ਕੈਨੇਡਾ ਚੋਣਾਂ : ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਚੋਣ

ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ- ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਬਿਗੁਲ ਵੱਜ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਚਾਰ ਮੁੱਖ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿਚ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੈ ਪਰ ਮੁੱਖ ਮੁਕਾਬਲਾ ਲਿਬਰਲ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾ ਤੇ PM ਮਾਰਕ ਕਾਰਨੀ ਅਤੇ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾ ਪੀਅਰੇ ਪੋਇਲੀਵਰੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ। ਉਂਝ ਕਾਨੂੰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸੰਘੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦਾ ਅੰਤਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ 20 ਅਕਤੂਬਰ 2025 ਨੂੰ ਹੋਣੀਆਂ ਸਨ। ਪਰ ਹਾਲਾਤ ਅਜਿਹੇ ਹੋ ਗਏ ਕਿ ਇੱਥੇ ਜਲਦੀ ਚੋਣਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਛੇ ਟਾਈਮ ਜ਼ੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਧਾਰਤ ਪੋਲਿੰਗ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਵੇਰੇ 7 ਵਜੇ (ਸ਼ਾਮ 7.30 ਵਜੇ IST) ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ।

ਇਸ ਲਈ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚੋਣਾਂ

ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਲਦੀ ਚੋਣਾਂ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਗਵਰਨਰ ਜਨਰਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਸਲਾਹ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਭੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਜਦੋਂ ਸਰਕਾਰ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਬਹੁਮਤ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਵਰਨਰ ਜਨਰਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅਸਤੀਫਾ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮਾਰਕ ਕਾਰਨੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾ ਵਿਕਲਪ ਚੁਣਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਇਹ ਰਹੀ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੇ ਟੈਰਿਫ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਤਣਾਅ ਵਿਚਕਾਰ ਕਾਰਨੀ ਵੱਡੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਜਨਾਦੇਸ਼ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਅਪ੍ਰੈਲ 2025 ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਇੰਝ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਚੋਣ 

ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸੰਘੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੋਟਰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਵੋਟ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੇ। ਉਹ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ "ਫਸਟ-ਪਾਸਟ-ਦੀ-ਪੋਸਟ" ਵਿਧੀ ਲਾਗੂ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਹਰੇਕ ਹਲਕੇ (ਰਾਈਡਿੰਗ) ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਜਿੱਤਦਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਇਸਨੂੰ ਕੁੱਲ ਵੋਟਾਂ ਦਾ ਬਹੁਮਤ (50% ਤੋਂ ਵੱਧ) ਨਾ ਵੀ ਮਿਲੇ। ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਸੰਸਦ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਕਾਮਨਜ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 343 ਸੀਟਾਂ ਹਨ। ਹਰੇਕ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੋਟਰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਵੋਟ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੇ ਸਗੋਂ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ (ਐਮ.ਪੀ) ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀਟਾਂ ਵਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਨੇਤਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਬਹੁਮਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਤਾਂ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਛੋਟੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਚਲਾਉਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਪਾਰਟੀਆਂ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ 'ਚ

ਇਸ ਵਾਰ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਮੁੱਖ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਲਿਬਰਲ ਪਾਰਟੀ ਹੈ ਜੋ ਮੌਜੂਦਾ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਪਾਰਟੀ ਹੈ। ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੁਣ ਮਾਰਕ ਕਾਰਨੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਪਾਰਟੀ 2015 ਤੋਂ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਦੂਜੀ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਪਾਰਟੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੀਅਰੇ ਪੋਇਲੀਵਰੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਮੁੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀ ਹੈ। ਜਗਮੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਨਿਊ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ (ਐਨ.ਡੀ.ਪੀ) ਤੀਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪਾਰਟੀ ਹੈ। ਚੌਥੀ ਪਾਰਟੀ ਬਲਾਕ ਕਿਊਬੇਕੋਇਸ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਊਬੈਕ ਸੂਬੇ ਦੀ ਇੱਕ ਖੇਤਰੀ ਪਾਰਟੀ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਚੋਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਮੁਤਾਬਕ ਮਾਰਕ ਕਾਰਨੀ ਨੂੰ ਚੋਣ ਲੜਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਪੀਅਰੇ ਪੋਇਲੀਵਰੇ ਵੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਹੋਣਗੇ।

ਸਰਵੇਖਣ 'ਚ ਖੁਲਾਸਾ

ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਏ ਓਪੀਨੀਅਨ ਪੋਲ ਵਿੱਚ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਲੀਡ ਮਿਲਦੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀ। 20 ਜਨਵਰੀ, 2025 ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਟਰੰਪ ਦੁਬਾਰਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ ਤਾਂ ਰੂੜੀਵਾਦੀਆਂ ਦਾ ਗ੍ਰਾਫ 44.8 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ 'ਤੇ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਦਾਰਵਾਦੀਆਂ ਦਾ ਗ੍ਰਾਫ ਸਿਰਫ 21.9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ 'ਤੇ ਸੀ। ਪਰ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਬਰਲਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲਿਬਰਲ ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ 40 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਲੀਡ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵਾਂ ਨੂੰ 40 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਇਹ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਲਿਬਰਲਾਂ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਲੀਡ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸਰਵੇਖਣ ਮੁਤਾਬਕ ਲਿਬਰਲ ਆਪਣੇ ਦਮ 'ਤੇ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਲ ਕਰੇਗੀ।

ਨਤੀਜੇ ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣਗੇ: 

ਇਲੈਕਸ਼ਨਜ਼ ਕੈਨੇਡਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਚੋਣ ਵਾਲੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਹੀ "ਵਿਸ਼ਾਲ ਬਹੁਮਤ" ਵਾਲੇ ਬੈਲਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਏਪੀ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਹਰੇਕ ਚੋਣ ਸਥਾਨ ਆਪਣੇ ਚੋਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਨੂੰ ਹੱਥੀਂ ਗਿਣਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਇਲੈਕਸ਼ਨਜ਼ ਕੈਨੇਡਾ ਦਫ਼ਤਰ ਨੂੰ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਸਥਾਨਕ ਇਲੈਕਸ਼ਨਜ਼ ਕੈਨੇਡਾ ਦਫ਼ਤਰ ਇਲੈਕਸ਼ਨਜ਼ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਡੇਟਾ ਅਪਲੋਡ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਸਿੱਧੇ ਨਿਊਜ਼ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸੈੱਟ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ 29 ਅਪ੍ਰੈਲ ਸਵੇਰੇ 10 ਵਜੇ IST ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।

ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8

ਨੋਟ- ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਕੁਮੈਂਟ ਕਰ ਦਿਓ ਆਪਣੀ ਰਾਏ।