ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2025 'ਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ ਨਿਰਯਾਤ 60,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ- ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 (FY25) ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ ਨਿਰਯਾਤ ਹੁਣ ਤੱਕ 60,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। 1 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ 2025 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਖੇਤਰ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਪਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੰਮੇ ਹੋਏ ਝੀਂਗੇ ਮੁੱਖ ਚਾਲਕ ਵਜੋਂ ਉਭਰੇ, ਜੋ ਕੁੱਲ ਨਿਰਯਾਤ ਦਾ ਲਗਭਗ ਦੋ-ਤਿਹਾਈ ਹਿੱਸਾ ਸਨ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024 'ਚ ਭਾਰਤ ਨੇ 60,523.89 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕੀਮਤ ਦਾ 1.78 ਮਿਲੀਅਨ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ ਭੇਜਿਆ। ਮੁੱਖ ਨਿਰਯਾਤ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਸਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਾਲੀਅਮ ਵਿੱਚ 2.67 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ।

ਬਰਾਮਦ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ
ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ ਨਿਰਯਾਤ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਝੀਂਗਾ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਫੀਡ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਮੁੱਖ ਇਨਪੁਟਸ 'ਤੇ ਮੂਲ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ (BCD) ਨੂੰ 5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਰੂਡਸਟਾਕ, ਪੌਲੀਚੇਟ ਕੀੜੇ, ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਫੀਡ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਝੀਂਗਾ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਫੀਡ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਇਨਪੁਟਸ 'ਤੇ ਵਾਧੂ ਛੋਟਾਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੀਆਂ।

ਕੇਂਦਰੀ ਅਸਿੱਧੇ ਟੈਕਸ ਅਤੇ ਕਸਟਮ ਬੋਰਡ (CBIC) ਨੇ ਜਲ-ਪਾਲਣ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ਲਈ ਕਈ ਟੈਕਸ ਸੁਧਾਰ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਹਨ:

ਖਣਿਜ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਪ੍ਰੀਮਿਕਸ: ਜ਼ਰੂਰੀ ਫੀਡ ਸਮੱਗਰੀ ਲਈ ਬੀਸੀਡੀ ਨੂੰ 5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਜਲ-ਖੁਰਾਕ ਸਮੱਗਰੀ: ਕ੍ਰਿਲ ਮੀਲ, ਮੱਛੀ ਲਿਪਿਡ ਤੇਲ, ਕੱਚਾ ਮੱਛੀ ਤੇਲ, ਐਲਗਲ ਪ੍ਰਾਈਮ (ਆਟਾ) ਅਤੇ ਐਲਗਲ ਤੇਲ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ।
ਨਵੀਨਤਾ ਸਹਾਇਤਾ: ਕੀੜੇ-ਮਕੌੜਿਆਂ ਦੇ ਖਾਣੇ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਿੰਗਲ-ਸੈੱਲ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਲਈ ਬੀਸੀਡੀ ਘਟਾਇਆ ਗਿਆ।
ਫੀਡ ਨਿਰਮਾਣ: ਝੀਂਗਾ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਦੀ ਖੁਰਾਕ 'ਤੇ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ 5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬੀਸੀਡੀ ਲਾਗੂ ਹੈ।

ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ ਆਯਾਤਕ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਮੁੱਲ (2.55 ਬਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ) ਵਿੱਚ 34.53 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਜੰਮੇ ਹੋਏ ਝੀਂਗਾ ਮੋਹਰੀ ਉਤਪਾਦ ਸੀ, ਜੋ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨਿਰਯਾਤ ਦਾ 91.9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਚੀਨ ਦੂਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਜੋਂ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ 1.38 ਬਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦੇ 451,000 ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਦਾ ਆਯਾਤ ਕੀਤਾ। ਜਪਾਨ ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰਿਹਾ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀਅਤਨਾਮ, ਥਾਈਲੈਂਡ, ਕੈਨੇਡਾ, ਸਪੇਨ, ਬੈਲਜੀਅਮ, ਯੂਏਈ ਅਤੇ ਇਟਲੀ ਦਾ ਸਥਾਨ ਹੈ।