ਵਿਸ਼ਵ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਿਵਸ 2021: ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਇਹ ਦਿਵਸ ਅਤੇ ਕੀ ਹੈ ਇਸ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ
Monday, Jun 07, 2021 - 02:12 PM (IST)
ਮੁੰਬਈ (ਬਿਊਰੋ) - 'ਵਰਲਡ ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਡੇਅ' (WFSD) ਭੋਜਨ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਜੋਖਮਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ, ਖੋਜਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ 'ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ 7 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਭੋਜਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਿਹਤ, ਆਰਥਿਕ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਅਤੇ ਸੈਰ ਸਪਾਟਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖ਼ੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨਾ ਹੈ।
'ਵਿਸ਼ਵ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਿਵਸ' ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਹਾਸਭਾ ਨੇ ਸਾਲ 2018 'ਚ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ 7 ਜੂਨ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ 'ਵਿਸ਼ਵ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਿਵਸ' ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਅੰਤਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਨੋਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਗੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਕਿ ਭੋਜਨ ਰਹਿਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਬੋਝ 5 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਘੱਟ ਆਮਦਨੀ 'ਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ 'ਤੇ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 'ਵਰਲਡ ਹੈਲਥ ਅਸੈਂਬਲੀ' ਨੇ ਭੋਜਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਭਾਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਭੋਜਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਮਹੱਤਵ
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਭੋਜਨ ਦੀ ਕਾਫ਼ੀ ਮਾਤਰਾ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਿਵਸ ਦੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਬਾਰੇ ਭਰੋਸਾ ਦਿਵਾਉਣ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ 'ਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਕਿਵੇਂ ਇਹ ਭੋਜਨ ਲੜੀ ਦੇ ਹਰ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ, ਭੰਡਾਰਨ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਯੂ. ਐਨ. ਦੇ ਅੰਦਾਜੇ ਅਨੁਸਾਰ, ''ਲਗਭਗ 420 000 ਲੋਕ ਹਰ ਸਾਲ ਦੂਸ਼ਿਤ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 5 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਖਾਣੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ 40% ਭਾਰ ਚੁੱਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਰ ਸਾਲ 125 000 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।''
ਵਿਸ਼ਾ
ਇਸ ਸਾਲ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਕੱਲ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਭੋਜਨ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਤੱਥ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਭੋਜਨ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਖਪਤ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਲਾਭ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਡਬਲ. ਯੂ. ਐੱਚ. ਓ. ਲਿਖਦਾ ਹੈ, "ਲੋਕਾਂ, ਜਾਨਵਰਾਂ, ਪੌਦਿਆਂ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਅਰਥਚਾਰੇ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀਗਤ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਸਾਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ 'ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰੇਗਾ।"
ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ
1- ਮਾਈਕ ਜੋਹੰਸ
'ਖਾਣੇ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਚ ਹਰ ਕੋਈ ਫੂਡ ਚੇਨ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।'
2- ਐਂਡਰਿਊ ਵੇਲ
'ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਸੋਈ 'ਚ ਵਾਪਸ ਲਿਆਓ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਫੂਡ ਅਤੇ ਫਾਸਟ ਫੂਡ ਦੇ ਰੁਝਾਨ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰੋ।'
3- ਜਾਰਜ ਓਰਵੈਲ
'ਅਸੀਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਗੰਦਾ ਭੋਜਨ ਖਾਣਾ ਮਸ਼ੀਨ-ਬੰਦੂਕ ਨਾਲੋਂ ਇੱਕ ਘਾਤਕ ਹਥਿਆਰ ਹੈ।'
4- ਮੈਰੀਅਨ ਨੇਸਲ
'ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਫਾਰਮ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਟੇਬਲ ਤਕ ਭੋਜਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ। ਭੋਜਨ ਸਪਲਾਈ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਖਾਣ ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਸਧਾਰਣ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿ ਭੋਜਨ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਲੋਕ ਇਸ ਤੋਂ ਬੀਮਾਰ ਹੋਣ।'
5- ਨੌਰਮਨ ਬੋਰਲਾਗ
'ਸਭਿਅਤਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅੱਜ ਇਹ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਲੋੜੀਂਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਦੇ ਬਗੈਰ ਵਿਕਾਸ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ, ਨਾ ਹੀ ਇਹ ਬਚ ਸਕਦਾ ਹੈ।'
6- ਡੈਨ ਗਲਿਕਮੈਨ
'ਅਸੀਂ ਖਾਣੇ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਚਲੇ ਰੁਝਾਨਾਂ 'ਚੋਂ ਇਕ ਵੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਾਹਕ ਆਪਣੇ ਭੋਜਨ ਕਿੱਥੇ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਉੱਗ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ 'ਚ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।'
7- ਫ੍ਰਾਂਜ਼ ਕਾਫਕਾ
'ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤੁਹਾਡੇ ਮੂੰਹ 'ਚ ਭੋਜਨ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।'