ਸਾਵਧਾਨ ! ਸੂਬੇ ''ਚ ਫੈਲ ਰਹੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਬਿਮਾਰੀ, ਜਾਰੀ ਹੋ ਗਈ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ, ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕ ਰਹਿਣ ALERT
Friday, Oct 24, 2025 - 11:31 AM (IST)
ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ : ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਕਈ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ 'ਚ ਭੇਡਾਂ ਅਤੇ ਬੱਕਰੀਆਂ 'ਚ ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਸੜਨ, ਇੱਕ ਛੂਤ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਵੈਟਰਨਰੀ ਐਂਡ ਐਨੀਮਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ (LUVAS), ਹਿਸਾਰ ਨੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕਾਂ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪਸ਼ੂ ਜਨ ਸਿਹਤ ਤੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਡਾ. ਰਾਜੇਸ਼ ਖੁਰਾਨਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ ਡਾ. ਵਿਨੋਦ ਕੁਮਾਰ ਵਰਮਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀਆਂ ਮਾਹਰ ਟੀਮਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹਨ, ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਹਾਲੀਆ ਮਾਨਸੂਨ ਸੀਜ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਗਿੱਲੇ ਅਤੇ ਚਿੱਕੜ ਵਾਲੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੇ ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਸੜਨ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਦਾ ਜੋਖਮ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਡਾਈਚੇਲੋਬੈਕਟਰ ਨੋਡੋਸਸ ਅਤੇ ਫੂਸੋਬੈਕਟੀਰੀਅਮ ਨੈਕਰੋਫੋਰਮ ਨਾਮਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਖੁਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਰੰਤ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਲੰਗੜਾਪਨ, ਗੰਭੀਰ ਦਰਦ ਅਤੇ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਉੱਨ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗਿਰਾਵਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਸੜਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਤੁਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਖੁਰਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਸੋਜ ਅਤੇ ਲਾਲੀ, ਬਦਬੂਦਾਰ ਸੜਨ, ਖੁਰਾਂ ਦੀ ਉੱਪਰਲੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦਾ ਵੱਖ ਹੋਣਾ, ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਬੁਖਾਰ ਅਤੇ ਬੇਚੈਨੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਹਿਸਾਰ, ਭਿਵਾਨੀ ਅਤੇ ਜੀਂਦ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਚੁਰੂ ਅਤੇ ਹਨੂੰਮਾਨਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੈ।
LUVAAS ਨੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਸੁੱਕਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਨਿਯਮਤ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਜ਼ਿੰਕ ਸਲਫੇਟ, 4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਫਾਰਮੇਲਿਨ, ਜਾਂ 0.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲਾਲ ਦਵਾਈ ਦੇ ਘੋਲ ਨਾਲ ਖੁਰਾਂ ਦੀ ਸਫਾਈ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਰੱਖੋ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੁਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ, ਅਤੇ ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਮੱਖੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਓ। ਜੇਕਰ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ।
ਡਾ. ਖੁਰਾਨਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਪੀ.ਪੀ.ਆਰ. ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਟਿੱਕ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਪਰਜੀਵੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹੋਰ ਛੂਤ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਵੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਸੜਨ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਬਾਰੇ, LUVAS ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਰਮੇਸ਼ ਅਤੇ ਡਾ. ਪੱਲਵੀ ਨੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਫਾਈ, ਜੈਵਿਕ-ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣ। ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ, ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ਲਈ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਪਸ਼ੂ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
