ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਾ ਸੰਕਟ! ਪਾਕਿਸਤਾਨ ''ਚ 80 ਲੱਖ ਲੋਕ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਵੇਹਲੇ

Wednesday, Nov 26, 2025 - 01:33 PM (IST)

ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਾ ਸੰਕਟ! ਪਾਕਿਸਤਾਨ ''ਚ 80 ਲੱਖ ਲੋਕ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਵੇਹਲੇ

ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ : ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੀ ਦਰ 'ਚ ਵੱਡਾ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 80 ਲੱਖ (8 ਮਿਲੀਅਨ) ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਬਿਊਰੋ ਆਫ਼ ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ (PBS) ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਲੇਬਰ ਫੋਰਸ ਸਰਵੇ (LFS) 2024-2025 'ਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਮੁੱਖ ਅੰਕੜੇ
ਆਰੀ ਨਿਊਜ਼ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਰਵੇਖਣ 'ਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ 'ਚ 0.8 ਫੀਸਦੀ ਅੰਕਾਂ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ 7.1 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ 240 ਮਿਲੀਅਨ (24 ਕਰੋੜ) ਹੈ। ਦੇਸ਼ 'ਚ ਲੇਬਰ ਫੋਰਸ ਦਾ ਕੁੱਲ ਵਾਧਾ 77.2 ਮਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਅੰਕੜੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮਰ ਵਾਲੀ ਆਬਾਦੀ (working-age population) 43 ਫੀਸਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਜਾਂ ਅਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਆਬਾਦੀ (unemployed or inactive population) 53.8 ਫੀਸਦੀ ਹੈ।

ਔਸਤ ਤਨਖਾਹ ਦੇ ਅੰਕੜੇ
ਸਰਵੇਖਣ 'ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਮਾਸਿਕ ਤਨਖਾਹ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। 2020-21 ਵਿੱਚ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਤਨਖਾਹ 24,028 ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ (PKR) ਸੀ।  ਮੌਜੂਦਾ ਮਾਸਿਕ ਔਸਤ ਤਨਖਾਹ ਵਿੱਚ, ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਔਸਤ ਤਨਖਾਹ PKR 39,302 ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਇਹ ਅੰਕੜਾ PKR 37,347 ਹੈ।

ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਸਵਾਲ
ਇਹ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜੇ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਜਦੋਂ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ, ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਗਰੀਬੀ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਗਰੀਬਾਂ ਦੇ ਸੀਮਤ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਾਮੂਲੀ ਸੁਧਾਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੇਂਡੂ ਆਬਾਦੀ ਵਿਗੜਦੇ ਆਰਥਿਕ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਲਗਾਤਾਰ ਪੀੜਤ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਆਰਥਿਕ ਮਾਡਲ ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਸਥਾਈ ਸੁਧਾਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਹੈ। ਗਰੀਬੀ ਵਿਰੁੱਧ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ 2015 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੁਕ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਵਿਡ-19 ਸੰਕਟ, 2022 ਦੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹੜ੍ਹਾਂ ਤੇ ਰਿਕਾਰਡ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੇ ਹੋਰ ਵੀ ਝਟਕੇ ਦਿੱਤੇ।

ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਲਗਭਗ 40 ਫੀਸਦੀ ਬੱਚੇ ਅਜੇ ਵੀ ਸਟੰਟਡ (Stunted) ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰਕ ਸਰਵੇਖਣ ਅੰਤ 'ਚ ਅਪਡੇਟ ਕੀਤੇ ਗਰੀਬੀ ਡੇਟਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਗੇ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਅਸਲ ਸਮਾਜਿਕ-ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣਗੇ।


author

Baljit Singh

Content Editor

Related News