ਯੂਕੇ ਤੋਂ 9ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਭਾਰਤ ਲਿਆਂਦੀ ਜਾਵੇਗੀ ਵਾਪਸ

ਲੰਡਨ (ਭਾਸ਼ਾ): ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਇਕ ਮੰਦਰ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਵਿਚ ਸਮਗਲਿੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ 9ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਪੱਥਰ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ (ASI) ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਪੱਥਰ ਨਟਰਾਜ/ਨਟੇਸ਼ ਮੂਰਤੀ, “ਜਟਾਮੁਕਟ ਅਤੇ ਤ੍ਰਿਨੇਤ੍ਰ ਦੇ ਨਾਲ ਚਾਤੁਰਾ ਪੋਜ਼ ਦਿੰਦੀ ਹੈ” ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਚਾਰ ਫੁੱਟ ਉੱਚੀ, ਪ੍ਰਤੀਹਾਰ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਇਕ ਦੁਰਲੱਭ ਚਿੱਤਰਨ ਹੈ।ਇਹ ਫਰਵਰੀ 1998 ਵਿਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਬਰੋਲੀ ਵਿਚ ਘਾਟੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਰ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਹੋਈ ਸੀ। 2003 ਵਿਚ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਕਿ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਤਸਕਰੀ ਕਰਕੇ ਯੂ.ਕੇ. ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਯੂਕੇ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਕਿਹਾ,“ਜਦੋਂ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੰਡਨ ਵਿਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ, ਤਾਂ ਯੂਕੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਨਿੱਜੀ ਕੁਲੈਕਟਰ ਕੋਲ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ, ਜੋ ਲੰਡਨ ਵਿਚ ਮੂਰਤੀ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਰਜੀ ਨਾਲ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਸਾਲ 2005 ਵਿਚ ਯੂਕੇ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।” ਅਗਸਤ 2017 ਵਿਚ, ਏ.ਐਸ.ਆਈ. ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਨੇ ਇੰਡੀਆ ਹਾਊਸ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਮੂਰਤੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਨੇ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਮੁੱਖ ਲਾਬੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇਹ ਉਹੀ ਮੂਰਤੀ ਹੈ ਜੋ ਘਾਟੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਰ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਇਕ ਅਧਿਕਾਰਤ ਭਾਰਤੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦੇ ਸਿਲਸਿਲੇ ਵਿਚ, ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ (ਐਮ.ਈ.ਏ.) ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਚੋਰੀ ਅਤੇ ਸਮਗਲਿੰਗ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਮੁੜ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਪੁਰਾਣੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਲੰਡਨ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ (HCI) ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਸਫਲ ਬਹਾਲੀ ਅਤੇ ਵਾਪਸ ਮੁੜਨ ਵਿਚ ਵੀ ਮੋਹਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਬਿਆਨ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ,“ਐਚ.ਸੀ.ਆਈ ਇਸ ਸਮੇਂ ਚੋਰੀ ਹੋਈਆਂ ਕਲਾਵਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ, ਉਸ ਨੂੰ ਜ਼ਬਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਐਚ.ਸੀ.ਆਈ. ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਪੂਰਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ, ਏ.ਐਸ.ਆਈ. ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ, ਰਾਜ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਯੂਕੇ ਦੀਆਂ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਅਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਭਾਈਵਾਲੀ ਵਿਚ, ਆਪਣੀ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਵਸਤਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਭੇਜਣ ਵਿਚ ਸਫਲ ਹੋਣਗੇ।” 

ਯੂਕੇ ਤੋਂ ਬਹਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁਝ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਵਿਚ ਬ੍ਰਹਮਾ-ਬ੍ਰਾਹਮਣੀ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ 2017 ਵਿਚ ਏ.ਐਸ.ਆਈ. ਵਿਚ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਆਈ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਏ.ਐਸ.ਆਈ. ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗੈਲਰੀ ਵਿਚ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਪੁਰਾਣਾ ਕਿਲਾ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 15 ਅਗਸਤ, 2018 ਨੂੰ, ਭਗਵਾਨ ਬੁੱਧ ਦੀ 12ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਲੰਡਨ ਦੀ ਮੈਟਰੋਪੋਲੀਟਨ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।