ਨਾ ਕੋਈ ਭੂਚਾਲ ਨਾ ਤੂਫ਼ਾਨ, ਫਿਰ ਕਿਵੇਂ ਢਹਿ ਰਹੀਆਂ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ?

ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ - ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਚਾਨਕ ਢਹਿ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਭੂਚਾਲ, ਤੂਫ਼ਾਨ ਜਾਂ ਵੱਡੀ ਆਫ਼ਤ ਨਹੀਂ ਆਈ। ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ 30 ਤੋਂ ਵੱਧ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅੰਸ਼ਕ ਜਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਢਹਿ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗੇਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਣਾ ਵਪਾਰਕ ਕੇਂਦਰ, ਇਸਤਾਂਬੁਲ ਦੇ ਕੁਚੁਕਸੇਕਮੇਸ ਵਿੱਚ ਖਾਲੀ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਅਤੇ ਅੰਕਾਰਾ ਦੇ ਅਲਟਿੰਡਾਗ ਵਿੱਚ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀ ਇੱਕ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਥੰਮ੍ਹ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇਕੱਲੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ ਪਰ ਸਾਰੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਢਾਂਚਾਗਤ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭੂਮੀਗਤ ਢਾਂਚੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੈਟਰੋ ਲਾਈਨਾਂ, ਸੁਰੰਗਾਂ, ਸੀਵਰੇਜ, ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਚੈਨਲ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਇਸਤਾਂਬੁਲ, ਕੋਕਾਏਲੀ ਅਤੇ ਇਜ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਬਣਤਰ ਨੂੰ ਬਦਲ ਰਹੇ ਹਨ।

ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਉਸਾਰੀ
ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ 2024 ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੁਰਾਣੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ। 1980 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਣੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਕਸਰ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਇਸਤਾਂਬੁਲ ਵਿੱਚ ਏਸੇਨਿਊਰਾਟ, ਬਾਗਸੀਲਰ, ਅਵਸੀਲਰ, ਕੋਕਾਏਲੀ ਵਿੱਚ ਗੇਬਜ਼ੇ, ਅਤੇ ਇਜ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਬੁਕਾ ਅਤੇ ਕਰਾਬਾਗਲਰ ਵਿੱਚ ਢਹਿਣ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਸੂਖਮ ਦਰਾੜ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਅਣਡਿੱਠੇ ਨਿਰਮਾਣ ਮਿਆਰ
ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਮਾਰਤਾਂ 30 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਆਧੁਨਿਕ ਭੂਚਾਲ ਨਿਯਮਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਘੱਟ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਮਿਆਰਾਂ 'ਤੇ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਫਰਸ਼ ਜੋੜਨ, ਥੰਮ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ, ਕੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ, ਅਤੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨੇ ਢਾਂਚਾਗਤ ਤਣਾਅ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸਤਾਂਬੁਲ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੀ ਵਪਾਰਕ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਦਬਾਅ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਮੁਰੰਮਤ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨੂੰ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਅਣ-ਸੰਭਾਲ ਛੱਡੀਆਂ ਗਈਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਢਹਿਣ ਲਈ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹਨ। ਇਹ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਭੂਚਾਲ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵੀ ਢਹਿ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।