ਸੀਰੀਆ : ਜੰਗ ਬੰਦੀ ਦੇ ਕੁਝ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਫੌਜ ਤੇ ਬਾਗੀਆਂ ''ਚ ਟਕਰਾਅ, 15 ਦੀ ਮੌਤ

ਅੰਮਾਨ (ਰਾਇਟਰ)- ਰੂਸ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਵਿਚਕਾਰ ਵੀਰਵਾਰ ਰਾਤ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੇ ਕੁਝ ਹੀ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਸੀਰਿਆ ਦੇ ਇਦਲਿਬ ਸੂਬੇ 'ਚ ਫਿਰ ਤੋਂ ਸੰਘਰਸ਼ ਛਿੜ ਗਿਆ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਸੂਚਨਾ ਅਨੁਸਾਰ ਸੀਰਿਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਫੌਜ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਹਮਾਇਤੀ ਬਾਗੀਆਂ ਦੇ ਟਕਰਾਅ 'ਚ 15 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਮਾਰੇ ਗਏ।  ਜੰਗ ਬੰਦੀ ਦਾ ਸਮੱਝੌਤਾ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦਿਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਤੱਈਅਪ ਐਰਦੋਗਨ ਵਿਚਾਲੇ ਮਾਸਕੋ 'ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਗੀਆਂ ਨਾਲ ਸੀਰਿਆਈ ਫੌਜ ਦਾ ਟਕਰਾਅ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਦਲਿਬ ਦੇ ਵੱਡੇ ਇਲਾਕੇ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੀਰਿਆਈ ਫੌਜ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਹਾਸਲ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਰੂਸ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਏ ਜੰਗ ਬੰਦੀ ਨਾਲ ਇਦਲਿਬ ਸੂਬੇ 'ਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੇ ਸੀਰਿਆ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਭੈੜਾ ਦੱਸਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਘਰ ਛੱਡਣਾ ਪਿਆ। ਇਹੀ ਲੋਕ ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੁੱਜੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੁਰਕੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਣਾਰਥੀਆਂ ਦਾ ਡਰ ਦਿਖਾ ਕੇ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਲੋਂ ਪੈਸਾ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਸ਼ਰਣਾਰਥੀਆਂ ਦੇ ਮਸਲੇ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਵਲੋਂ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ।

ਰੂਸ ਸਮੱਸਿਆ ਲਈ ਤੁਰਕੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਸੀਰਿਆ ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਹਮਲੇ ਕਰਕੇ ਉੱਥੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਚਨ ਲਈ ਇਹੀ ਨਾਗਰਿਕ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੰਘੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ 'ਚ ਇਦਲਿਬ 'ਚ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਆਪਣੇ 60 ਫੌਜੀਆਂ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੇਣੀ ਪਈ ਪਰ ਉਹ ਪਿੱਛੇ ਹੱਟਣ ਦਾ ਨਾਂ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਹੀ। ਉਹ ਸੀਰਿਆ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਖੇਤਰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਰਣਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਬਸਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਸਹਿਮਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉੱਤਰੀ ਸੀਰਿਆ 'ਚ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਜੰਗ ਬੰਦੀ ਲਾਗੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਜੰਗ ਬੰਦੀ ਦਾ ਮਕਸਦ ਸੀਰਿਆ 'ਚ ਜਾਰੀ ਭਿਆਨਕ ਲੜਾਈ ਅਤੇ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਟਕਰਾਓ ਨੂੰ ਰੋਕਨਾ ਹੈ। ਸੀਰਿਆ ਦੇ ਇਦਲਿਬ ਸੂਬੇ 'ਚ ਹਿੰਸਾ ਵੱਧਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦਿਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਰੁਤਬਾ ਰਜਬ ਤਈਅਬ ਐਰਦੋਗਨ ਵਿਚਾਲੇ ਲੰਮੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਅਮਲੀ ਜਾਮਾ ਪਹਿਨਾਇਆ ਗਿਆ।

ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਐਰਦੋਆਨ ਨੇ ਮਾਸਕੋ 'ਚ ਛੇ ਘੰਟੇ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚੱਲੀ ਗੱਲਬਾਤ ਮਗਰੋਂ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਰਾਤ ਤੋਂ ਸੀਜ ਫਾਇਰ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਣ 'ਤੇ ਰਜ਼ਾਮੰਦੀ ਜਤਾਈ। ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ ਇਦਲਿਬ 'ਚ ਜਾਰੀ ਲੜਾਈ ਦੇ ਚਲਦੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਕਈ ਫੌਜੀ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਤੁਰਕੀ ਇਦਲਿਬ 'ਚ ਰੂਸ ਹਮਾਇਤੀ ਸਰਕਾਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤਿਆਂ ਨਾਲ ਲੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਮੱਝੌਤੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼‍ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਇਦਲਿਬ 'ਚ ਜਾਰੀ ਲੜਾਈ ਨੂੰ ਖਤ‍ਮ ਕਰਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਏਰਦੋਆਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਸੀਰਿਆ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਮਲੇ ਦਾ ਕਰਾਰਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ।