ਆਖ਼ਰ ਕੌਣ ਖ਼ਰੀਦ ਰਿਹੈ ਇੰਨਾ Gold, ਇਸ ਸਾਲ 35 ਵਾਰ ਤੋੜੇ ਸੋਨੇ ਨੇ ਰਿਕਾਰਡ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਹਰ ਦਿਨ ਨਵੇਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸੋਨਾ 35 ਵਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਰੁਕਣ ਦਾ ਕੋਈ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 33 ਫੀਸਦੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਇੰਨੀ ਕਿਉਂ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ? ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ, ਚੀਨ, ਤੁਰਕੀਏ ਅਤੇ ਪੋਲੈਂਡ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹਨ। ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਕੋਲ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਕੁੱਲ ਸੋਨੇ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਦਾ 12.1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਇਹ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਹੈ।

ਇਸ ਸਾਲ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਦੁੱਗਣਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ, ਚੀਨ, ਤੁਰਕੀਏ ਅਤੇ ਪੋਲੈਂਡ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਸੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ 'ਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 5.4 ਫੀਸਦੀ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਾਲੇ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸੋਨੇ ਦਾ ਭੰਡਾਰ 2,264 ਟਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਪਤ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵੈਸੇ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਪੰਜ ਦੇਸ਼ਾਂ ਕੋਲ ਚੀਨ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਡਾ ਸੋਨੇ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਹੈ।

ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਸੋਨਾ ਕਿਉਂ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹਨ?

ਸਾਲ 2022 ਅਤੇ 2023 ਵਿੱਚ, ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ 1,000 ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਰੂਸ ਦੀਆਂ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਬਤ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਘਟਾ ਕੇ ਸੋਨਾ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ, ਸੋਨੇ ਨੂੰ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਹੇਜ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਤਣਾਅ ਨੇ ਵੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਚਮਕ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਗਵਾਹ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ 'ਤੇ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਸੰਕਟ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸੋਨਾ ਮਹਿੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ

ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੋਨਾ ਕਿਸ ਕੋਲ ਹੈ?

ਅਮਰੀਕਾ ਕੋਲ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੋਨਾ ਭੰਡਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਵਿੱਚ 8,133 ਟਨ ਸੋਨਾ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਰਮਨੀ (3,353 ਟਨ), ਇਟਲੀ (2,452 ਟਨ), ਫਰਾਂਸ (2,437 ਟਨ), ਰੂਸ (2,335 ਟਨ) ਦਾ ਨੰਬਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਯੂਰਪ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਦੇਸ਼ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਕੋਲ 1,040 ਟਨ ਸੋਨਾ ਹੈ, ਜਪਾਨ ਕੋਲ 847 ਟਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਕੋਲ 840 ਟਨ ਸੋਨਾ ਹੈ। ਵਰਲਡ ਗੋਲਡ ਕਾਉਂਸਿਲ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਕਰੀਬ 25,000 ਟਨ ਸੋਨਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ।

ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ

ਗਹਿਣਾ ਵਿਕਰੇਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਚੂਨ ਵਿਕਰੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਸੁਸਤ ਮੰਗ ਕਾਰਨ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੇ ਸਰਾਫਾ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 1,150 ਰੁਪਏ ਡਿੱਗ ਕੇ 80,050 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਆ ਗਈ। ਚਾਂਦੀ ਵੀ ਵਿਕਰੀ ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਰਹੀ ਅਤੇ 2,000 ਰੁਪਏ ਫਿਸਲ ਕੇ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ 99,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਆ ਗਈ। MCX ਫਿਊਚਰਜ਼ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ, ਦਸੰਬਰ ਡਿਲੀਵਰੀ ਲਈ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 406 ਰੁਪਏ ਜਾਂ 0.52 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਨਾਲ 77,921 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਰਹਿ ਗਈ। ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਮੋਡਿਟੀ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਸੋਨਾ ਵਾਇਦਾ 15.90 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਔਂਸ ਜਾਂ 0.58 ਫੀਸਦੀ ਡਿੱਗ ਕੇ 2,733 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਔਂਸ 'ਤੇ ਆ ਗਿਆ।