Fact Check : ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ CM ਮੋਹਨ ਯਾਦਵ ਤੇ ਅਦਾਕਾਰਾ ਜੈਕਲੀਨ ਦੀਆਂ AI ਨਾਲ ਬਣੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਾਇਰਲ
Friday, Jan 17, 2025 - 01:27 PM (IST)
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ - ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮੋਹਨ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਦਾਕਾਰਾ ਜੈਕਲੀਨ ਫਰਨਾਂਡੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕਥਿਤ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ 'ਤੇ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨਾਲ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਮੋਹਨ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਜੈਕਲੀਨ ਫਰਨਾਂਡੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਕਲੱਬ ਤੋਂ ਹੋਟਲ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਇਹ ਤਸਵੀਰਾਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮੋਹਨ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਜੈਕਲੀਨ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਕਰਨ ਲਈ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏ. ਆਈ.) ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫਰਜੀ ਹਨ।
ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਵਾਇਰਲ?
ਇੱਕ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਸਾਈਟ ਥ੍ਰੈੱਡ 'ਤੇ ਤਿੰਨ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ, "ਮੋਹਨ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਜੈਕਲੀਨ ਫਰਨਾਂਡੀਜ਼ ਦੇ ਕਲੱਬ ਤੋਂ ਹੋਟਲ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈਆਂ।"
ਇਹ ਤਸਵੀਰਾਂ 16 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ ਦੇ ਕੰਟੈਂਟ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਉਵੇਂ ਹੀ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਆਰਕਾਈਵ ਲਿੰਕ ਇੱਥੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੜਤਾਲ
ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਸਾਰੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ Grok ਲਿਖਿਆ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਗ੍ਰੋਕ ਐਕਸ 'ਤੇ ਇੱਕ ਏ. ਆਈ. ਚੈਟਬੋਟ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਉਪਭੋਗਤਾ ਟੈਕਸਟ ਪ੍ਰੋਂਪਟ ਟਾਈਪ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਤਸਵੀਰਾਂ ਤਿਆਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗ੍ਰੋਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਤੀਆਂ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹਸਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵੀ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜਾਂਚ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਦੋ AI ਚਿੱਤਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਟੂਲਸ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ। ਹਾਈਵ ਮਾਡਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸਾਈਟ ਇੰਜਣ ਵਰਗੇ ਟੂਲਸ ਨੇ ਤਿੰਨੋਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ AI ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਵਜੋਂ ਪਛਾਣਿਆ।
ਪਹਿਲਾਂ, ਅਸੀਂ Hive ਮਾਡਰੇਸ਼ਨ ਟੂਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਟੂਲ 'ਤੇ ਪਹਿਲੀ ਫੋਟੋ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਟੂਲ ਨੇ ਫੋਟੋ ਦੇ AI ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਦੀ 97 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਿਖਾਈ।
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਾਈਵ ਮਾਡਰੇਸ਼ਨ ਨੇ ਦੂਜੀ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ 97.9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ AI ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ 72.2 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ AI ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਦੱਸਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਹੇਠਾਂ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਜਾਂਚ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਟੂਲ ਸਾਈਟ ਇੰਜਣ ਰਾਹੀਂ ਫੋਟੋ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਟੂਲ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਫੋਟੋ ਦੇ AI ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ 92 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੰਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਫੋਟੋ ਦੇ AI ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ 99 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਿੱਤੀ।
ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਜਾਂਚ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਏ. ਆਈ. ਮਾਹਰ ਮੋਹਿਤ ਸਾਹੂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਤਿੰਨੋਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨਕਲੀ ਹਨ। ਇਹ X ਦੇ Grok ਟੂਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਹੱਥਾਂ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਪੁਤਲੀਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੀ।
ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ, ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਭੋਪਾਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਨਾਇਡੂਨੀਆ ਅਖਬਾਰ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸੰਪਾਦਕ ਧਨੰਜੈ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀਆਂ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨਕਲੀ ਹਨ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਲਪਨਿਕ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਾਇਰਲ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਹੁਣ ਵਾਰੀ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਕਲੀ ਅਤੇ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਸਾਨੂੰ ਸਬੰਧਤ ਖਾਤੇ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਖਾਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ।
ਸਿੱਟਾ : ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨਕਲੀ ਹਨ। ਇਹ ਗ੍ਰੋਕ ਟੂਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸੱਚਾਈ ਨਹੀਂ ਹੈ।
