Fact Check: PCB ਨੇ ਯੂਜ਼ਰਸ ਵੱਲੋਂ ਭਾਰਤੀ ਝੰਡੇ ਨੂੰ ਕਰਾਚੀ ਸਟੇਡੀਅਮ ਤੋਂ ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਦਾ ਕੀਤਾ ਖੰਡਨ

Fact Check By PTI

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ 2025 ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਵਿਚ 19 ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ 13 ਸੈਕਿੰਡ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪੀਸੀਬੀ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕ੍ਰਿਕਟ ਬੋਰਡ) ਨੇ ਕਰਾਚੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਸਟੇਡੀਅ ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਝੰਡੇ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਯੂਜ਼ਰਸ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕਰਾਚੀ ਸਟੇਡੀਅਮ ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਝੰਡੇ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਪੀਟੀਆਈ ਫੈਕਟ ਚੈਕ ਨੇ ਵਾਇਰਲ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਫਰਜ਼ੀ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਪੀਸੀਬੀ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕ੍ਰਿਕਟ ਬੋਰਡ) ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਬਿਆਨ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਆਈਸੀਸੀ (ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੌਂਸਲ) ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ ਅਨੁਸਾਰ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ ਦੇ ਮੈਚ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸਿਰਫ ਚਾਰ ਝੰਡੇ - ਆਈਸੀਸੀ (ਈਵੈਂਟ ਅਥਾਰਟੀ), ਪੀਸੀਬੀ (ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ਰ) ਅਤੇ ਉਸ ਦਿਨ ਖੇਡਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਟੀਮਾਂ ਦੇ ਝੰਡੇ ਹੀ ਲਹਿਰਾਏ ਜਾਣਗੇ। ਪੀਸੀਬੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਤਸਵੀਰ CT25 ਲਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤਿਆਰੀ ਦੀ ਮਿਆਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲਈ ਗਈ ਸੀ।

ਦਾਅਵਾ:
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਐਕਸ' 'ਤੇ ਯੂਜ਼ਰ ਨਵਾਜ਼ ਨੇ 16 ਫਰਵਰੀ 2025 ਨੂੰ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ, ''ਕਰਾਚੀ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਝੰਡਾ ਨਹੀਂ : ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ ਦੇ ਮੈਚ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੀਸੀਬੀ ਨੇ ਕਰਾਚੀ ਸਟੇਡੀਅਮ ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਝੰਡੇ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਦੋਂਕਿ ਦੂਜੇ ਮਹਿਮਾਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਝੰਡੇ ਉੱਥੇ ਹੀ ਰਹੇ। ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੰਮ ਮੋਹਸਿਨ ਨਕਵੀ!'' ਪੋਸਟ ਦਾ ਲਿੰਕ, ਆਰਕਾਈਵ ਲਿੰਕ ਅਤੇ ਸਕਰੀਨਸ਼ਾਟ ਇੱਥੇ ਦੇਖੋ।

ਪੜਤਾਲ
ਪੜਤਾਲ ਦੌਰਾਨ ਪੀਟੀਆਈ ਫੈਕਟ ਚੈਕ ਡੈਸਕ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕ੍ਰਿਕਟ ਬੋਰਡ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਇਕ ਬਿਆਨ ਮਿਲਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਕਥਿਤ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਪੀਸੀਬੀ ਨੇ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ, “ਆਈਸੀਸੀ ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਟੇਡੀਅਮ ਦੀ ਛੱਤ 'ਤੇ ਝੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੋਈ ਵਿਵਾਦ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ 2025 ਦੇ ਮੈਚ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸਿਰਫ ਚਾਰ ਝੰਡੇ ਹੀ ਲਹਿਰਾਏ ਜਾਣਗੇ - ਆਈਸੀਸੀ (ਈਵੈਂਟ ਅਥਾਰਟੀ), ਪੀਸੀਬੀ (ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ਰ) ਅਤੇ ਉਸ ਦਿਨ ਖੇਡਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਟੀਮਾਂ ਦੇ ਝੰਡੇ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਤਸਵੀਰ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ 2025 ਦੀ ਖੇਡ ਦੌਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਹੈ। ਪੀਸੀਬੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 11 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਸਟੇਡੀਅਮ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਦੋਂਕਿ  ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ ਦੀਆਂ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤਿਆਰੀਆਂ 12 ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਫੋਟੋ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਦੀ ਮਿਆਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲਈ ਗਈ ਸੀ।

ਪੜਤਾਲ ਦੀ ਅਗਲੀ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਡੈਸਕ ਨੇ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ 'Mr_Hamxay_3' ਦਾ ਵਾਟਰਮਾਰਕ ਪਾਇਆ ਗਿਆ। ਜਾਂਚ ਦੇ ਅਗਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ ਉਸੇ ਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ Instagram ਅਕਾਊਂਟ ਮਿਲਿਆ। ਹੈਂਡਲ ਦਾ ਲਿੰਕ ਅਤੇ ਸਕ੍ਰੀਨਸ਼ਾਟ ਇੱਥੇ ਦੇਖੋ।

ਪੀਟੀਆਈ ਫੈਕਟ ਚੈਕ ਡੈਸਕ ਨੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਕਾਊਂਟ ਦੀ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 14 ਫਰਵਰੀ, 2025 ਦੀ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਮਿਲੀ। ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਉਹੀ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਹੈ ਅਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪੀਸੀਬੀ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਝੰਡੇ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਗਾਮੀ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ ਦੌਰਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਪੋਸਟ ਦਾ ਲਿੰਕ ਅਤੇ ਸਕ੍ਰੀਨਸ਼ਾਟ ਦੇਖੋ।

ਹੇਠਾਂ ਦੋ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਵੀਡੀਓ ਉਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਹੈਂਡਲ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਪੜਤਾਲ ਦੇ ਅੰਤ 'ਤੇ ਅਸੀਂ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਜਾਂਚ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਲੈ ਗਏ ਕਿ ਕੀ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ CT25 ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਆਦ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ PCB ਦੁਆਰਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ) ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਡੈਸਕ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਯੂਜ਼ਰ ਤੋਂ ਫੀਡਬੈਕ ਮੰਗੀ ਜੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਹੈ ਇਹ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿ ਕੀ ਵੀਡੀਓ 12 ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਯੂਜ਼ਰਸ ਤੋਂ ਫੀਡਬੈਕ ਮਿਲੇਗਾ, ਕਾਪੀ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

ਡੈਸਕ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ 'ਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਕਰਾਚੀ ਸਟੇਡੀਅਮ 'ਚ ਭਾਰਤੀ ਝੰਡੇ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਝੂਠਾ ਸੀ।

ਦਾਅਵਾ
ਪੀਸੀਬੀ ਨੇ ਚੈਂਪੀਅਨਸ ਟਰਾਫੀ 2025 ਦੇ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਝੰਡੇ ਨਹੀਂ ਲਗਾਏ ਸਨ।

ਤੱਥ
ਪੀਟੀਆਈ ਫੈਕਟ ਚੈਕ ਡੈਸਕ ਨੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਵਾਇਰਲ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪੋਸਟ ਨੂੰ ਫਰਜ਼ੀ ਪਾਇਆ।

ਸਿੱਟਾ:
ਸਾਡੀ ਜਾਂਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਪੀਸੀਬੀ ਆਈਸੀਸੀ ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ ਦੇ ਮੈਚ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸਿਰਫ਼ ਚਾਰ ਝੰਡੇ ਹੀ ਲਹਿਰਾਏ ਜਾਣਗੇ - ਆਈਸੀਸੀ (ਈਵੈਂਟ ਅਥਾਰਟੀ), ਪੀਸੀਬੀ (ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ਰ) ਅਤੇ ਉਸ ਦਿਨ ਖੇਡਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋ ਟੀਮਾਂ ਦੇ ਝੰਡੇ।

(Disclaimer: ਇਹ ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ ਮੂਲ ਤੌਰ 'ਤੇ PTI ਵੱਲੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ Shakti Collective ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ‘ਜਗ ਬਾਣੀ’ ਨੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ)