ਲਾਲ ਸਾਗਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੁਚਿੱਤੀ ''ਚ ਜਿਨਪਿੰਗ, ਈਰਾਨ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਜਾਂ ਚੀਨ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ?

ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ— ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਲਾਲ ਸਾਗਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੁਚਿੱਤੀ 'ਚ ਹਨ ਕਿ ਈਰਾਨ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨੀ ਹੈ ਜਾਂ ਚੀਨ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣਾ ਹੈ। ਜਾਰਡਨ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਡਰੋਨ ਹਮਲੇ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨੀ ਪ੍ਰੌਕਸੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਬੰਬਾਰੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ 85 ਤੋਂ ਵੱਧ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਖੇਤਰੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਅਮਰੀਕੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਦਰਜਨਾਂ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਸੰਕਟ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਯਮਨ ਤੋਂ ਲਾਲ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰਕ ਸ਼ਿਪਿੰਗ 'ਤੇ ਹੋਤੀ ਹਮਲਿਆਂ ਨੇ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਾਇਆ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਬੀਮਾ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਖਰਚੇ ਵਧੇ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮੰਦੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ।
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਿੰਦਾ ਦੇ ਹੜ੍ਹ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਚੀਨ ਦੀ ਚੁੱਪੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਬੋਲਦੀ ਹੈ। ਬਾਹਰੋਂ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪੋਕਰ ਚਿਹਰਾ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਚੀਨ ਦੀ ਅਦੁੱਤੀ ਦੁਬਿਧਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੁਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਲੋਬਲ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਲਈ ਇਸ ਦੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਵਧਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਚੀਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਜਾਇਜ਼ਤਾ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਦੀ ਬੇਚੈਨੀ ਨਾਲ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ, ਹਾਉਥੀ ਦੇ ਸਰਪ੍ਰਸਤ, ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੀਨ ਨਾਲ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਬੰਧ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੁਆਰਾ ਸਾਊਦੀ-ਇਰਾਨੀ ਸਧਾਰਣਕਰਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਬ੍ਰਿਕਸ ਗੱਠਜੋੜ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਦੇ ਦਾਖਲੇ ਦੀ ਦਲਾਲੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਭਾਵੇਂ ਈਰਾਨ ਅਮਰੀਕੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੈ, ਚੀਨ, ਰੂਸ ਵਾਂਗ, ਈਰਾਨੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਚੀਨੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬੀਜਿੰਗ ਤਹਿਰਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ "ਰਚਨਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਿੱਸਾ ਲਵੇਗਾ"। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਈਰਾਨੀ ਵਿਰੋਧ ਵਧਦਾ ਗਿਆ, ਚੀਨ ਨੇ "ਈਰਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਬਾਹਰੀ ਤਾਕਤਾਂ" ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ। ਤਹਿਰਾਨ ਲਈ ਚੀਨ ਦਾ ਪੂਰਾ-ਪੂਰਾ ਸਮਰਥਨ ਹੁਣ ਘਟਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਈਰਾਨੀ ਪ੍ਰੌਕਸੀ ਬੰਬਾਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਐਲਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਜੰਗ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਡਰਦਾ।
ਹੈਥਿਸ 'ਤੇ, ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸਿਰਫ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ "ਸਾਰੀਆਂ ਸਬੰਧਤ ਧਿਰਾਂ" ਨੂੰ "ਅੱਗ ਨੂੰ ਭੜਕਾਉਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਦੇ "ਉੱਚਤਾਵਾਦੀ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ" ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਆਮ ਆਲੋਚਨਾ ਤੋਂ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਯਮਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਬਿਆਨ ਇਕਸਾਰ ਗੈਰ-ਵਚਨਬੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਯਮਨ ਸੰਕਟ ਜਾਂ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਆਰਥਿਕ ਜਾਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵੱਲੋਂ ਕੋਈ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।