ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦਾ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਕਿਵੇਂ ਪਲਟਿਆ ਤਖ਼ਤਾ? ਲੀਕ ਹੋਈ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆ ਰਿਪੋਰਟ ਤੋਂ ਖੁੱਲ੍ਹੀਆਂ ਪਰਤਾਂ

Monday, Oct 07, 2024 - 10:58 PM (IST)

ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ : ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ ਕਿਵੇਂ ਹੋਇਆ? ਇਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅੰਦੋਲਨ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਇਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਛੱਡ ਕੇ ਭੱਜਣਾ ਪਿਆ? ਲੀਕ ਹੋਈ ਖੁਫੀਆ ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਸਨਸਨੀਖੇਜ਼ ਖੁਲਾਸੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰੇ 'ਤੇ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ-ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਉੱਥੇ, ਰੈਪਰਾਂ ਅਤੇ ਸਮਲਿੰਗੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਲਈ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਕ ਟ੍ਰੇਂਡ 'ਆਰਮੀ' ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਡਾਂਸ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵੀ ਕਰਵਾਏ ਗਏ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਮਸ਼ਹੂਰ ਲੇਖਿਕਾ ਤਸਲੀਮਾ ਨਸਰੀਨ ਨੇ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੰਸਥਾ 'ਗ੍ਰੇਜ਼ੋਨ' ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਲੀਕ ਹੋਏ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਈ ਸਨਸਨੀਖੇਜ਼ ਖੁਲਾਸੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਗ੍ਰੇਜ਼ੋਨ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਅਸਥਿਰ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (ਆਈਆਰਆਈ) ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ ਸੀ। RI ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਇਕ ਸੰਸਥਾ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਐਂਡੋਮੈਂਟ ਫਾਰ ਡੈਮੋਕਰੇਸੀ ਦੀ ਇਕ ਸ਼ਾਖਾ ਹੈ। 40 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਦੇਣ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕਮਾਨ ਸੀਆਈਏ ਵਿਲੀਅਮ ਕੇਸੀ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚ ਰਹੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : RG Kar Case: ਟ੍ਰੇਨੀ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਗੈਂਗਰੇਪ, CBI ਦੀ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟ 'ਚ ਹੋਇਆ ਵੱਡਾ ਖੁਲਾਸਾ

ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਆਈਆਰਆਈ ਨੇ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਲੱਖਾਂ ਡਾਲਰ ਖਰਚ ਕੀਤੇ। ਇਹ ਪੈਸਾ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਚ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਲਈ ਨੈੱਟਵਰਕ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਆਈ.ਆਰ.ਆਈ. ਕਈ ਰੈਪਰਾਂ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜਾਤਾਂ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਨ ਅੰਬੈਸੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿਚ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਡਾਂਸ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ‘ਕੂਪ ਇਨ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼’ ਕਟਆਊਟ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ।

2018 'ਚ ਬਣੀ ਸੀ ਯੋਜਨਾ
ਰਿਪੋਰਟ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹਸੀਨਾ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਲਾਂਭੇ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ 2018 ਵਿਚ ਹੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਫਿਰ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਇਕ ਬੱਸ ਡਰਾਈਵਰ ਨੇ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੇ ਦੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ। ਫਿਰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨੌਜਵਾਨ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਉਤਰ ਆਏ। ਸੜਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਰੋਸ ਵਧ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਸੀਨਾ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨੇ ਪਏ।

ਫਿਰ ਦੰਗੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ
ਇੱਥੇ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਜ਼ੋਰ 'ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਾਰ-ਵਾਰ ਹਰਕਤਾਂ ਹੋਣ ਲੱਗੀਆਂ। ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤੀ ਕੀਤੀ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਭੜਕਾਇਆ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਹ ਹੰਗਾਮਾ ਹੋਰ ਵੱਡਾ ਹੋ ਕੇ ਦੰਗਿਆਂ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਵੇਗਾ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਸਰਕਾਰ ਖਿਲਾਫ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਗੁੱਸਾ ਵਧ ਗਿਆ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚਾਲੇ ਇਹ ਜੰਗ 4 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ, ਜਦੋਂ ਫੌਜ ਨੇ ਦਖਲ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਛੱਡ ਕੇ ਭੱਜਣਾ ਪਿਆ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਹੁਣ ਚੋਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਤੁਹਾਡਾ ਫੋਨ! ਗੂਗਲ ਲਿਆਇਆ 3 ਖ਼ਾਸ ਸਕਿਓਰਿਟੀ ਫੀਚਰਸ

21 ਸਾਲ ਤੋਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼... 
ਆਈਆਰਆਈ 2003 ਤੋਂ ਢਾਕਾ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ, ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਅਦਾਲਤ ਤੱਕ ਵੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਨੇ ਪਿਛਲੇ 21 ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਕ ਪੂਰੀ ਟੀਮ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਆਰਟਿਸਟ ਅਤੇ ਡਾਂਸ ਆਰਟਿਸਟ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਮਦਦ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਫੈਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ।

ਮੁਖਬਰਾਂ ਦੇ ਇੰਟਰਵਿਊ
ਇਕ ਦਾਅਵਾ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਵੱਡੇ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜਦੋਂ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 2018 ਵਿਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜਿੱਤ ਮਿਲੀ ਤਾਂ ਆਈਆਰਆਈ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨਾਕਾਮ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰ ਆਈਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੇ ਢੁੱਕਵੀਂ ਫ਼ੌਜ ਬਣਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਖੋਜ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ 304 ਮੁਖਬਰਾਂ ਦੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਲਈ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 48 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਗਰੁੱਪ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕੀਤੀ ਗਈ। 13 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੰਤ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 170 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੌਂਪੀ ਗਈ ਸੀ।


 


Sandeep Kumar

Content Editor

Related News