ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ’ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ : ਤਾਰੀਖ਼-ਦਰ-ਤਾਰੀਖ਼ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਲਾਂਘਾ

Monday, Nov 09, 2020 - 06:44 PM (IST)

ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਲਾਂਘਾ ਉਸ ਅਰਦਾਸ ਦੇ ਨਾਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਅਰਦਾਸ ਵਿੱਚ ਯਕੀਨ ਸੀ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਬਾਬਾ ਫ਼ਰੀਦ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਵਾਰਿਸ ਅਤੇ ਬੁੱਲ੍ਹੇ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਧਰਤੀ ਹੈ। 

ਭਵੀਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਗੁਰਾਇਆ : 
1994 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਗੁਰਧਾਮਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਾ ਹੋਇਆ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪੰਜਾ ਸਾਹਿਬ ਉਕਾਫ਼ ਬੋਰਡ ਦੇ ਮੁਹੰਮਦ ਹਸਨ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋਈ। ਭਵੀਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਰੱਖ ਰਖਾਅ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। 1995 ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸ਼ਰਧਾ ਦੇ ਨਾਲ ਬੋਰਡ ਨੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਵਾਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਹਾਲਤ ਕੋਈ ਬਹੁਤੀ ਵਧੀਆ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਸੇਵਾ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇੱਕ ਉਮੀਦ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਦਿਨ ਦੂਰ ਨਹੀਂ, ਜਦੋਂ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਸੁਖਾਲੇ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪਿੰਡ ਮਿਆਦੀ ਦੇ ਈਸਾਈਆਂ ਬਾਰੇ ਅਕਸਰ ਸੁਣੀਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵੀ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀਵੇ ਜਗਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਗੁਰਾਇਆ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਗ਼ਰੀਬ ਬੰਦਾ ਮਜ਼ਹਬ ਵਿੱਚ ਕੱਟੜ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਕੱਟੜਤਾ ਤਾਂ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਗੁਰਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਵਡਾਲਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਤੋਂ ਆਈ ਸੰਗਤ ਅਤੇ ਭਵੀਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਗੁਰਾਇਆ ਹੀ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਲਾਂਘੇ ਲਈ ਪਹਿਲ ਕੀਤੀ। ਬਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਗੁਰਾਇਆ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਮੇਰੀ ਤੰਦ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਗੁਰਚਰਨ ਕੌਰ (1910-2011) ਕਰਕੇ ਜੁੜਦੀ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਨਾਨਕੇ ਮੱਲ੍ਹਾਂ ਭਾਂਬੜਾਂ ਦੇ ਸਨ, ਜਿਹੜਾ ਕੱਕੇਕੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਜਾ ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਵੱਲੋਂ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸੇਵਾ ਦੌਰਾਨ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਵੀ ਉਸ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਹਾਜ਼ਰ ਸੀ। ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਦੱਸਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਕਿੰਜ ਮਹਾਰਾਜਾ ਆਪਣੀਆਂ ਰਾਣੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਦੂਰ ਦੁਰਾਡੇ ਤੋਂ ਸੰਗਤਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।

ਜਥੇਦਾਰ ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਵਡਾਲਾ : 
ਜਥੇਦਾਰ ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਵਡਾਲਾ ਦੇ ਸਾਥੀ ਰਹੇ ਬਟਾਲੇ ਤੋਂ ਗੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬਾਜਵਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨਵੰਬਰ 2000 ’ਚ ਲਾਹੌਰ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਸੈਮੀਨਾਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਲਾਂਘੇ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 12 ਫਰਵਰੀ 2001 ਨੂੰ ਧਾਰੀਵਾਲ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬੁਰਜ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਲਾਂਘੇ ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਬੈਠਕ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਥੇਦਾਰ ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਵਡਾਲਾ ਅਤੇ ਸੰਗਤਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਰਾਵੀ ਦਰਸ਼ਨ ਅਭਿਲਾਸ਼ੀ ਸੰਸਥਾ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਸਾਖੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ 14 ਅਪਰੈਲ 2001 ਨੂੰ ਡੇਰਾ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਧੁੱਸੀ ਬੰਨ੍ਹ ਉੱਤੇ ਜਾ ਕੇ ਪਹਿਲੀ ਅਰਦਾਸ ਕੀਤੀ ਗਈ। 2006 ਵਿੱਚ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਲਾਂਘੇ ਦਾ ਇਹ ਮਸਲਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਕੋਲ ਵੀ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ। ਜਥੇਦਾਰ ਵਡਾਲਾ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਮੈਂ ਰਹਾਂ ਜਾਂ ਨਾ ਰਹਾਂ ਇਹ ਲਾਂਘਾ ਗੁਰੂ ਨੇ ਖੋਲ੍ਹਣਾ ਹੀ ਖੋਲ੍ਹਣਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਅਰਦਾਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਅਰਦਾਸ 5 ਜੂਨ 2018 ਨੂੰ ਮੱਸਿਆ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਤੱਕ 208 ਅਰਦਾਸਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। 

ਸਤੰਬਰ 2005 ਨੂੰ ਜਥੇਦਾਰ ਵਡਾਲਾ ਅਤੇ ਸੰਗਤਾਂ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਦਿਹਾੜੇ ਉੱਤੇ ਗਈਆਂ। 2006 ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਾਹ ਮਹਿਮੂਦ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਨੂੰ ਵੀ ਮਿਲਿਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਪ੍ਰਵੇਜ਼ ਮੁਸ਼ਰਫ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਹੁਣ 2019 ਦੀ ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤਾਰੀਖ਼ ਵਾਰੀ ਵੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਹਨ।

ਰਿਪਤ ਕਾਹਲੋਂ : 
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2005 ਨੂੰ ਬਟਾਲਾ ਵਿਖੇ ਸਰਬ ਪਾਰਟੀ ਮੀਟਿੰਗ ਸੱਦੀ ਗਈ, ਜਿਹਦੇ ਵਿੱਚ ਨਾਰੋਵਾਲ ਤੋਂ ਮੰਤਰੀ ਰਿਪਤ ਕਾਹਲੋਂ ਵੀ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਏ। ਰਿਪਤ ਕਾਹਲੋਂ ਦੇ ਪਤੀ ਜਾਵੇਦ ਕਾਹਲੋਂ ਨਾਰੋਵਾਲ ਦੇ ਮੇਅਰ ਸਨ। ਰਿਪਤ ਕਾਹਲੋਂ ਅਤੇ ਜਾਵੇਦ ਕਾਹਲੋਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਲਾਂਘੇ ਬਾਰੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬਾਕਾਇਦਾ ਸਾਡੀ ਆਵਾਜ਼ ਚੁੱਕੀ । 

ਹਿੰਦੂ ਭਰਾ ਵੀ ਹੋਏ ਸ਼ਾਮਲ  : 
ਗੁਰਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਵਡਾਲਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਲਾਂਘਾ ਇਕੱਲਾ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਮਸਲਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਤਾਂ ਸਾਂਝੀਵਾਲਤਾ ਦੀ ਉਮੀਦ ਸੀ, ਜਿਹਦੇ ਵਿੱਚ ਜਥੇਦਾਰ ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਵਡਾਲਾ ਦੇ ਨਾਲ ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਗਿਆਨ ਚੰਦ, ਧਨਾਲ ਤੋਂ ਓਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਅਤੇ ਬੰਡਾਲਾ ਤੋਂ ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਬਾਕੀ ਹਿੰਦੂ ਵੀਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।

ਜ਼ੋਨ ਮੈਕਡੋਨਾਲਡ : 
ਜੌਨ ਸਾਬਕਾ ਅਮਰੀਕਨ ਸਫੀਰ ਹੈ, ਜੋ 40 ਸਾਲ ਅਮਰੀਕਨ ਕੂਟਨੀਤਕ ਅਤੇ ਸਫ਼ੀਰ ਰਹਿਣ ਮਗਰੋਂ 1987 ਵਿੱਚ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1992 ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਮਲਟੀ ਟਰੈਕ ਡਿਪਲੋਮੈਸੀ ਨਾਂ ਦੀ ਸੰਸਥਾ ਬਣਾਈ, ਜੋ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੌਮਾਂ ਵਿੱਚ ਅਮਨ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੀ ਸਦੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤਾਰੀਖ ਬਰਲਿਨ ਦੀ ਕੰਧ ਦਾ ਡਿੱਗਣਾ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਉੜੀ ਮੁਜ਼ੱਫਰਾਬਾਦ ਬੱਸ ਸੇਵਾ ਦੀ ਲਾਮਬੰਦੀ ਵੀ ਜ਼ੋਨ ਮੈਕਡੋਨਾਲਡ ਨੇ ਹੀ ਕੀਤੀ ਸੀ।

ਸਾਊਥ ਏਸ਼ੀਆ ਕੋਪਰੇਸ਼ਨ ਐਂਡ ਦੀ ਰੋਲ ਆਫ ਦੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੇਖਕ ਤ੍ਰਿਦਿਵੇਸ਼ ਸਿੰਘ ਮੈਣੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਜੂਨ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲੇ ਸਨ ਅਤੇ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਤੌਰ ’ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੰਸਥਾ ਆਈ. ਐੱਮ. ਡੀ. ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। 2008 ਵਿੱਚ ਉਹ ਜਾਨ ਨੂੰ ਡੇਰਾ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਲੈ ਕੇ ਆਏ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਜਥੇਦਾਰ ਵਡਾਲਾ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੋਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸੰਸਥਾ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਿੱਖ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਲਾਂਘੇ ਲਈ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। 

ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਿੱਖ ਮਿਸ਼ਨ : 
2005 ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਿੱਖ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁਖੀ ਰਸ਼ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਢੀਂਡਸਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਲਾਂਘੇ  ਲਈ 2009 ਵਿੱਚ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਲਾਂਘੇ ਲਈ ਦੋ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਲਾਂਘੇ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ? ਕਿੰਨਾ ਖਰਚਾ ਆਵੇਗਾ? ਇਸ ਦਾ ਖਾਕਾ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ? ਇਸ ਦੀ ਪੂਰੀ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕਰ ਕੇ ਸਰਵੇ ਦੀਆਂ 560 ਬੁਕਲੈੱਟ ਬਣਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰਹਿਨੁਮਾ ਨੂੰ 2010 ਵਿੱਚ ਇਹ ਬੁੱਕਲੈੱਟ ਵੰਡੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ’ਚ ਖਾਕਾ ਅਤੇ ਖ਼ਰਚੇ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ’ਚ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ ਕਿ ਕੁੱਲ ਖ਼ਰਚਾ 17 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ’ਚ 14.8 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਅਤੇ 2.2 ਮਿਲੀਅਨ ਦਾ ਭਾਰਤ ਦਾ ਖ਼ਰਚਾ ਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਜੋਗ ਹੈ ਜਾਂ ਸਹੀ ਕਿ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਲਾਂਘੇ ਦਾ ਨਮੂਨਾ ਹੂਬਹੂ ਯੂਨਾਈਟਡ ਸਿੱਖ ਮਿਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨਕਸ਼ੇ ਵਰਗਾ ਹੈ। ਰਸ਼ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਢੀਂਡਸਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਿੱਖ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਇਸ ਹੰਭਲੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਨ ਮੈਕਡੋਨਾਲਡ ਦਾ ਸਾਥ ਮਿਲਿਆ। ਇਸ ਲਈ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਿੱਖ ਮਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸੰਗਤਾਂ ਨੇ 42 ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਦਾ ਖ਼ਰਚਾ ਕਰਕੇ ਜ਼ੋਨ ਮੈਕਡੋਨਾਲਡ ਦੀ ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਲਾਂਘੇ ਲਈ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਵਿੱਚ ਜੋੜਿਆ। ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਿੱਖ ਮਿਸ਼ਨ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਪਛਾਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

28 ਨਵੰਬਰ 2018 ਤੋਂ 9 ਨਵੰਬਰ 2019 : 
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ 550 ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣ ਗਈ। ਨਵਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਸੀ। ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਦਿੱਖ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦਾ ਮਸਲਾ ਵੀ ਸੀ। ਨਵਜੋਤ ਸਿੱਧੂ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ਸੀ। ਅਰਦਾਸਾਂ ਦੀ ਬਰਕਤ ਸੀ। 1947 ਵੰਡ ਦੀਆਂ ਵਿੱਛੜੀਆਂ ਬਾਹਵਾਂ ਦੀ ਉਡੀਕ ਸੀ। 28 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਲਾਂਘੇ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 26 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। 72 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਹੁਣ ਦੀਦਾਰ ਹੋਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਦਰਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਗੁਰੂ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਜਿਉਣ ਦਾ ਮੂਲ ਪਿਆ ਹੈ।


rajwinder kaur

Content Editor

Related News