ਰਿਟੇਲ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ 18 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ–ਦੇਸ਼ ’ਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਕ ਪੋਲ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ’ਚ ਰਿਟੇਲ ਮਹਿੰਗਾਈ ਅਪ੍ਰੈਲ ’ਚ 18 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਈਂਧਨ ਅਤੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਲਗਾਤਾਰ ਚੌਥੇ ਮਹੀਨੇ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੀ ਉੱਪਰੀ ਲਿਮਿਟ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਮਹਿੰਗਾਈ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਦੇਸ਼ ’ਚ 5 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੂਬਿਆਂ ’ਚ ਚੋਣਾਂ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਈਂਧਨ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ’ਚ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਰੋਕੀ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਟਰੋਲ-ਡੀਜ਼ਲ ਦੇ ਰੇਟ ਵਧਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਸੀ। ਲਿਹਾਜਾ ਮਹਿੰਗਾਈ ਵਧਣ ਲੱਗੀ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਫਰਵਰੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ’ਚ ਯੂਕ੍ਰੇਨ-ਰੂਸ ਜੰਗ ਕਾਰਨ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਊਰਜੀ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਫੂਡ ਅਤੇ ਈਂਧਨ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੇ ਖੇਡ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜਿਆ
ਭੋਜਨ ਮਹਿੰਗਾਈ, ਖਪਤਕਾਰ ਮੁੱਲ ਸੂਚਕ ਅੰਕ (ਸੀ. ਪੀ. ਆਈ.) ਬਾਸਕੇਟ ਦਾ ਲਗਭਗ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਮਾਰਚ ’ਚ ਇਹ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਸਬਜ਼ੀ ਅਤੇ ਖਾਣ ਪਕਾਉਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ’ਚ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੇ ਉੱਚੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਨੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਤੀਜੀ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ’ਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੂੰ ਅਪ੍ਰੈਲ ’ਚ 7.5 ਫੀਸਦੀ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 45 ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਦੇ 5-9 ਮਈ ਦੇ ਪੋਲ ’ਚ ਇਹ ਅਨੁਮਾਨ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੀ ਉੱਪਰਲੀ ਲਿਮਿਟ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ ਮਹਿੰਗਾਈ
ਅਕਤੂਬਰ 2020 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਉੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰ. ਬੀ. ਆਈ. ਦੇ ਉੱਪਰਲੀ ਲਿਮਿਟ 6 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। 12 ਮਈ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਡਾਟਾ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨ ਮੁਤਾਬਕ ਮਹਿੰਗਾਈ 7.0 ਅਤੇ 7.85 ਫੀਸਦੀ ਦਰਮਿਆਨ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਰਿਜ਼ਰਵਬੈਂਕ ਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੀ ਉੱਪਰਲੀ ਲਿਮਿਟ 6 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਉੱਪਰਲੀ ਲਿਮਿਟ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗਾਈ ਕਾਫੀ ਉੱਪਰ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ।
ਕੈਪੀਟਲ ਇਕਨੌਮਿਕਸ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸ਼ਿਲਨ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉੱਚੀ ਫੂਡ ਅਤੇ ਈਂਧਨ ਕੀਮਤ ਕਾਰਨ ਅਪ੍ਰੈਲ ’ਚ ਸੀ. ਪੀ. ਆਈ. ਮਹਿੰਗਾਈ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਰ ਮਹਿੰਗਾਈ ਵੀ ਵਧਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਹੈਰਾਨੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਖਤਰਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ਲਗਾਤਾਰ ਉੱਪਰ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਕੋਰ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੂੰ ਵੀ ਉੱਪਰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਏਗੀ ਜੋ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਵਧੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਰਾਬ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ’ਚ ਇਸ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਰੁਪਏ ’ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ।