ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਅਨੋਖਾ ਦੇਸ਼, ਜਿੱਥੇ 12 ਨਹੀਂ 13 ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਇਕ ਸਾਲ
Wednesday, Oct 15, 2025 - 10:21 AM (IST)

ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ- ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਸਾਲ 2025 ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਮੁਹਾਨੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਾ ਹੈ, ਉਥੇ ਹੀ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਹੈ ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਸਾਲ 2017 'ਚ ਹੀ ਜੀ ਰਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋਵੇਗੀ, ਪਰ ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ। ਇਹ ਅਨੋਖਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ — ਇਥੋਪੀਆ (Ethiopia), ਜੋ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸੇ 'ਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਪਿੱਛੇ ਹੈ ਇਥੋਪੀਆ ਦਾ ਸਮਾਂ?
ਇਥੋਪੀਆ 'ਚ ਅੱਜ ਵੀ ਆਪਣਾ ਪਰੰਪਰਿਕ ਗੀਜ਼ ਕੈਲੰਡਰ (Ge’ez Calendar) ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਗ੍ਰੇਗੋਰੀਅਨ ਕੈਲੰਡਰ ਨਾਲੋਂ ਲਗਭਗ 7 ਤੋਂ 8 ਸਾਲ ਪਿੱਛੇ ਚੱਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕੈਲੰਡਰ 'ਚ 12 ਨਹੀਂ, 13 ਮਹੀਨੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲੇ 12 ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ 30-30 ਦਿਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ 13ਵੇਂ ਮਹੀਨੇ ‘ਪਾਗੂਮੇ’ (Pagume) 'ਚ ਆਮ ਸਾਲ ‘ਚ 5 ਦਿਨ ਅਤੇ ਲੀਪ ਸਾਲ ‘ਚ 6 ਦਿਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਸਤੰਬਰ ‘ਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਨਵਾਂ ਸਾਲ
ਇਥੋਪੀਆ ਦੇ ਲੋਕ ਹਰ ਸਾਲ 11 ਸਤੰਬਰ (ਲੀਪ ਸਾਲ ‘ਚ 12 ਸਤੰਬਰ) ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ‘ਐਨਕੁਟਾਟਾਸ਼’ (Enkutatash) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਗਹਿਣਿਆਂ ਦਾ ਤੋਹਫ਼ਾ। ਇਥੇ ਕ੍ਰਿਸਮਿਸ 25 ਦਸੰਬਰ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ 7 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਦਿਨ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਵੱਖਰੀ
ਜਿਥੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ‘ਚ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ 6 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਥੇ ਇਥੋਪੀਆ ‘ਚ ਦਿਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਵੇਰੇ 12 ਵਜੇ ਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗ੍ਰੇਗੋਰੀਅਨ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ 12 ਵਜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਥੋਪੀਆ ‘ਚ ਉਸ ਵੇਲੇ ਸ਼ਾਮ ਦੇ 6 ਵੱਜ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਇਥੋਪੀਆ ਦੀ ਖਾਸੀਅਤ
ਇਥੋਪੀਆ ਸਿਰਫ਼ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਆਪਣੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਧਰੋਹਰ ਕਰਕੇ ਵੀ ਵਿਲੱਖਣ ਹੈ। ਇਹ ਅਫਰੀਕਾ ਦਾ ਇਕੱਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਯੂਰਪੀ ਤਾਕਤ ਨੇ ਕਦੇ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ। ਇਥੇ ਮਿਲਿਆ ਪ੍ਰਸਿੱਧ “ਲੂਸੀ” ਨਾਮੀ ਕੰਗਾਲ (Lucy Fossil) ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਇਥੋਪੀਆ ਨੂੰ “ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਜਨਮਭੂਮੀ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਗੀਜ਼ ਕੈਲੰਡਰ ਦਾ ਮਹੱਤਵ
ਗੀਜ਼ ਕੈਲੰਡਰ ਸਿਰਫ਼ ਸਮਾਂ ਦੱਸਣ ਦਾ ਸਾਧਨ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਇਥੋਪੀਆਈ ਆਰਥੋਡੋਕਸ ਚਰਚ, ਧਾਰਮਿਕ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਜੀਵਨ-ਸ਼ੈਲੀ ਨਾਲ ਡੂੰਘੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੁੜਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਸਾਬਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਲੰਡਰ ਸਿਰਫ਼ ਤਰੀਕਾਂ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਦਾ ਦਰਪਣ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਜਗਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8