ਜਾਣੋ ਭਾਰਤ ਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚਾਲੇ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਵਸਤਾਂ ਦਾ ਹੁੰਦੈ ਵਪਾਰ, ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦਾ ਇਸ 'ਤੇ ਕੀ ਪਵੇਗਾ ਅਸਰ?

ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ : ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਵਾਦ ਵਧਦਾ ਹੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਡਿਪਲੋਮੈਟਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਡਿਪਲੋਮੈਟਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕੱਢਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਵਿਵਾਦ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਵੱਖਵਾਦੀ ਹਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨਿੱਝਰ ਦੇ ਕਤਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਰਕਾਰੀ ਸੂਤਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚਾਲੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਵਿਵਾਦ ਵਧਣ ਨਾਲ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਦੁਵੱਲੇ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗਾ।

ਸਰਕਾਰੀ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬਾਈਲੇਟਰਲ ਟ੍ਰੇਡ ਦਾ ਮੁੱਲ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਫੰਡ ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਯੂਏਈ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਭਾਰਤ ਨਿਵੇਸ਼ ਲਈ ਤਰਜੀਹੀ ਸਥਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਹਨ। ਕੈਨੇਡਾ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਦਾਲਾਂ ਦੇ ਮੁੱਢਲੇ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਹ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਤੋਂ ਵੀ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚਕਾਰ ਦੁਵੱਲਾ ਵਪਾਰਕ ਵਪਾਰ ਅਸਲ ਵਿਚ 2022-23 ਵਿਚ US $8.3 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ 2023-24 ਵਿਚ US$8.4 ਬਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਥੋੜ੍ਹਾ ਵਧਿਆ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਕੀ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ 'ਚ ਕੈਨੇਡਾ? ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਜਵਾਬ

ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦਰਮਿਆਨ ਕੂਟਨੀਤਕ ਤਣਾਅ ਦਾ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਅਸਰ
ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਵੱਧ ਕੇ 4.6 ਬਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜਦੋਂਕਿ ਨਿਰਯਾਤ ਮਾਮੂਲੀ ਗਿਰਾਵਟ ਨਾਲ US$3.8 ਬਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਚਾਲੂ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 'ਚ ਅਪ੍ਰੈਲ-ਜੁਲਾਈ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦੀ ਬਰਾਮਦ 1.3 ਅਰਬ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਰਹੀ ਜਦਕਿ ਦਰਾਮਦ 1.37 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਰਹੀ। ਥਿੰਕ ਟੈਂਕ ਗਲੋਬਲ ਟਰੇਡ ਰਿਸਰਚ ਇਨੀਸ਼ੀਏਟਿਵ (ਜੀਟੀਆਰਆਈ) ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚਾਲੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਤਣਾਅ ਦਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਦੁਵੱਲੇ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਿਆ ਹੈ।

ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਵਾਦ ਕਾਰਨ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ (ਐੱਫ. ਟੀ. ਏ.) ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਰੁਕ ਗਈ ਸੀ। ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਅੱਧੀ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਮਾਰਚ 2022 ਵਿਚ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇਕ ਅੰਤਰਿਮ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਰਲੀ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸ ਟਰੇਡ ਐਗਰੀਮੈਂਟ (EPTA) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਵਿਚ ਦੋ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਵਾਲ ਜਾਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮਾਲ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਖਿਆ 'ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਖਤਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਭਾਰਤ 'ਚ ਹਨ ਕਿੰਨੀਆਂ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਕੰਪਨੀਆਂ?
600 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦਗੀ ਹੈ ਅਤੇ 1,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੰਪਨੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਆਈ.ਟੀ., ਸਾਫਟਵੇਅਰ, ਸਟੀਲ, ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤ ਅਤੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਸਰਗਰਮ ਹਨ।

ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਕੀ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਭਾਰਤ?
ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿਚ ਰਤਨ, ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਕੀਮਤੀ ਪੱਥਰ, ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਉਤਪਾਦ, ਤਿਆਰ ਕੱਪੜੇ, ਯੰਤਰ, ਜੈਵਿਕ ਰਸਾਇਣ, ਹਲਕੇ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਸਾਮਾਨ, ਲੋਹਾ ਅਤੇ ਸਟੀਲ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਮੁੱਖ ਦਰਾਮਦ ਕੀਤੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਵਿਚ ਦਾਲਾਂ, ਨਿਊਜ਼ਪ੍ਰਿੰਟ, ਲੱਕੜ ਦਾ ਪਲਪ, ਐਸਬੈਸਟਸ, ਪੋਟਾਸ਼, ਲੋਹਾ ਚੂਰਾ, ਤਾਂਬਾ, ਖਣਿਜ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਰਸਾਇਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

2022-23 ਵਿਚ US$370.11 ਮਿਲੀਅਨ ਅਤੇ 2021-22 ਵਿਚ US$411.24 ਮਿਲੀਅਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2023-24 ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਦਾਲਾਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ US$930.32 ਮਿਲੀਅਨ ਰਹੀ। ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 'ਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਕੁੱਲ ਦਾਲਾਂ ਦਾ ਆਯਾਤ 3.77 ਬਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਸੀ। ਸਿੱਖਿਆ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖੇਤਰ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਦੋ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹਨ।

ਜਗਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ 

For Android:-  https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en 

For IOS:-  https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8