ਪੰਜਾਬ ਸਣੇ ਫਿਰ ਵੰਡੇ ਜਾਣਗੇ ਇਹ ਸੂਬੇ, ਪਾਕਿ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਵੱਧੀ ਚਿੰਤਾ

ਲਾਹੌਰ : ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਵੰਡ ਦੇ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। 1971 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਜਦੋਂ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਬਣਿਆ), ਹੁਣ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਵੰਡ ਵੱਲ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਕੋਈ ਆਜ਼ਾਦ ਮੁਲਕ ਨਹੀਂ ਬਣੇਗਾ। ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਅਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਡਿਲੀਵਰੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਚਾਰ ਵੱਡੇ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਤੋੜ ਕੇ ਕੁੱਲ 12 ਛੋਟੇ ਸੂਬੇ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

12 ਸੂਬੇ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਫੈਡਰਲ ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ ਮੰਤਰੀ, ਅਬਦੁਲ ਅਲੀਮ ਖਾਨ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਛੋਟੇ ਸੂਬੇ "ਜ਼ਰੂਰ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ" ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਕਦਮ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਕੰਟਰੋਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਸੇਵਾਵਾਂ ਮਿਲਣਗੀਆਂ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਮੁੱਖ ਸੂਬੇ ਹਨ: ਸਿੰਧ, ਪੰਜਾਬ, ਖੈਬਰ ਪਖਤੂਨਖਵਾ (KP), ਅਤੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਨਵੀਂ ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰਾਂ ਵੱਡੇ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ-ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੋੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੁੱਲ ਸੂਬਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 12 ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਵੰਡ ਦੀ ਗੱਲ ਇਸ ਵਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੰਭੀਰ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਈ ਪਾਰਟੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਸਤੇਹਕਾਮ-ਏ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪਾਰਟੀ (IPP) ਅਤੇ ਮੁਤਾਹਿਦਾ ਕੌਮੀ ਮੂਵਮੈਂਟ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ (MQM-P), ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਵਿਰੋਧ ਅਤੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ

ਇਸ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਾ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਵਿਰੋਧ ਵੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਬਿਲਾਵਲ ਭੁੱਟੋ ਦੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪੀਪਲਜ਼ ਪਾਰਟੀ (PPP) ਇਸ ਮਾਡਲ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਿੰਧ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਪੀਪੀਪੀ ਦੇ ਨੇਤਾ ਮੁਰਾਦ ਅਲੀ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਸੂਬੇ ਨੂੰ ਦੋ ਜਾਂ ਤਿੰਨ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਣ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਦਮ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗੀ। ਪੀਪੀਪੀ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਸਿੰਧ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਜਨ-ਆਧਾਰ ਖਿਸਕ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਸੀਨੀਅਰ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹਾਂ ਅਤੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਯੋਜਨਾ 'ਤੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸੱਯਦ ਅਖ਼ਤਰ ਅਲੀ ਸ਼ਾਹ (ਸਾਬਕਾ ਸਿਖਰਲੇ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ) ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮੱਸਿਆ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸ਼ਾਸਨ, ਕਾਨੂੰਨ-ਵਿਵਸਥਾ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਗਤ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਅਹਿਮਦ ਬਿਲਾਲ ਮਹਿਬੂਬ (PILDAT ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ) ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਨਵੇਂ ਸੂਬੇ ਬਣਾਉਣਾ ਸਿਆਸੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ, ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹਿੰਗਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਤਣਾਅਗ੍ਰਸਤ ਸੰਘੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਹੋਰ ਅਸਥਿਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੰਡ ਦੀ ਗੱਲ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹਾਲਾਤ ਕਾਫ਼ੀ ਅਸਥਿਰ ਹਨ, ਅਤੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਖੈਬਰ ਪਖਤੂਨਖਵਾ (KP) ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵੱਖਰੇ ਦੇਸ਼ ਬਣਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।