Fact Check: ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਮਹਾਕੁੰਭ ''ਚ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਕਾਰਨ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਗਲਤ

Fact Check by Boom

ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ - 19 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਇਸ ਝੂਠੇ ਦਾਅਵੇ ਨਾਲ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਬੰਬ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।

BOOM ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਲ ਦਾਅਵਾ ਝੂਠਾ ਹੈ। ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਦੀ ਇਹ ਘਟਨਾ ਮੇਲਾ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਗੀਤਾ ਪ੍ਰੈਸ ਦੇ ਪੰਡਾਲ ਵਿੱਚ ਗੈਸ ਸਿਲੰਡਰ ਲੀਕ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਵਾਪਰੀ।

ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਕੁੰਭ ਮੇਲਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਦੀ ਘਟਨਾ ਦੇ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟੈਕਸਟ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਲਿਖਿਆ ਹੈ, 'ਮਹਾਕੁੰਭ 'ਚ ਬੰਬ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ।'

ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਵੀਡੀਓ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਕ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, 'ਮਹਾਕੁੰਭ ਮੇਲਾ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ 'ਚ ਬੰਬ ਧਮਾਕਾ।'

(ਆਰਕਾਇਵਡ ਲਿੰਕ)
ਕਈ ਹੋਰ ਯੂਜ਼ਰ (ਆਰਕਾਇਵਡ ਲਿੰਕ) ਨੇ ਵੀ ਇਸੇ ਦਾਅਵੇ ਨਾਲ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਫੈਕਟ ਚੈਕ
ਬੂਮ ਨੇ ਦਾਅਵੇ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹਾਕੁੰਭ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ।

ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਦੇ ਕੁੰਭ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸੈਕਟਰ 19 ਵਿੱਚ 19 ਜਨਵਰੀ 2024 ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 4 ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਗੈਸ ਸਿਲੰਡਰ ਫਟਣ ਕਾਰਨ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ ਸੀ। ਕੁਝ ਹੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਨੇ ਭਿਆਨਕ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਿਆ। ਮੇਲਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ 250 ਤੋਂ ਵੱਧ ਟੈਂਟ ਪੰਡਾਲ ਅੱਗ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆ ਗਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਐਨ.ਡੀ.ਆਰ.ਐਫ. ਅਤੇ ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਦੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਨੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਅੱਗ ’ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾ ਲਿਆ।

ਨਿਊਜ਼ 18 ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਗੀਤਾ ਪ੍ਰੈੱਸ ਦੀ ਰਸੋਈ 'ਚ ਚਾਹ ਬਣਾਉਣ ਦੌਰਾਨ ਸਿਲੰਡਰ ਲੀਕ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ। ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਦੀ ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ ਬਲਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਹਾਦਸਾ ਸੀ।

ਕਿਸੇ ਵੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਮੇਲਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦੈਨਿਕ ਭਾਸਕਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਮਹਾਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਦੇ ਚੀਫ਼ ਫਾਇਰ ਅਫ਼ਸਰ ਪ੍ਰਮੋਦ ਸ਼ਰਮਾ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਦੇ 10 ਮਿੰਟਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਪੁਲਸ ਕਰਮਚਾਰੀ, ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਦੀ ਟੀਮ ਅਤੇ 600 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਐੱਨਡੀਆਰਐੱਫ-ਐੱਸਡੀਆਰਐੱਫ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਸਨ।

ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਏਐਨਆਈ ਨੇ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਦੇ ਡੀਐਮ ਰਵਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ ਮੰਡੇਰ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ 19 ਜਨਵਰੀ, 2024 ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 5:11 ਵਜੇ ਕਿਹਾ, "ਗੀਤਾ ਪ੍ਰੈਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪ੍ਰਯਾਗਵਾਲ ਦੇ 10 ਤੰਬੂਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅੱਗ ਫੈਲਣ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲੀ। ਫਾਇਰ ਅਤੇ ਪੁਲਸ ਦੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈਆਂ। ਅੱਗ ਨੂੰ ਬੁਝਾਇਆ ਗਿਆ। ਸਥਿਤੀ ਆਮ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।

#WATCH प्रयागराज के DM रविंद्र कुमार मंदर ने कहा, "आज 4:30 बजे कुंभ क्षेत्र सेक्टर 19 के गीता प्रेस में आग लगने की सूचना हमे मिली थी। अग्निशमन और पुलिस की टीम मौके पर पहुंची। गीता प्रेस के साथ 10 प्रयागवाल के टेंट में भी आग फैलने की सूचना मिली थी जिसको बुझा लिया गया है। स्थिति… https://t.co/eWoFr4IBWj pic.twitter.com/vox2tegKjD

— ANI_HindiNews (@AHindinews) January 19, 2025

ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮਹਾਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਮੁਕਤ ਬਣਾਉਣ ਲਈ 350 ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ, 2000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਮੈਨਪਾਵਰ, 50 ਫਾਇਰ ਸਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ 20 ਫਾਇਰ ਪੋਸਟਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਅਖਾੜਿਆਂ ਅਤੇ ਟੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਫਾਇਰ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਇਕਯੁਪਮੈਂਟ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ।

(Disclaimer: ਇਹ ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ ਮੂਲ ਤੌਰ 'ਤੇ Boom ਵੱਲੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ Shakti Collective ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ‘ਜਗ ਬਾਣੀ’ ਨੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ)