2019 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਨਿਰਯਾਤ ’ਚ 62% ਦਾ ਵਾਧਾ
Tuesday, Mar 18, 2025 - 01:37 PM (IST)

ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ - ਮਨੀਕੰਟਰੋਲ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਨੂੰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਨਿਰਯਾਤ 2024 ’ਚ ਇਕ ਨਵੇਂ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇਗਾ, ਜੋ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ $600 ਮਿਲੀਅਨ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰੇਗਾ। ਭਾਵੇਂ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਨਿਰਯਾਤ ’ਚ 62 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਹੌਲੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, 2019 ਤੋਂ 24 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਇਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਵਪਾਰਕ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। "ਦੁਵੱਲੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹਨ," ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਲਕਸਨ ਨੇ 17 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ’ਚ ਕਿਹਾ। ਲਕਸਨ, ਜੋ 16 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਆਇਆ ਸੀ, ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਰਾਇਸੀਨਾ ਡਾਇਲਾਗ ’ਚ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਵੀ ਹੈ।
ਕੋਵਿਡ ਬਦਲਾਅ
ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਪਾਰ 2015 ’ਚ $862 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 2024 ’ਚ $1.2 ਬਿਲੀਅਨ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਕੋਵਿਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਬਦਲ ਗਈ ਹੈ। ਇਕ ਘਾਟੇ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ, ਭਾਰਤ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ’ਚ ਇਕ ਵਾਧੂ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਬਦਲ ਗਿਆ ਹੈ।
2020 ’ਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ 29 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਵਪਾਰ ਸਰਪਲੱਸ ਕਮਾਇਆ, ਜੋ ਅਗਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ’ਚ ਵਧ ਕੇ 132 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਿਆ। 2024 ’ਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ 85 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਵਾਧੂ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ ਕਿਉਂਕਿ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦਾ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਫਿਰ ਵਧਿਆ। ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਨਿਰਯਾਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਸਤੂ ਵਜੋਂ ਖਣਿਜ ਬਾਲਣਾਂ ਨੇ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ ਹੈ, ਜੋ ਕੁੱਲ ਵਪਾਰ ਦਾ 13 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਮੋਬਾਈਲ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਅਸੈਂਬਲਿੰਗ ’ਚ ਆਪਣੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਵੀ ਨਿਰਯਾਤ ਦੀ ਪੌੜੀ ਚੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹਨ।
ਵਧੇਰੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ
ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। 2024 ’ਚ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ਦਾ 56.2 ਫੀਸਦੀ ਚੋਟੀ ਦੀਆਂ 10 ਵਸਤੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ 2019 ’ਚ, 48 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨਿਰਯਾਤ ਚੋਟੀ ਦੀਆਂ 10 ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ’ਚੋਂ ਆਇਆ ਸੀ। ਦਰਾਮਦਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ’ਚ ਇਕਾਗਰਤਾ ਘਟੀ ਹੈ ਪਰ ਕੇਂਦਰਿਤ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਚੋਟੀ ਦੀਆਂ 10 ਵਸਤੂਆਂ ਦਰਾਮਦਾਂ ਦਾ 87.5 ਫੀਸਦੀ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ 89.9 ਫੀਸਦੀ ਸੀ।