. ਹੱਦਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ

ਬੱਚੇ ਕਈ ਵਾਰ ਆਪਣੀ ਹੱਦਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮਾਰਨਾ ਜਾਂ ਅਧਿਕਾਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾ ਕੇ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨੀ। ਜੇ ਮਾਪੇ ਇਸਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਸਿੱਖਦੇ ਅਤੇ ਆਗੇ ਜਾ ਕੇ ਆਕੜੂ ਜਾਂ ਗ਼ਲਤ ਵਿਵਹਾਰ ਅਪਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

5. ਸਕ੍ਰੀਨ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣਾ

ਅਜੋਕੇ ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਜਲਦੀ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੇ ਆਦੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਜੇਕਰ ਮਾਪੇ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਫੋਨ, ਟੈਬਲਟ ਜਾਂ ਟੀਵੀ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਆਦਤ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਹਾਨਿਕਾਰਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।